bugün
- kategori hashtag
- ali koç #algıbahçe
- genç fb #algıbahçe
- güzel sözlük kızları #güzelsözlükkızlarıvardır
- nisan 2024 iran israil gerilimi #SONDAKiKA
- nisan 2024 iran israil gerilimi #SONDAKiKA
- nisan 2024 iran israil gerilimi #SONDAKiKA
- rabia naz ne oldu #RabiaNazaNeOldu
- traveler of secret moments #Eeededimolabilir
- tsubasa ozora #KaptanTsubasa
- uludağ sözlük eski tasarım #sonunakadareskitasarım
- et fiyatlarının insanları çıldırtmıyor oluşu #NazımHikmet
- lebron james #NBA
- talip emiroğlu kimdir #talipemiroğlu
- talip emiroğlu kimdir #dr
- 3 şubat 2024 antalyaspor fenerbahçe maçı #fenerinmacıvar
- 3 şubat 2024 antalyaspor fenerbahçe maçı #fenerinmacıvar
- 28 ocak 2024 ortadoğu da abd askerlerine saldırı #IRGC
- 28 ocak 2024 ölen abd askerleri #IRGC
- israil lübnan savaşı #SONDAKiKA
- 26 ocak 2024 ingiliz tankerinin yemen de vurulması #SONDAKiKA
#arkeoloji
thera
3.
batı anadolu'da bir antik kent.
bir diğer adı da kyllandos.
marmaris-muğla yolu üzerinde, ula ilçe merkezi kavşağının hemen karşısında toprak bir yoldan girebilirsiniz thera'ya.
yol üzerinde yan yatmış bir tabela var, başka da bir işaret, kahverengi turizm tabelası
falan yok.
görsel
işte anayoldan girdiğiniz o stablize yol sizi thera'ya götürür, lakin thera antik kenti tabelasını gördüğünüz yer ağaçlık bir yer olacak ve orada antik kent falan yok.
moral bozmuyor, ağaçların arasından devam ediyorsunuz, karşınıza çıkan maki çalılıklarının arasından geçtiğinizde sizi şöyle iki adet kaya mezarı karşılayacak;
görsel
işte burası thera antik kentinin girişi.
görsel
görsel
malesef bu kaya mezarları defineci vandallar tarafından tahrip edilmiş.
zaten antik kentte herhangi bir koruma önlemi, bekçi vs yok.
antik kentin bir zamanlar bir amfitiyatrosu da varmış, lakin koca tiyatro defineci vandallar tarafından patlatılmış.
tiyatrodan geriye kalanları ise köylüler tarlaları için sınır taşı olarak kullanmışlar.
antik kentin tarihi mö 4. yüzyıla kadar uzanıyor. bu tarihten, bizans dönemine kadar kesintisiz bir yerleşim olmuş burada. bizans döneminde ise terk edilmiş. (8-9. yy)
girişteki bu kaya mezarlarının ardındaki düzlüğe geçtiğinizde, karşınıza daha büyük bir tepe çıkıyor, bu tepede kentin akropolisi varmış, akropolisin içinde de bir citadel (iç kale) mevcutmuş.
görsel
tepenin altındaki düzlükte ise amfitiyatro ve agora varmış, şimdi bunlardan geriye sadece etrafa serpilmiş taş yığınları mevcut malesef.
görsel
görsel
bütün bu uğradığı vandalizme rağmen kentte hala sizi zaman yolculuğuna çıkaracak yerler mevcut.
ama her gün yeni bir vandalizm saldırısı tehdidi altında burası.
yolunuz düşerse gidin derim.
ek: (bkz: türkiye deki antik kentler/#42758599)
#tarih
#arkeoloji
bir diğer adı da kyllandos.
marmaris-muğla yolu üzerinde, ula ilçe merkezi kavşağının hemen karşısında toprak bir yoldan girebilirsiniz thera'ya.
yol üzerinde yan yatmış bir tabela var, başka da bir işaret, kahverengi turizm tabelası
falan yok.
görsel
işte anayoldan girdiğiniz o stablize yol sizi thera'ya götürür, lakin thera antik kenti tabelasını gördüğünüz yer ağaçlık bir yer olacak ve orada antik kent falan yok.
moral bozmuyor, ağaçların arasından devam ediyorsunuz, karşınıza çıkan maki çalılıklarının arasından geçtiğinizde sizi şöyle iki adet kaya mezarı karşılayacak;
görsel
işte burası thera antik kentinin girişi.
görsel
görsel
malesef bu kaya mezarları defineci vandallar tarafından tahrip edilmiş.
zaten antik kentte herhangi bir koruma önlemi, bekçi vs yok.
antik kentin bir zamanlar bir amfitiyatrosu da varmış, lakin koca tiyatro defineci vandallar tarafından patlatılmış.
tiyatrodan geriye kalanları ise köylüler tarlaları için sınır taşı olarak kullanmışlar.
antik kentin tarihi mö 4. yüzyıla kadar uzanıyor. bu tarihten, bizans dönemine kadar kesintisiz bir yerleşim olmuş burada. bizans döneminde ise terk edilmiş. (8-9. yy)
girişteki bu kaya mezarlarının ardındaki düzlüğe geçtiğinizde, karşınıza daha büyük bir tepe çıkıyor, bu tepede kentin akropolisi varmış, akropolisin içinde de bir citadel (iç kale) mevcutmuş.
görsel
tepenin altındaki düzlükte ise amfitiyatro ve agora varmış, şimdi bunlardan geriye sadece etrafa serpilmiş taş yığınları mevcut malesef.
görsel
görsel
bütün bu uğradığı vandalizme rağmen kentte hala sizi zaman yolculuğuna çıkaracak yerler mevcut.
ama her gün yeni bir vandalizm saldırısı tehdidi altında burası.
yolunuz düşerse gidin derim.
ek: (bkz: türkiye deki antik kentler/#42758599)
#tarih
#arkeoloji
kıbrıs adasının her iki tarafında da bulunan ve dünya kültür mirasının ortak malı olan antik şehirler ve yerleşkelerdir.
1-)salamis antik kenti.
magosa yakınlarındaki kıbrıs'ın en önemli antik kenti.
salamis, antik çağlar dışında hristiyanlık için de önemli bir merkezdir. salamis metropolitliği burada kurulmuştur.
görsel
görsel
2-)enkomi antik kenti
magosa yakınlarındaki bir diğer antik kent. diğer adı; alasia'dır.
kentin mısırlılar tarafından kurulduğu ve mısır'a bağlı bir liman olarak varlığını sürdürdüğü bilinmektedir.
görsel
görsel
3-)soli antik kenti;
lefke yakınlarındaki bu şehrin truva savaşından dönen akalar tarafından kurulduğuna inanılıyor. kent, 7. yüzyıla kadar canlılığını korumuş, bu tarihte arap akınları sonrası yıkılmış ve bir daha ayağa kalkamamış.
görsel
görsel
4-)vuni sarayı;
soli şehrini pers hakimiyeti altında tutmak için inşa edilen saray-kale ve garnizondur.
görsel
görsel
görsel
5-)kantara kalesi;
meserya ovasını kontrol edebilmek için beşparmak dağlarına inşa edilmiş kaledir.
9. yüzyılda bizanslılar tarafından inşa edilmiştir. haçlı seferleri sırasında aslan yürekli richard bu kaleyi ele geçirmiştir.
14. yy'da magosa ve lefkoşa'yı alan cenevizliler bu kaleyi kuşatmış, ancak alamamışlardır. daha sonra venedikliler tarafından alınan kale bugüne değin gelmiştir.
görsel
6-)bellabais manastırı;
girne yakınlarında bulunan 12. yüzyıldan kalma gotik mimari örneği manastır.
burası selahattin eyyubi'nin kudüs'ü haçlılardan almasından sonra kudüs'ü terk eden Augustinian rahipleri tarafından kurulmuş.
görsel
görsel
görsel
7-)hirokitya;
larnaka yakınlarında bulunan unesco dünya mirası listesine giren, neolitik çağdan kalma arkeolojik alan.
görsel
8-)kolossi kalesi;
limasol'de bulunan ortaçağ haçlı kalesi. lusignan'lar tarafından yapılan bu kale bir süre tapınak şovalyelerinin kontrolünde kalmıştır.
görsel
9-)antik baf şehri ve civarı;
baf şehrinin merkezi, burası ve baf çevresindeki antik yerleşkeler unesco dünya mirası listesindedir.
antik baf şehri;
görsel
baf kalesi;
görsel
baf nekropolü ve kral mezarları;
görsel
görsel
dionysus evi;
görsel
görsel
tzelefos köprüsü;
görsel
afrodit kayalıkları (gavur taşı)
görsel
afrodit hamamı;
görsel
10-)antiphonitis kilisesi;
girne yakınlarında bulunan 12. yüzyıldan kalma kilisedir. antiphonitis; cevap veren isa anlamına gelir.
görsel
görsel
11-)apostolos andreas manastırı;
kuzey kıbrıs'ta zafer burnunda bulunan, isa'nın havarilerinden andreas'ın mucizesini gerçekleştirdiği yerde inşa edilen manastır.
görsel
12-)Petra Tou Limniti adası;
lefke açıklarında bulunan, kıbrıs adasındaki ilk yerleşim izlerinin tespit edildiği, yerleşim tarihi neolitik çağa dayanan ada.
görsel
not: kıbrıs adasındaki pek çok antik şehir, yerleşke ve yapı, 1927 yılında adaya gelen isveçli arkeolog grubu tarafından ortaya çıkarılmıştır.
(bkz: isveç Kıbrıs Keşif Gezisi)
#tarih
#arkeoloji
1-)salamis antik kenti.
magosa yakınlarındaki kıbrıs'ın en önemli antik kenti.
salamis, antik çağlar dışında hristiyanlık için de önemli bir merkezdir. salamis metropolitliği burada kurulmuştur.
görsel
görsel
2-)enkomi antik kenti
magosa yakınlarındaki bir diğer antik kent. diğer adı; alasia'dır.
kentin mısırlılar tarafından kurulduğu ve mısır'a bağlı bir liman olarak varlığını sürdürdüğü bilinmektedir.
görsel
görsel
3-)soli antik kenti;
lefke yakınlarındaki bu şehrin truva savaşından dönen akalar tarafından kurulduğuna inanılıyor. kent, 7. yüzyıla kadar canlılığını korumuş, bu tarihte arap akınları sonrası yıkılmış ve bir daha ayağa kalkamamış.
görsel
görsel
4-)vuni sarayı;
soli şehrini pers hakimiyeti altında tutmak için inşa edilen saray-kale ve garnizondur.
görsel
görsel
görsel
5-)kantara kalesi;
meserya ovasını kontrol edebilmek için beşparmak dağlarına inşa edilmiş kaledir.
9. yüzyılda bizanslılar tarafından inşa edilmiştir. haçlı seferleri sırasında aslan yürekli richard bu kaleyi ele geçirmiştir.
14. yy'da magosa ve lefkoşa'yı alan cenevizliler bu kaleyi kuşatmış, ancak alamamışlardır. daha sonra venedikliler tarafından alınan kale bugüne değin gelmiştir.
görsel
6-)bellabais manastırı;
girne yakınlarında bulunan 12. yüzyıldan kalma gotik mimari örneği manastır.
burası selahattin eyyubi'nin kudüs'ü haçlılardan almasından sonra kudüs'ü terk eden Augustinian rahipleri tarafından kurulmuş.
görsel
görsel
görsel
7-)hirokitya;
larnaka yakınlarında bulunan unesco dünya mirası listesine giren, neolitik çağdan kalma arkeolojik alan.
görsel
8-)kolossi kalesi;
limasol'de bulunan ortaçağ haçlı kalesi. lusignan'lar tarafından yapılan bu kale bir süre tapınak şovalyelerinin kontrolünde kalmıştır.
görsel
9-)antik baf şehri ve civarı;
baf şehrinin merkezi, burası ve baf çevresindeki antik yerleşkeler unesco dünya mirası listesindedir.
antik baf şehri;
görsel
baf kalesi;
görsel
baf nekropolü ve kral mezarları;
görsel
görsel
dionysus evi;
görsel
görsel
tzelefos köprüsü;
görsel
afrodit kayalıkları (gavur taşı)
görsel
afrodit hamamı;
görsel
10-)antiphonitis kilisesi;
girne yakınlarında bulunan 12. yüzyıldan kalma kilisedir. antiphonitis; cevap veren isa anlamına gelir.
görsel
görsel
11-)apostolos andreas manastırı;
kuzey kıbrıs'ta zafer burnunda bulunan, isa'nın havarilerinden andreas'ın mucizesini gerçekleştirdiği yerde inşa edilen manastır.
görsel
12-)Petra Tou Limniti adası;
lefke açıklarında bulunan, kıbrıs adasındaki ilk yerleşim izlerinin tespit edildiği, yerleşim tarihi neolitik çağa dayanan ada.
görsel
not: kıbrıs adasındaki pek çok antik şehir, yerleşke ve yapı, 1927 yılında adaya gelen isveçli arkeolog grubu tarafından ortaya çıkarılmıştır.
(bkz: isveç Kıbrıs Keşif Gezisi)
#tarih
#arkeoloji
19, yüzyılda bodrum'dan londra'ya taşınan ve şu an british museum'un farklı salonlarında ve merdiven galerilerinde sergilenmekte olan eşsiz mozaiklerdir...
görsel
görsel
görsel
görsel
tabi sevgili arkadaşlar sizlere bugüne değin yurtdışına kaçırılmış yahut padişahların izin vermesi ile yurtdışına çıkarılmış pek çok tarihi eserimizi sunmaya çalıştım.
(bkz: tarihi eserleri çalınırken uyuyan osmanlı)
(bkz: abdülhamid in yurtdışına kaptırdığı tarihi eserler)
amerika'dan avustralya'ya, ingiltere'den almanya'ya, fransa'dan rusya'ya kadar dünyanın birçok ülkesinde bizden çalınan/koparılan tarihi eserler sergileniyor. ben de bunları fırsat buldukça yazıyorum.
ama bu seferki hikayemiz bambaşka...
bodrum'dan ingiltere'ye götürülen bu halikarnas mozaiklerinin yurtdışına çıkarılma hikayesi yürekleri parçalayacak cinsten...
bu eserler, sultan abdülmecid'den alınan özel izinler ile halikarnassos'ta charles thomas newton liderliğinde yapılan kazılar sonucu gün ışığına çıkarıldı.
--------------------
(not; bu charles thomas newton, datça'daki knidos aslanı heykelini de bulup british museum'a götüren kişidir. knidos aslanı bugün british museum'un girişinde durmaktadır. (bkz: knidos aslanı/#42143796)
--------------------
bulunan bu eserlerin londra'ya götürülmesi için britanya büyükelçisi lord stratford canning bizzat padişah abdülmecid'in huzuruna çıkarak izin aldı.
üstelik abdülmecid sadece izin vermekle kalmadı.
eserlerin londra'ya taşınması için ödenecek nakliye masraflarını da bizzat kendisi ödedi...
çünkü, lord stratford canning abdülmecid'in babası 2. mahmud'un yakın dostuydu, abdülmecid lord canning ile babası gibi iyi bir dostluk kurmak, ingilizlere şirin gözükmek istiyordu...
eh...ingilizler kırım savaşı dolayısıyla da müttefikmimizdi. ayrıca ingilizlerle olan bu müttefiklik durumu sayesinde osmanlı istediği zaman, istediği meblağda borç para alabiliyor, alınan bu borçlarla da şatafatlı saraylar yapılıyordu.
(bkz: osmanlı nın çökerken şatafatlı saraylar yaptırması)
işte lord canning'de, abdülmecid'in nasıl büyük bir ingiliz dostu olduğunu kraliçesine bildirmiş, kraliçe de abdülmecid'i bağlılığı ve dostluğundan ötürü dizbağı nişanı (bkz: order of the garter) ile ödüllendirmişti.
abdülmecid de, kraliçe tarafından ödüllendirilmesini sağlayan dostu lord stratford canning'e bir jest yapmak istemiş ve halikarnas mozaiklerini londra'ya götürmesine müsade etmiş üstelik nakliye bedellerini de kendisi ödeyerek ingiliz dostlarına jest(!) yapmıştır...
diyecek söz bulamıyor insan değil mi?
kendini osmanlı torunu zannedenlere gösterin hep bunları sevgili arkadaşlar.
gösterin de osmanlı'nın son dönemde nasıl insanlar tarafından yönetildiğini, ülkemizin nasıl yağmalandığını öğrensinler...
#tarih
#arkeoloji
görsel
görsel
görsel
görsel
tabi sevgili arkadaşlar sizlere bugüne değin yurtdışına kaçırılmış yahut padişahların izin vermesi ile yurtdışına çıkarılmış pek çok tarihi eserimizi sunmaya çalıştım.
(bkz: tarihi eserleri çalınırken uyuyan osmanlı)
(bkz: abdülhamid in yurtdışına kaptırdığı tarihi eserler)
amerika'dan avustralya'ya, ingiltere'den almanya'ya, fransa'dan rusya'ya kadar dünyanın birçok ülkesinde bizden çalınan/koparılan tarihi eserler sergileniyor. ben de bunları fırsat buldukça yazıyorum.
ama bu seferki hikayemiz bambaşka...
bodrum'dan ingiltere'ye götürülen bu halikarnas mozaiklerinin yurtdışına çıkarılma hikayesi yürekleri parçalayacak cinsten...
bu eserler, sultan abdülmecid'den alınan özel izinler ile halikarnassos'ta charles thomas newton liderliğinde yapılan kazılar sonucu gün ışığına çıkarıldı.
--------------------
(not; bu charles thomas newton, datça'daki knidos aslanı heykelini de bulup british museum'a götüren kişidir. knidos aslanı bugün british museum'un girişinde durmaktadır. (bkz: knidos aslanı/#42143796)
--------------------
bulunan bu eserlerin londra'ya götürülmesi için britanya büyükelçisi lord stratford canning bizzat padişah abdülmecid'in huzuruna çıkarak izin aldı.
üstelik abdülmecid sadece izin vermekle kalmadı.
eserlerin londra'ya taşınması için ödenecek nakliye masraflarını da bizzat kendisi ödedi...
çünkü, lord stratford canning abdülmecid'in babası 2. mahmud'un yakın dostuydu, abdülmecid lord canning ile babası gibi iyi bir dostluk kurmak, ingilizlere şirin gözükmek istiyordu...
eh...ingilizler kırım savaşı dolayısıyla da müttefikmimizdi. ayrıca ingilizlerle olan bu müttefiklik durumu sayesinde osmanlı istediği zaman, istediği meblağda borç para alabiliyor, alınan bu borçlarla da şatafatlı saraylar yapılıyordu.
(bkz: osmanlı nın çökerken şatafatlı saraylar yaptırması)
işte lord canning'de, abdülmecid'in nasıl büyük bir ingiliz dostu olduğunu kraliçesine bildirmiş, kraliçe de abdülmecid'i bağlılığı ve dostluğundan ötürü dizbağı nişanı (bkz: order of the garter) ile ödüllendirmişti.
abdülmecid de, kraliçe tarafından ödüllendirilmesini sağlayan dostu lord stratford canning'e bir jest yapmak istemiş ve halikarnas mozaiklerini londra'ya götürmesine müsade etmiş üstelik nakliye bedellerini de kendisi ödeyerek ingiliz dostlarına jest(!) yapmıştır...
diyecek söz bulamıyor insan değil mi?
kendini osmanlı torunu zannedenlere gösterin hep bunları sevgili arkadaşlar.
gösterin de osmanlı'nın son dönemde nasıl insanlar tarafından yönetildiğini, ülkemizin nasıl yağmalandığını öğrensinler...
#tarih
#arkeoloji
tripolis
9.
tripolis, ya da tam adıyla tripolis ad meaendrum antik kenti.
denizli'nin buldan ilçesi, yenicekent kasabasında bulunan antik kent.
görsel
tripolis, anadolu'daki en önemli roma kentlerinden biri olmasına rağmen, arkeolojik çalışmalar çok yeni.
henüz 10-15 yıldır kazı yapılıyor, kazıları pamukkale üniversitesi yapmakta.
antik kentin ismine modern zamanlarda 17. yy'dan sonra seyyahların yazdıklarında rastlanmakta.
helenistik dönemde frigya, karya ve lidya'nın tam kesişim noktasında bulunan tripolis, ilk olarak lidya sınırları içinde apollonia ismi ile kurulmuş, daha sonra antoniopolis olarak anılmış, mö 1. yy kayıtlarında ise tripolis ismi ile geçmiş.
tripolis ismi ms 7. yy'da kent terk edilene kadar kullanılmış.
tripolis, üç küçük topluluğun yerleşkelerinin bir araya gelerek oluşturduğu bir kent olduğu için tri-polis (üçlü kent) olarak isimlendirilmiş.
tripolis'in kent geçmişi helenistik döneme dayansa da yapılan kazı çalışmaları ile elde edilen arkeolojik bulguların ışığında bölgedeki yerleşimin 6000 yıl öncesine gittiği anlaşılmaktadır.
tripolis kenti bağımsız bir şehir olarak varlığını sürdürürken, bergama krallığı ile seleukoslar arasında cereyan eden magnesia savaşı sonucunda roma'nın desteklediği bergama'nın hakimiyetine girmiş, daha sonra roma imparatorluğuna bağlanmış ve roma döneminde de en ihtişamlı dönemini yaşamıştır.
bugün antik kentte kalıntıları bulunan sütunlar, caddeler, hamamlar, stadyum, tiyatro ve meclis binası hep roma döneminden kalmadır.
görsel
tripolis hristiyan dünyası açısından da önemli bir kenttir. burası bir piskoposluk merkezidir.
kent, iznik ve efes konsüllerinde piskoposluk seviyesinde temsil edilmiştir.
tripolis, miryokefalon muharebesi neticesinde türklerin hakimiyetine geçmiş olsa da daha sonraki yıllarda birkaç defa bizans ve türkler arasında el değiştirmiş, 14. yy başında ise germiyanoğulları ile birlikte kesin türk hakimiyeti sağlanmıştır.
tripolis'te bulunan antik kalıntılardan bazıları;
-geç roma agorası;
görsel
-agora'daki onur anıtı;
görsel
-büyük hamam;
görsel
-mozaikli konut;
görsel
-erken bizans kilisesi;
görsel
-sütunlu cadde;
görsel
-nymphaeum (orpheus çeşmesi);
görsel
-bizans dönemi kemerli yapı;
görsel
tripolis antik kenti, büyük bir tiyatroya sahip, lakin depremler ve doğal sebeplerden dolayı tiyatro ne yazık ki yok olmuş durumda.
görsel
bu arada son olarak bahsetmeden geçemeyeceğim.
tripolis antik kentinde güvenlik görevlisi olan genç bir arkadaşımız var. görevini layıkıyla yapıyor, gelen ziyaretçiler ile ilgileniyor, insanlara bilgi veriyor.
keşke tüm antik kentlerimizde böyle güzel insanlarla karşılaşsak. bu vesile ile denizli il kültür ve turizm müdürlüğü ve pamukkale üniversitesi tripolis kazısı yöneticilerine seslenmek istiyorum, bu güvenlik görevlisi arkadaşımıza sahip çıkalım, onu kaybetmeyelim...
#tarih
#arkeoloji
denizli'nin buldan ilçesi, yenicekent kasabasında bulunan antik kent.
görsel
tripolis, anadolu'daki en önemli roma kentlerinden biri olmasına rağmen, arkeolojik çalışmalar çok yeni.
henüz 10-15 yıldır kazı yapılıyor, kazıları pamukkale üniversitesi yapmakta.
antik kentin ismine modern zamanlarda 17. yy'dan sonra seyyahların yazdıklarında rastlanmakta.
helenistik dönemde frigya, karya ve lidya'nın tam kesişim noktasında bulunan tripolis, ilk olarak lidya sınırları içinde apollonia ismi ile kurulmuş, daha sonra antoniopolis olarak anılmış, mö 1. yy kayıtlarında ise tripolis ismi ile geçmiş.
tripolis ismi ms 7. yy'da kent terk edilene kadar kullanılmış.
tripolis, üç küçük topluluğun yerleşkelerinin bir araya gelerek oluşturduğu bir kent olduğu için tri-polis (üçlü kent) olarak isimlendirilmiş.
tripolis'in kent geçmişi helenistik döneme dayansa da yapılan kazı çalışmaları ile elde edilen arkeolojik bulguların ışığında bölgedeki yerleşimin 6000 yıl öncesine gittiği anlaşılmaktadır.
tripolis kenti bağımsız bir şehir olarak varlığını sürdürürken, bergama krallığı ile seleukoslar arasında cereyan eden magnesia savaşı sonucunda roma'nın desteklediği bergama'nın hakimiyetine girmiş, daha sonra roma imparatorluğuna bağlanmış ve roma döneminde de en ihtişamlı dönemini yaşamıştır.
bugün antik kentte kalıntıları bulunan sütunlar, caddeler, hamamlar, stadyum, tiyatro ve meclis binası hep roma döneminden kalmadır.
görsel
tripolis hristiyan dünyası açısından da önemli bir kenttir. burası bir piskoposluk merkezidir.
kent, iznik ve efes konsüllerinde piskoposluk seviyesinde temsil edilmiştir.
tripolis, miryokefalon muharebesi neticesinde türklerin hakimiyetine geçmiş olsa da daha sonraki yıllarda birkaç defa bizans ve türkler arasında el değiştirmiş, 14. yy başında ise germiyanoğulları ile birlikte kesin türk hakimiyeti sağlanmıştır.
tripolis'te bulunan antik kalıntılardan bazıları;
-geç roma agorası;
görsel
-agora'daki onur anıtı;
görsel
-büyük hamam;
görsel
-mozaikli konut;
görsel
-erken bizans kilisesi;
görsel
-sütunlu cadde;
görsel
-nymphaeum (orpheus çeşmesi);
görsel
-bizans dönemi kemerli yapı;
görsel
tripolis antik kenti, büyük bir tiyatroya sahip, lakin depremler ve doğal sebeplerden dolayı tiyatro ne yazık ki yok olmuş durumda.
görsel
bu arada son olarak bahsetmeden geçemeyeceğim.
tripolis antik kentinde güvenlik görevlisi olan genç bir arkadaşımız var. görevini layıkıyla yapıyor, gelen ziyaretçiler ile ilgileniyor, insanlara bilgi veriyor.
keşke tüm antik kentlerimizde böyle güzel insanlarla karşılaşsak. bu vesile ile denizli il kültür ve turizm müdürlüğü ve pamukkale üniversitesi tripolis kazısı yöneticilerine seslenmek istiyorum, bu güvenlik görevlisi arkadaşımıza sahip çıkalım, onu kaybetmeyelim...
#tarih
#arkeoloji
kuvvetli bulgularla desteklenen iddia...
görsel
bir süre önce bolivya'daki puma punku antik yerleşkesi ile ilgili bir yazı yazdım.
(bkz: puma punku/#43430826)
burada ilginç bir detaya rastlamıştım; fuente magna kasesi...
görsel
bu fuenta magna kasesi'nin üzerinde sümer çivi yazıları vardı.
üzerinde sümer yazısı bulunan bir nesnenin titicaca gölü kenarında ne işi vardı???
yine puma punku'yu incelerken, puma punku'nun hemen yanıbaşındaki tiwanaku'da tapınak merkezinde meydanda yer alan yüzler meydanı bir o kadar ilginçti.
burada amerika kıtsasıyla alakası olmayan ırklara ait yüzler bir duvarda yer alıyordu...
görsel
bu antik çağlarda amerika'da yaşayanların, dünyanın geri kalanı ile etkileşim içerisinde olması anlamına geliyordu...
amerika kıtası colomb tarafından keşfedildi klişesi uzun süredir tartışma konusudur ve bu konuda tarihin yeniden yazılması gerekmektedir.
kolomb'dan önce amerika kıtasına gidenler, buradaki halklarla etkileşim içinde olanların varlığı belgelerle sabittir.
örneğin amerika'nın kuzeydoğu kıyıları colomb'dan çok daha önce vikingler tarafından keşfedilmiş ve burada viking yerleşkeleri kurulmuştur.
görsel
yine karayiblere colomb'dan çok daha önce gitmiş denizcilerin varlığı tartışılmaktadır.
öte yandan amerika'nın batı kıyılarınnın da colomb'dan çok daha önce çin'li denizciler tarafından bilindiği amiral zheng he'nin amerika kıtasına 15. yüzyıl'ın hemen başında vardığı konusunda pek çok kaynak vardır. (amiral zheng he, çin'li komutan zhang he ile karıştırılmamalıdır, aralarında 1200 sene var)
görsel
ama bizim konumuz bunlar değil...
fenikeliler...
18. yy sonlarında kuzey amerika'da massachusetts'teki dighton kayası petroglifleri keşfedildi.
görsel
bu petrogliflerin fenike alfabesi ile uyumlu olduğu ve kolombdan iki bin yıl önce kartaca'lı bir grup denizcinin amerika'nın doğu kıyılarına varmış olabileceği tezi ortaya atıldı.
ardından 1872 yılında güney amerika'da brezilya'da, paraiba'da fenike alfabesi ile yazılmış bir yazıt bulundu...
görsel
görsel
paraiba'da bulunan bu kaya yazıtları fırtına nedeniyle mısır'dan afrika'nın etrafında yelken açan bir filodan ayrılan bir fenike gemisinden; aynı zamanda firavun necho ı veya necho ıı'den de bahseder...
yapılan araştırmalar gösteriyor ki, brezilya'nın kuzeydoğusu fenikelilerin bu topraklardaki varlığını doğrulayan izlerle doludur.
avusturyalı profesör ludwig schwennhagen'in brezilya'da yaptığı incelemeler sonrası, amazon boyunca, sidon ve tyre'nin (sur) birçok kralına (mö 887 ila 856) atıf yapılan fenike yazıtlarını bulduğunu ortaya koymuştur.
görsel
profesör schwennhagen, fenikelilerin brezilya'yı en azından 800 yıl boyunca bir üs olarak kullandığına ve maddi delillerin yanı sıra yerliler arasında önemli bir dilsel etki bıraktığını söylemektedir.
profesör schwennhagen'in çalışmaları, camocim (ceara eyaleti), parnaiba (piaui eyaleti) ve mearim (maranhao eyaleti) bölgelerinde antik fenikeliler tarafından yapılmış taş ve kireç duvarların varlığından bahseder.
ayrıca fransız bir araştırmacı olan apollinaire frot'un bu konudaki çalışmaları da profesör schwennhagen'in tezlerini destekler.
brezilya'daki fenike varlığının önemli kanıtlarından biri de rio de jeneiro yakınlarındaki pedra da gavea kayasındaki yazıtlardır.
görsel
pedra da gavea'daki yazıtlar ilk olarak 16. yy'da hristiyan misyonerler tarafından keşfedildi ve kral pedro'ya sunuldu. bu yazıtların fenike kökenli oldukları ise 300 yıl sonra keşfedildi.
görsel
pedra da gavea'daki yazıtlarda "jetbaal'ın en büyük oğlu, tyre kralı bedazir" den bahsedilir.
görsel
yukarıda da bahsettiğimiz üzre brezilya, fenikelilerle bağlantılı pek çok yazıt ve bulgu barındırmaktadır.
longa ve parnaiba nehirlerinin birleşmesinden biraz uzakta, piaui eyaletinde, fenike gemilerinin bağlanması için bir liman ve yine fenike gemilerinin tamir ve imalatı için tersaneler bulunan bir göl bulunmaktadır.
maranhao eyaletinde, mearim nehrini kuzeye, pindare ve grajau nehirlerinin birleştiği yere ulaşırken, maracu olarak bilinen pensiva gölünün sınırlarında yapılan kazılarda kalın tırnaklar ve bronz dübel içeren taşlaşmış ağaçtan yapılmış fenike tersane araçları bulunmuştur.
ayrıca, rio de janeiro ulusal müzesi'nde, brezilya kırsalında fenike, süryani ve sanskrit yazıtlarıyla mezar taşları bulunmaktadır.
görsel
bugün carajas olarak bilinen brezilya yerlilerine ait isimlerinde, fenike kökenli bugünkü arapça dilinde bulunabilen kelimelerin etimolojisine rastlanılır.
guaranis, tupis, guajajaras, chambicas, anajás, carijos, vb.gibi diğer brezilyalı yerli kabileleri, sözcük dağarcığında kökeni fenike olan binlerce arap kelimesine sahiptir.
keza fenikelilerin ölü gömme ritüeline neredeyse tüm brezilyalı yerli kabilelerde rastlanılabilir.
her şeyden önce şu bilinmelidir ki, fenikeliler topraklarla ilgilenmiyordu. yani istilacı-sömürgeci değillerdi. onlar ticaret yapan insanlardı ve sadece ticaretleri ile ilgileniyorlardı.
fenikeliler bu özellikleri sayesinde mısır, asur, pers hegemonyaları altında yaşamalarına rağmen varlıklarını sürdürebilmişlerdir.
lakin bu tarihlerden sonra gerçekleşen yunan ve roma istilalaları yüzünden fenikelilerin bu çok uzaklardaki kolonileri ile irtibatları kesildi.
bu tarihlerden sonra fenike uygarlığı yok oldu.
dolayısıyla fenikeliler bir daha amerika'ya gidemediler, amerika'da kalan fenikeliler de yerli halkın arasında eriyip gitti...
günümüzde sur olarak bilinen fenike şehir devleti tyre'de bulunan fenike yazıtları, moloch boğazı'nın ötesindeki bir bölgeye (bugünkü cebelitarık) bir fenike gezgini seferine, "denizin karaya nüfuz ettiği" yerinden bol miktarda yiyeceğin ve odunların olduğu bir yerden bahsederler.
yine bir fenike şehri olan sidon'da yapılan kazılarda, fransız arkeologlar 1860'ta arkeolojik testlere göre sadece güney amerika'da rastlanabilecek birçok ahşap eser buldular.
bu ahşap eserler brezilya'da balta kırıcı (quebracho/quebra machado) olarak bilinen ağaçtan yapılmışlardı.
görsel
görsel
şüphesiz ki bu bulgular güney amerika'daki fenike varlığını ve fenike gemilerinin dayanıklılığını, brezilya'daki fenike tersanelerinin varlığını doğrular nitelikteydi.
seçkin bir lübnan tarihçisi olan edmund bleibel, "lübnan genel tarihi" adlı kitabında şunları söylüyor:
--- alıntı ---
fenikeliler afrika'da kurulduğunda ve cebelitarık imparatorluklarının sınırı olduğunda, jbail (byblos) ve karısı harmonia (harmony) büyük bir filo hazırladı ve “ebedi adalar” ı (kanarya adaları) aramak için muazzam denize yöneldiler ama sonsuza dek kayboldular.
ruhlarının iki yılan içerdiği söylenirdi, bu da yaşamlarının tanrı baal'ın isteğiyle yenilenmiş olduğu anlamına geliyordu.
daha sonra okyanusu geçtikleri ve bugün güney amerika'nın bulunduğu bölgeyi keşfettikleri doğrulandı.
bu, christopher columbus'tan 3000 yıl önce oldu.
ilk keşfettikleri yeni toprakları, "tanrı kıtası" anlamına gelen "barr ılu" adını verdiler.
ulus kurulduğunda ve yönetimi organize edildiğinde, orayı yönetmek için seçilen kraliçe, "savaşçıların kraliçesi" anlamına gelen "amazonların kraliçesi" olarak bilinen mirinieh mirubieh'di. bu kraliçe, kritik bir durumdaki jbail'i (byblos) kurtarmak için lübnan'a gönderildi.
"amazonların kraliçesi", daha önce atlantik okyanusu olan mirubi okyanusu olarak bilinen okyanus "büyük okyanus" olarak adlandırılıyordu.
tyre'nin büyük gezgini olan cadmus, şehrini - cadamiat - brezilya'da konuşulan cuchite dilini incelemek için bilimsel bir göreve bıraktı.
sidon, jbail ve tyre'den ayrılan her filoda brezilya'ya giden 200 veya 300 tekne vardı. en küçük olanı, mürettebat üyelerini destek malzemeleri ve ekipmanlarıyla getirmek için kullanıldı. genellikle dinlenmek ve malzeme almak için tunus'ta ve kanarya adaları'nda durdular.
brezilya'daki fenike uygarlığı anıtları arasında, bugün bu ülkenin takdire şayan büyüklüğünde tamamen kaybolan "airo" adlı bir şehir vardır.
eski sakinleri, tıpkı irlandalılar gibi fenike soyuna ait olmaktan gurur duyuyordu.
kral hiram'ın zamanında altın almaya gelen tyrelilerin torunları olduklarını söylerlerdi. bu değerli metali, tyre'ye ve kudüs kralı salomon'a, bu mineralin çok bol olduğu ofir topraklarından aldılar. amazon nehri sınırlarında bulunur.
--- alıntı ---
sahi amazon demişken, amazon nehri'ne verilen adın kökeni nedir?
ispanyol conquistador'lar amazon nehri boyunca ilerleyip atlantik kıyısına ulaştıklarında kendilerine saldıran yerliler arasında kadın savaşçılar görmüşlerdi, bu yüzden bu nehre amazon adını vermişlerdir.
(bkz: amazonlar/#43238474)
fakat yerliler bu nehre solimoes diyorlardı.
solimoes yani solomon--->süleyman.
bu ortadoğu kökenli bir isimdi ve amazon deltasında, surinam ve guyana'da bile aramice, süryanice ve hatta sanskritçe çivi yazılarının varlığı bu nehir boyunca yerleşen fenikelilerin bu nehre bu ismi verdiğini ve yerel halkla barış içinde yaşayıp ticaret yaptığını bize gösterir.
brezilya kıyılarının, avrupalılar tarafından keşfinden çok önceleri yakın doğudan birçok denizci tarafından zaten bilindiği söylemleri vardır.
bu topraklara aşina olan ilk avrupalı denizci, bu gerçekle ilgili belgeleri vatikan arşivlerinde bulunan romalı severus pompeus'tur.
severus pompeus'un bu toprakların varlığından suriyeli kölesi sayesinde haberdar olduğu yazmaktadır.
tıpkı severus pompeus gibi, cristof colomb'da bu toprakların varlığından haberdardı.
colomb'un elinde bu uzak topraklarla ilgili bir güzergah, bir harita ve belgeler vardı.
colomb'un bu belgeleri tesadüfen bir kazı sırasında toprağın altında bulduğundan bahsedilir.
colomb iyi bir denizci olduğundan dolayı bulduğu bu papirüslerin bilinmeyen topraklara ait haritalar olduğunu anlamış ve eline geçen bu bulgular ile yeni topraklar aramak adına kendisine destek verecek kral ve devletler aramıştır.
colomb'un bulduğu bu belgelerin yüzyıllar önce trablus'lu bir denizci tarafından yapılmış haritalar olduğu düşünülmektedir.
daha sonra colomb, bu olağanüstü bulgular hakkında çok önemli bir haritacıdan bir fikir aldı. bölgeyi herkül sütunları'nın (cebelitarık boğazı) ötesinde bulunan büyük bir bölge olarak ilan etti.
ayrıca bu bölgeden ele geçecek servetin çok büyük olduğunu ve bu yerde o kadar değerli hazinelerin bulunduğunu ve bu bölgelere hakim olacak kişinin dünyanın efendisi olacağını söyledi...
yani colomb'un amerika'yı keşfi, amerika'ya, daha doğrusu kendi zannınca hindistan'a yaptığı bu yolculuk da, kendisinden 2000 yıl evvel fenikelilerin yaptığı keşifler ve elde ettikleri bulgular sayesinde olmuştur.
#tarih
#coğrafya
#arkeoloji
-------------------------------
----------------------------
kaynaklar;
https://faculty.ucr.edu/~...biados/texts/brazilph.htm
http://www.clevelandmemor...g/ebooks/arabs/Pg011.html
https://www.middleeasteye...t-columbus-or-phoenicians
https://www.boloji.com/ar...oenicians-in-the-americas
https://babakfakhamzadeh.com/phoenicians-in-brazil/
https://books.google.com....m%20Phoenicia&f=false
https://en.wikipedia.org/...discovery_of_the_Americas
https://en.wikipedia.org/...st_of_Pedra_da_G%C3%A1vea
https://en.wikipedia.org/wiki/Dighton_Rock
https://www.baslibrary.or...-archaeology-review/5/1/7
görsel
bir süre önce bolivya'daki puma punku antik yerleşkesi ile ilgili bir yazı yazdım.
(bkz: puma punku/#43430826)
burada ilginç bir detaya rastlamıştım; fuente magna kasesi...
görsel
bu fuenta magna kasesi'nin üzerinde sümer çivi yazıları vardı.
üzerinde sümer yazısı bulunan bir nesnenin titicaca gölü kenarında ne işi vardı???
yine puma punku'yu incelerken, puma punku'nun hemen yanıbaşındaki tiwanaku'da tapınak merkezinde meydanda yer alan yüzler meydanı bir o kadar ilginçti.
burada amerika kıtsasıyla alakası olmayan ırklara ait yüzler bir duvarda yer alıyordu...
görsel
bu antik çağlarda amerika'da yaşayanların, dünyanın geri kalanı ile etkileşim içerisinde olması anlamına geliyordu...
amerika kıtası colomb tarafından keşfedildi klişesi uzun süredir tartışma konusudur ve bu konuda tarihin yeniden yazılması gerekmektedir.
kolomb'dan önce amerika kıtasına gidenler, buradaki halklarla etkileşim içinde olanların varlığı belgelerle sabittir.
örneğin amerika'nın kuzeydoğu kıyıları colomb'dan çok daha önce vikingler tarafından keşfedilmiş ve burada viking yerleşkeleri kurulmuştur.
görsel
yine karayiblere colomb'dan çok daha önce gitmiş denizcilerin varlığı tartışılmaktadır.
öte yandan amerika'nın batı kıyılarınnın da colomb'dan çok daha önce çin'li denizciler tarafından bilindiği amiral zheng he'nin amerika kıtasına 15. yüzyıl'ın hemen başında vardığı konusunda pek çok kaynak vardır. (amiral zheng he, çin'li komutan zhang he ile karıştırılmamalıdır, aralarında 1200 sene var)
görsel
ama bizim konumuz bunlar değil...
fenikeliler...
18. yy sonlarında kuzey amerika'da massachusetts'teki dighton kayası petroglifleri keşfedildi.
görsel
bu petrogliflerin fenike alfabesi ile uyumlu olduğu ve kolombdan iki bin yıl önce kartaca'lı bir grup denizcinin amerika'nın doğu kıyılarına varmış olabileceği tezi ortaya atıldı.
ardından 1872 yılında güney amerika'da brezilya'da, paraiba'da fenike alfabesi ile yazılmış bir yazıt bulundu...
görsel
görsel
paraiba'da bulunan bu kaya yazıtları fırtına nedeniyle mısır'dan afrika'nın etrafında yelken açan bir filodan ayrılan bir fenike gemisinden; aynı zamanda firavun necho ı veya necho ıı'den de bahseder...
yapılan araştırmalar gösteriyor ki, brezilya'nın kuzeydoğusu fenikelilerin bu topraklardaki varlığını doğrulayan izlerle doludur.
avusturyalı profesör ludwig schwennhagen'in brezilya'da yaptığı incelemeler sonrası, amazon boyunca, sidon ve tyre'nin (sur) birçok kralına (mö 887 ila 856) atıf yapılan fenike yazıtlarını bulduğunu ortaya koymuştur.
görsel
profesör schwennhagen, fenikelilerin brezilya'yı en azından 800 yıl boyunca bir üs olarak kullandığına ve maddi delillerin yanı sıra yerliler arasında önemli bir dilsel etki bıraktığını söylemektedir.
profesör schwennhagen'in çalışmaları, camocim (ceara eyaleti), parnaiba (piaui eyaleti) ve mearim (maranhao eyaleti) bölgelerinde antik fenikeliler tarafından yapılmış taş ve kireç duvarların varlığından bahseder.
ayrıca fransız bir araştırmacı olan apollinaire frot'un bu konudaki çalışmaları da profesör schwennhagen'in tezlerini destekler.
brezilya'daki fenike varlığının önemli kanıtlarından biri de rio de jeneiro yakınlarındaki pedra da gavea kayasındaki yazıtlardır.
görsel
pedra da gavea'daki yazıtlar ilk olarak 16. yy'da hristiyan misyonerler tarafından keşfedildi ve kral pedro'ya sunuldu. bu yazıtların fenike kökenli oldukları ise 300 yıl sonra keşfedildi.
görsel
pedra da gavea'daki yazıtlarda "jetbaal'ın en büyük oğlu, tyre kralı bedazir" den bahsedilir.
görsel
yukarıda da bahsettiğimiz üzre brezilya, fenikelilerle bağlantılı pek çok yazıt ve bulgu barındırmaktadır.
longa ve parnaiba nehirlerinin birleşmesinden biraz uzakta, piaui eyaletinde, fenike gemilerinin bağlanması için bir liman ve yine fenike gemilerinin tamir ve imalatı için tersaneler bulunan bir göl bulunmaktadır.
maranhao eyaletinde, mearim nehrini kuzeye, pindare ve grajau nehirlerinin birleştiği yere ulaşırken, maracu olarak bilinen pensiva gölünün sınırlarında yapılan kazılarda kalın tırnaklar ve bronz dübel içeren taşlaşmış ağaçtan yapılmış fenike tersane araçları bulunmuştur.
ayrıca, rio de janeiro ulusal müzesi'nde, brezilya kırsalında fenike, süryani ve sanskrit yazıtlarıyla mezar taşları bulunmaktadır.
görsel
bugün carajas olarak bilinen brezilya yerlilerine ait isimlerinde, fenike kökenli bugünkü arapça dilinde bulunabilen kelimelerin etimolojisine rastlanılır.
guaranis, tupis, guajajaras, chambicas, anajás, carijos, vb.gibi diğer brezilyalı yerli kabileleri, sözcük dağarcığında kökeni fenike olan binlerce arap kelimesine sahiptir.
keza fenikelilerin ölü gömme ritüeline neredeyse tüm brezilyalı yerli kabilelerde rastlanılabilir.
her şeyden önce şu bilinmelidir ki, fenikeliler topraklarla ilgilenmiyordu. yani istilacı-sömürgeci değillerdi. onlar ticaret yapan insanlardı ve sadece ticaretleri ile ilgileniyorlardı.
fenikeliler bu özellikleri sayesinde mısır, asur, pers hegemonyaları altında yaşamalarına rağmen varlıklarını sürdürebilmişlerdir.
lakin bu tarihlerden sonra gerçekleşen yunan ve roma istilalaları yüzünden fenikelilerin bu çok uzaklardaki kolonileri ile irtibatları kesildi.
bu tarihlerden sonra fenike uygarlığı yok oldu.
dolayısıyla fenikeliler bir daha amerika'ya gidemediler, amerika'da kalan fenikeliler de yerli halkın arasında eriyip gitti...
günümüzde sur olarak bilinen fenike şehir devleti tyre'de bulunan fenike yazıtları, moloch boğazı'nın ötesindeki bir bölgeye (bugünkü cebelitarık) bir fenike gezgini seferine, "denizin karaya nüfuz ettiği" yerinden bol miktarda yiyeceğin ve odunların olduğu bir yerden bahsederler.
yine bir fenike şehri olan sidon'da yapılan kazılarda, fransız arkeologlar 1860'ta arkeolojik testlere göre sadece güney amerika'da rastlanabilecek birçok ahşap eser buldular.
bu ahşap eserler brezilya'da balta kırıcı (quebracho/quebra machado) olarak bilinen ağaçtan yapılmışlardı.
görsel
görsel
şüphesiz ki bu bulgular güney amerika'daki fenike varlığını ve fenike gemilerinin dayanıklılığını, brezilya'daki fenike tersanelerinin varlığını doğrular nitelikteydi.
seçkin bir lübnan tarihçisi olan edmund bleibel, "lübnan genel tarihi" adlı kitabında şunları söylüyor:
--- alıntı ---
fenikeliler afrika'da kurulduğunda ve cebelitarık imparatorluklarının sınırı olduğunda, jbail (byblos) ve karısı harmonia (harmony) büyük bir filo hazırladı ve “ebedi adalar” ı (kanarya adaları) aramak için muazzam denize yöneldiler ama sonsuza dek kayboldular.
ruhlarının iki yılan içerdiği söylenirdi, bu da yaşamlarının tanrı baal'ın isteğiyle yenilenmiş olduğu anlamına geliyordu.
daha sonra okyanusu geçtikleri ve bugün güney amerika'nın bulunduğu bölgeyi keşfettikleri doğrulandı.
bu, christopher columbus'tan 3000 yıl önce oldu.
ilk keşfettikleri yeni toprakları, "tanrı kıtası" anlamına gelen "barr ılu" adını verdiler.
ulus kurulduğunda ve yönetimi organize edildiğinde, orayı yönetmek için seçilen kraliçe, "savaşçıların kraliçesi" anlamına gelen "amazonların kraliçesi" olarak bilinen mirinieh mirubieh'di. bu kraliçe, kritik bir durumdaki jbail'i (byblos) kurtarmak için lübnan'a gönderildi.
"amazonların kraliçesi", daha önce atlantik okyanusu olan mirubi okyanusu olarak bilinen okyanus "büyük okyanus" olarak adlandırılıyordu.
tyre'nin büyük gezgini olan cadmus, şehrini - cadamiat - brezilya'da konuşulan cuchite dilini incelemek için bilimsel bir göreve bıraktı.
sidon, jbail ve tyre'den ayrılan her filoda brezilya'ya giden 200 veya 300 tekne vardı. en küçük olanı, mürettebat üyelerini destek malzemeleri ve ekipmanlarıyla getirmek için kullanıldı. genellikle dinlenmek ve malzeme almak için tunus'ta ve kanarya adaları'nda durdular.
brezilya'daki fenike uygarlığı anıtları arasında, bugün bu ülkenin takdire şayan büyüklüğünde tamamen kaybolan "airo" adlı bir şehir vardır.
eski sakinleri, tıpkı irlandalılar gibi fenike soyuna ait olmaktan gurur duyuyordu.
kral hiram'ın zamanında altın almaya gelen tyrelilerin torunları olduklarını söylerlerdi. bu değerli metali, tyre'ye ve kudüs kralı salomon'a, bu mineralin çok bol olduğu ofir topraklarından aldılar. amazon nehri sınırlarında bulunur.
--- alıntı ---
sahi amazon demişken, amazon nehri'ne verilen adın kökeni nedir?
ispanyol conquistador'lar amazon nehri boyunca ilerleyip atlantik kıyısına ulaştıklarında kendilerine saldıran yerliler arasında kadın savaşçılar görmüşlerdi, bu yüzden bu nehre amazon adını vermişlerdir.
(bkz: amazonlar/#43238474)
fakat yerliler bu nehre solimoes diyorlardı.
solimoes yani solomon--->süleyman.
bu ortadoğu kökenli bir isimdi ve amazon deltasında, surinam ve guyana'da bile aramice, süryanice ve hatta sanskritçe çivi yazılarının varlığı bu nehir boyunca yerleşen fenikelilerin bu nehre bu ismi verdiğini ve yerel halkla barış içinde yaşayıp ticaret yaptığını bize gösterir.
brezilya kıyılarının, avrupalılar tarafından keşfinden çok önceleri yakın doğudan birçok denizci tarafından zaten bilindiği söylemleri vardır.
bu topraklara aşina olan ilk avrupalı denizci, bu gerçekle ilgili belgeleri vatikan arşivlerinde bulunan romalı severus pompeus'tur.
severus pompeus'un bu toprakların varlığından suriyeli kölesi sayesinde haberdar olduğu yazmaktadır.
tıpkı severus pompeus gibi, cristof colomb'da bu toprakların varlığından haberdardı.
colomb'un elinde bu uzak topraklarla ilgili bir güzergah, bir harita ve belgeler vardı.
colomb'un bu belgeleri tesadüfen bir kazı sırasında toprağın altında bulduğundan bahsedilir.
colomb iyi bir denizci olduğundan dolayı bulduğu bu papirüslerin bilinmeyen topraklara ait haritalar olduğunu anlamış ve eline geçen bu bulgular ile yeni topraklar aramak adına kendisine destek verecek kral ve devletler aramıştır.
colomb'un bulduğu bu belgelerin yüzyıllar önce trablus'lu bir denizci tarafından yapılmış haritalar olduğu düşünülmektedir.
daha sonra colomb, bu olağanüstü bulgular hakkında çok önemli bir haritacıdan bir fikir aldı. bölgeyi herkül sütunları'nın (cebelitarık boğazı) ötesinde bulunan büyük bir bölge olarak ilan etti.
ayrıca bu bölgeden ele geçecek servetin çok büyük olduğunu ve bu yerde o kadar değerli hazinelerin bulunduğunu ve bu bölgelere hakim olacak kişinin dünyanın efendisi olacağını söyledi...
yani colomb'un amerika'yı keşfi, amerika'ya, daha doğrusu kendi zannınca hindistan'a yaptığı bu yolculuk da, kendisinden 2000 yıl evvel fenikelilerin yaptığı keşifler ve elde ettikleri bulgular sayesinde olmuştur.
#tarih
#coğrafya
#arkeoloji
-------------------------------
----------------------------
kaynaklar;
https://faculty.ucr.edu/~...biados/texts/brazilph.htm
http://www.clevelandmemor...g/ebooks/arabs/Pg011.html
https://www.middleeasteye...t-columbus-or-phoenicians
https://www.boloji.com/ar...oenicians-in-the-americas
https://babakfakhamzadeh.com/phoenicians-in-brazil/
https://books.google.com....m%20Phoenicia&f=false
https://en.wikipedia.org/...discovery_of_the_Americas
https://en.wikipedia.org/...st_of_Pedra_da_G%C3%A1vea
https://en.wikipedia.org/wiki/Dighton_Rock
https://www.baslibrary.or...-archaeology-review/5/1/7
shigir idolü
1.
1890 yılında sibirya'da bir bataklıkta bulunan dünyanın en eski ahşap heykeli.
görsel
görsel
bazı kaynaklara göre 9500 bazı kaynaklara göre ise 11,000 ila 12.000 yıllık olduğu söylenen, mısır piramitlerinden çok daha eski olan bu heykelin detayları hayvan dişleri kullanılarak oyulmuş.
görsel
görsel
hemen hemen göbeklitepe ile yaşıt olan heykelin 5m'lik gövdesi üzerinde 7 ayrı insan yüzü yer alıyor.
heykel, mezolitik çağ’a ait hala deşifre edilememiş birçok sembole sahip.
görsel
shigir idolündeki deşifre edilemeyen bu semboller bilim insanlarına göre nesilden nesile aktarılan bilgilerin şifrelenmiş halleri.
insanlık tarihinin bu en eski ahşap heykeli bugün yekaterinburg tarih müzesi’nde sergileniyor.
#tarih
#arkeoloji
görsel
görsel
bazı kaynaklara göre 9500 bazı kaynaklara göre ise 11,000 ila 12.000 yıllık olduğu söylenen, mısır piramitlerinden çok daha eski olan bu heykelin detayları hayvan dişleri kullanılarak oyulmuş.
görsel
görsel
hemen hemen göbeklitepe ile yaşıt olan heykelin 5m'lik gövdesi üzerinde 7 ayrı insan yüzü yer alıyor.
heykel, mezolitik çağ’a ait hala deşifre edilememiş birçok sembole sahip.
görsel
shigir idolündeki deşifre edilemeyen bu semboller bilim insanlarına göre nesilden nesile aktarılan bilgilerin şifrelenmiş halleri.
insanlık tarihinin bu en eski ahşap heykeli bugün yekaterinburg tarih müzesi’nde sergileniyor.
#tarih
#arkeoloji
gordion
12.
adını frigler'in meşhur kralı midas'ın babası gordios'tan alan antik frigya uygarlığının başkenti.
görsel
görsel
gordios'un kenti...
efsaneye göre gordios denilen kişi bir çiftçiydi.
bir gün sabah saatlerinde tarlasından topladığı ürünleri bir yük arabası ile gordion şehrine getirince oranın kralı ilan edildi.
zira efsaneye göre gordion şehri kralsız, başsız kalmıştı. halk meclisi bunun için büyük kahine danıştılar ve kimin kral olması gerektiğini sordular.
herkes kral olmak istiyordu ve kim kral olsa diğerleri o krala düşman olacaktı.
kentin kahini bu durumun tehlike yaratacağını düşünmüş olmalı ki şöyle bir kehanette bulundu.
"yeni kralımız şu an bu şehirde değil, yarın sabah erken saatlerde kent alanına için sebze ve meyvelerle dolu bir yük arabasıyla gelecek..."
bu kehanetten sonra halk ertesi sabah gelecek olan krallarını bekledi.
ve midas'ın babası gordios kent meydanına bir yük arabasıyla gelince kral ilan edildi.
ve bu kente de bundan sonra "gordios'un kenti" anlamına gelen gordion adı verildi.
yeni kral gordios şaşkındı. "madem kral oldum, artık çiftçi olmama gerek yok" diyerek içinde sebze ve meyvelerin bulunduğu arabayı kentin büyük tapınağına götürüp armağan etti.
kral gordios'un arabasını -ki bu araba bir kağnıdır- öküze bağlayan ip öylesine karışık ve sıkı bağlanmıştı ki, hiç kimse onu çözemedi.
bu olaydan dolayı da "kim bu düğümü çözerse asya'ya (küçük asya, yani anadolu) egemen olacaktır" şeklinde bir söylenti çıktı.
gel zaman git zaman bu söylenti pek ünlendi.
büyük iskender'in kulağına kadar gitti.
iskender bu tip şeylere çok inanırdı, gordion'a geldi ve bu kördüğümüz çözmek istedi, lakin başaramadı, başaramayınca da kızdı ve kılıcını çekip bu kördüğümü parçaladı...
lakin iskenderi'in çevresindeki yalama tipler hemen onu alkışladılar. Vay imparatorum sen kimsenin çözemediği düğümü çözdün, sen dünya liderisin, sen ümmetin liderisin, artık bütün dünya bizi kıskanıyor şeklinde ona gaz verdiler. içlerinden hiçbiri de çıkıp "sen o düğümü kesmekle yanlış yaptın" diyemedi.
efsane bu ya işte, o çözülemeyen düğümün bir laneti varmış. ve kesilerek parçalanan düğüm lanetini göstermiş, verilen gazlarla düğümü çözdüğünü ve dünya lideri olduğunu zanneden iskender henüz 32 yaşındayken kurduğu imparatorluğun hükmünü süremeden vefat etmiş.
(bkz: gordion düğümü)
velhasılı kelam kendini dünya lideri zanneden, halkın üzerinde gören küçük dağları kendi yarattığını zanneden, etrafındaki dalkavuklarının gazıyla bir şey oldum zannedenlerin hepsi ölmüştür, hiçbiri dünyaya kazık çakmamıştır...
neyse, gordion düğümüne dönelim.
işte bu "kördüğüm" kelimesinin de köken olarak gordion'dan geldiğine inanılır.
bonus:
1- (bkz: frig yolu/#42829843)
2- (bkz: türkiye deki antik kentler/#42758599)
#tarih
#arkeoloji
görsel
görsel
gordios'un kenti...
efsaneye göre gordios denilen kişi bir çiftçiydi.
bir gün sabah saatlerinde tarlasından topladığı ürünleri bir yük arabası ile gordion şehrine getirince oranın kralı ilan edildi.
zira efsaneye göre gordion şehri kralsız, başsız kalmıştı. halk meclisi bunun için büyük kahine danıştılar ve kimin kral olması gerektiğini sordular.
herkes kral olmak istiyordu ve kim kral olsa diğerleri o krala düşman olacaktı.
kentin kahini bu durumun tehlike yaratacağını düşünmüş olmalı ki şöyle bir kehanette bulundu.
"yeni kralımız şu an bu şehirde değil, yarın sabah erken saatlerde kent alanına için sebze ve meyvelerle dolu bir yük arabasıyla gelecek..."
bu kehanetten sonra halk ertesi sabah gelecek olan krallarını bekledi.
ve midas'ın babası gordios kent meydanına bir yük arabasıyla gelince kral ilan edildi.
ve bu kente de bundan sonra "gordios'un kenti" anlamına gelen gordion adı verildi.
yeni kral gordios şaşkındı. "madem kral oldum, artık çiftçi olmama gerek yok" diyerek içinde sebze ve meyvelerin bulunduğu arabayı kentin büyük tapınağına götürüp armağan etti.
kral gordios'un arabasını -ki bu araba bir kağnıdır- öküze bağlayan ip öylesine karışık ve sıkı bağlanmıştı ki, hiç kimse onu çözemedi.
bu olaydan dolayı da "kim bu düğümü çözerse asya'ya (küçük asya, yani anadolu) egemen olacaktır" şeklinde bir söylenti çıktı.
gel zaman git zaman bu söylenti pek ünlendi.
büyük iskender'in kulağına kadar gitti.
iskender bu tip şeylere çok inanırdı, gordion'a geldi ve bu kördüğümüz çözmek istedi, lakin başaramadı, başaramayınca da kızdı ve kılıcını çekip bu kördüğümü parçaladı...
lakin iskenderi'in çevresindeki yalama tipler hemen onu alkışladılar. Vay imparatorum sen kimsenin çözemediği düğümü çözdün, sen dünya liderisin, sen ümmetin liderisin, artık bütün dünya bizi kıskanıyor şeklinde ona gaz verdiler. içlerinden hiçbiri de çıkıp "sen o düğümü kesmekle yanlış yaptın" diyemedi.
efsane bu ya işte, o çözülemeyen düğümün bir laneti varmış. ve kesilerek parçalanan düğüm lanetini göstermiş, verilen gazlarla düğümü çözdüğünü ve dünya lideri olduğunu zanneden iskender henüz 32 yaşındayken kurduğu imparatorluğun hükmünü süremeden vefat etmiş.
(bkz: gordion düğümü)
velhasılı kelam kendini dünya lideri zanneden, halkın üzerinde gören küçük dağları kendi yarattığını zanneden, etrafındaki dalkavuklarının gazıyla bir şey oldum zannedenlerin hepsi ölmüştür, hiçbiri dünyaya kazık çakmamıştır...
neyse, gordion düğümüne dönelim.
işte bu "kördüğüm" kelimesinin de köken olarak gordion'dan geldiğine inanılır.
bonus:
1- (bkz: frig yolu/#42829843)
2- (bkz: türkiye deki antik kentler/#42758599)
#tarih
#arkeoloji
merak edilen sorunsal.
evet, şimdilik dünyanın bilinen en eski tapınağı olan ve tarihin yazılışını değiştiren göbeklitepe'nin en dikkat çekici gerçeklerinden biri, göbeklitepe'nin sonraki kuşaklar tarafından gömülmesidir. (12.000 yıllık göbeklitepe, günümüzden 10 bin sene önce mö 8000'lerde gömülmüştür)
ne oldu da insanlar kendi yaptıkları tapınağın üzerini kireçtaşı, kum ve toprak doldurarak gömdüler?
buna sebep olan neydi?
görsel
bununla ilgili birkaç tez var ve bu tezlerin çoğu dinsel temellere dayanıyor.
örneğin göbeklitepe'yi ortaya çıkaran alman arkeolog klaus schmidt'e göre göbeklitepe çevresi çok bereketli, verimli topraklara sahip bir yerdi.
fakat geçen yıllar içerisinde iklim değişiklikleri oldu ve bölge kuraklaştı.
insanlar tanrıları kızdırdıklarını düşünerek bunun tanrıların bir gazabı olduğunu düşündüler ve tapınağın üzerini kapatıp bölgeden göç ettiler.
buna benzer bir diğer tez da sirius takım yıldızı ile alakalı.
bu teze göre; sirius 10.000 yıl önce ufuk çizgisinin altında görünüyordu. gökte aniden beliren bir yıldızın, bir dinin doğumuna sebep olduğunu düşünülebilir. göbeklitepe bu yıldızın doğumu üzerine inşa edilmiş olabilir, sonra sirius yıldızının konumu değişince de yine dinsel sebeplerden ötürü (tanrıların kızdırıldığını düşünmek) tapınağın üzeri kapatılmış olabilir.
görsel
görsel
ama şu bir gerçek ki, şayet mö 8000'lerde göbeklitepe bu şekilde gömülmeseydi, günümüze ulaşması mümkün olmayacaktı, zarar görecek, tahrip olup gidecekti.
göbeklitepe'yi bu şekilde özenle gömenler aslında bize bir yerde iyilik yaptılar ve buradan haberdar olmamızı sağladılar.
acaba göbeklitepe'yi gizemli ve bilinçli bir şekilde gömüp orayı terk edenler geleceğe bir mesaj mı bıraktılar? yoksa binyıllar sonra geri geleceklerini mi düşündüler? ki bu da antik uzaylı teorisyenlerinin düşüncesidir.
ek:
(bkz: göbeklitepe/#36411974)
(bkz: göbeklitepe/#42667418)
#tarih
#arkeoloji
evet, şimdilik dünyanın bilinen en eski tapınağı olan ve tarihin yazılışını değiştiren göbeklitepe'nin en dikkat çekici gerçeklerinden biri, göbeklitepe'nin sonraki kuşaklar tarafından gömülmesidir. (12.000 yıllık göbeklitepe, günümüzden 10 bin sene önce mö 8000'lerde gömülmüştür)
ne oldu da insanlar kendi yaptıkları tapınağın üzerini kireçtaşı, kum ve toprak doldurarak gömdüler?
buna sebep olan neydi?
görsel
bununla ilgili birkaç tez var ve bu tezlerin çoğu dinsel temellere dayanıyor.
örneğin göbeklitepe'yi ortaya çıkaran alman arkeolog klaus schmidt'e göre göbeklitepe çevresi çok bereketli, verimli topraklara sahip bir yerdi.
fakat geçen yıllar içerisinde iklim değişiklikleri oldu ve bölge kuraklaştı.
insanlar tanrıları kızdırdıklarını düşünerek bunun tanrıların bir gazabı olduğunu düşündüler ve tapınağın üzerini kapatıp bölgeden göç ettiler.
buna benzer bir diğer tez da sirius takım yıldızı ile alakalı.
bu teze göre; sirius 10.000 yıl önce ufuk çizgisinin altında görünüyordu. gökte aniden beliren bir yıldızın, bir dinin doğumuna sebep olduğunu düşünülebilir. göbeklitepe bu yıldızın doğumu üzerine inşa edilmiş olabilir, sonra sirius yıldızının konumu değişince de yine dinsel sebeplerden ötürü (tanrıların kızdırıldığını düşünmek) tapınağın üzeri kapatılmış olabilir.
görsel
görsel
ama şu bir gerçek ki, şayet mö 8000'lerde göbeklitepe bu şekilde gömülmeseydi, günümüze ulaşması mümkün olmayacaktı, zarar görecek, tahrip olup gidecekti.
göbeklitepe'yi bu şekilde özenle gömenler aslında bize bir yerde iyilik yaptılar ve buradan haberdar olmamızı sağladılar.
acaba göbeklitepe'yi gizemli ve bilinçli bir şekilde gömüp orayı terk edenler geleceğe bir mesaj mı bıraktılar? yoksa binyıllar sonra geri geleceklerini mi düşündüler? ki bu da antik uzaylı teorisyenlerinin düşüncesidir.
ek:
(bkz: göbeklitepe/#36411974)
(bkz: göbeklitepe/#42667418)
#tarih
#arkeoloji
st paul yolu
1.
dünyanın en mükemmel yürüyüş/gezi parkuru likya yolu'nun fikir anası ve yaratıcısı olan kate clow'un ülkemize bir başka armağanı olan 2004 yılında faaliyete giren 500 km uzunluğundaki türkiye'nın en uzun 2. gezi parkurudur.
görsel
aziz paul yolu antalya ve antik pisidia (ısparta-burdur-göller yöresi)'daki roma kentlerini ve bu civardaki doğal güzellikleri içine alan bir rota.
hristiyan dünyasının en önemli isimlerinden biri olan tarsuslu aziz paul'un anadolu'da hristiyanlığı yaymak için yaptığı uzun yolculuk bu rotada gerçekleşmiş.
görsel
st paul yolu rotası şu şekilde;
görsel
rota perge antik kentinden başlıyor.
lakin, perge'den başlayan bu yola 2. bir alternatif güzergah eklenmiş, perge'den aspendos'a geçiliyor ve aziz paul yoluna aspendos'tan başlanıyor.
burada köprüçay güzergahı takip edilerek, köprülü kanyon ve tazı kanyonundan geçilerek selge antik kenti'ne ulaşılıyor.
tazı kanyonu;
görsel
köprüçay köprüsü;
görsel
selge antik kentinden sonra sütçüler yönüne doğru gidilen rotada önce yazılı kanyon ardından pek kimsenin bilmediği, ulaşımı zor olduğu için bakir kalmış adada antik kentine varılıyor.
görsel
buradan eğirdir gölüne geçiliyor. eğirdir gölü batı yakasındaki uzun bir yürüyüşün ardından barla dağı'nın doğu eteklerinden eğirdir'in karşı yakasına geçilerek, yalvaç'taki Pisidia Antiokheia'da bu zorlu rota son buluyor.
görsel
ha bu arada, ben tabi ki bu yolun tamamını yürümedim. yol güzergahında bulunan antik kentlerin ve milli parkların tamamına gittim ama arabayla, tazı kanyonu ve köprüçay'da biraz yürüdüm ama. st paul yolunda yürümemiş olmuyorum yani.
yürümeseniz de bu harika yerleri siz de gezin, tavsiye ederim...
ek:
(bkz: likya yolu/#40361676)
(bkz: tazı kanyonu/#41968965)
(bkz: eğirdir yeşilada/#42011644)
#tarih
#coğrafya
#gezi
#arkeoloji
görsel
aziz paul yolu antalya ve antik pisidia (ısparta-burdur-göller yöresi)'daki roma kentlerini ve bu civardaki doğal güzellikleri içine alan bir rota.
hristiyan dünyasının en önemli isimlerinden biri olan tarsuslu aziz paul'un anadolu'da hristiyanlığı yaymak için yaptığı uzun yolculuk bu rotada gerçekleşmiş.
görsel
st paul yolu rotası şu şekilde;
görsel
rota perge antik kentinden başlıyor.
lakin, perge'den başlayan bu yola 2. bir alternatif güzergah eklenmiş, perge'den aspendos'a geçiliyor ve aziz paul yoluna aspendos'tan başlanıyor.
burada köprüçay güzergahı takip edilerek, köprülü kanyon ve tazı kanyonundan geçilerek selge antik kenti'ne ulaşılıyor.
tazı kanyonu;
görsel
köprüçay köprüsü;
görsel
selge antik kentinden sonra sütçüler yönüne doğru gidilen rotada önce yazılı kanyon ardından pek kimsenin bilmediği, ulaşımı zor olduğu için bakir kalmış adada antik kentine varılıyor.
görsel
buradan eğirdir gölüne geçiliyor. eğirdir gölü batı yakasındaki uzun bir yürüyüşün ardından barla dağı'nın doğu eteklerinden eğirdir'in karşı yakasına geçilerek, yalvaç'taki Pisidia Antiokheia'da bu zorlu rota son buluyor.
görsel
ha bu arada, ben tabi ki bu yolun tamamını yürümedim. yol güzergahında bulunan antik kentlerin ve milli parkların tamamına gittim ama arabayla, tazı kanyonu ve köprüçay'da biraz yürüdüm ama. st paul yolunda yürümemiş olmuyorum yani.
yürümeseniz de bu harika yerleri siz de gezin, tavsiye ederim...
ek:
(bkz: likya yolu/#40361676)
(bkz: tazı kanyonu/#41968965)
(bkz: eğirdir yeşilada/#42011644)
#tarih
#coğrafya
#gezi
#arkeoloji
medeniyetin beşiği olan ülkemizde bulunan ve halihazırda günyüzüne çıkarılmış, gezilebilecek durumda olan antik kentler ve yerleşmelerdir.
aşağıdaki haritada google maps'de işaretledim hepsini tek tek.
https://www.google.com/ma...304,6z/data=!4m2!11m1!3e4
çalışmanın tamamı kendime aittir, türkiye'deki tüm antik kentler ile ilgili başka bir yerde böyle kapsamlı bir çalışma yoktur.
ama bunu haritada sizin görüp göremediğinizi bilmiyorum. o yüzden bölge bölge çıkartıp görsel halinde sunayım;
türkiye'deki antik kentlerin harita üzerinde genel görünümü;
görsel
marmara;
görsel
ege ve batı akdeniz;
görsel
doğu akdeniz;
görsel
iç anadolu;
görsel
kuzey anadolu;
görsel
doğu karadeniz ve doğu anadolu;
görsel
güneydoğu anadolu;
görsel
yukarıdaki haritalarda işaretli olan yerler halihazırda antik kalıntıların bulunduğu yerleşkelerdir.
bunların dışında üzerine şehir inşa edilmiş ve ortadan kaybolmuş pek çok antik kent de mevcut, onlar ile ilgili bir buluntuya rastlayamadığım için listeye alıp işaretlemedim.
ek; illere göre antik kent-antik yerleşke listesi;
adana;
anavarza, dumlu, yılankale, sirkeli höyük, misis, şar, magarsus,
adıyaman;
nemrut dağı, perre antik kenti, arsameia.
afyonkarahisar;
amorium, apameia, frig vadisi,
amasya;
harşena dağı, oluz höyük,
ankara;
gordion-yassıhöyük, çayyolu höyüğü, yumurtatepe, ancyra,
antalya;
antiocha ad cragum, selinus, iotape, syedra, laertes, colybrassus, kalelibelen, lyrbe, side, etenna, pednelissos, selge, aspendos, silyon, perge, attaleia, ariassos, termessos, neapolis, kelbessos, trabenna, typalia, isinda, idebessos, akalissus, arykanda, phaselis, olympos, rhodiapolis, lmyra, myra, simena, andriake, trysa, istlada, kyaneai, tyberissos, theimussa, aperlai, phellos, antiphellos, kandyba, sidyma, patara, xanthos.
artvin;
şavşat kale.
aydın;
afrodisias, nysa, magnesia, orthosia, akharaka, tralles, gerga, alabanda, alinda, amyzon, pygela, priene, milet, didim.
balıkesir;
pordoselene, adramytteion, antandros, aureline, daskyleion, kyzikos.
bitlis;
ahlat.
burdur;
sagalassos, kibyra, kremna, sia.
bursa;
iznik-nikeia. kirte kalesi, aktopraklık höyük, gölyazı-apollonia ad rhyndacum
çanakkale;
truva, assos, priapos, parion, sestos, maydos, imbros, dardanos, tenedos, alexandria troas, neandria, apollon smintheion-khryse.
çankırı;
gangra.
çorum;
hattuşaş, alacahöyük, şapinuva,
denizli;
hierapolis, tripolis, laodikeia, colossae, tabea.
diyarbakır;
diyarbakır kalesi, çayönü, eğil kalesi.
edirne;
ainos.
elazığ;
harput.
erzincan;
kemah kalesi.
erzurum;
bardız.
eskişehir;
pessinus, yazılıkaya, frig yerleşimleri-doğankale.
gaziantep;
zeugma-belkıs. karkamış, dülük, rumkale,
giresun;
giresun kalesi-kerasus. giresun adası-aretias.
gümüşhane;
satala-kelkit.
hatay;
antiokheia, çevlik, issos, epiphaneia, payas kalesi, bakras,
ısparta;
adada, prostanne, seleuekia, antioch of psidia, apollonia-uluborlu.
mersin;
anamurium, mamure kalesi, nagidos, kalenderis, olba-uzuncaburç, kız kalesi, kanlıdivane, çatıören, akkale, öküzlü, soli-pompeiopolis, yumuktepe höyüğü,
tarsus.
istanbul;
tarihi yarımada-byzantion. bathonea, yoros kalesi.
izmir;
bergama-pergamon, allianoi,pitane, gryneion, myrina-sebatepolis, kyme, temnos,
neon teikhos, phokaia, nif, smyrna-agora. klazomenai, erythrai, teos, lebedos, kolophon, claros, metropolis, belevi, efes.
kars;
ani, kars kalesi.
kastamonu;
pompeipolis, paflagonya.
kayseri;
kültepe.
kırşehir;
kamankale höyüğü.
kocaeli;
nicomedia-izmit.
konya;
çatalhöyük, sille, kilistra-gökyurt. eflatunpınar.
kütahya;
aizanoi.
malatya;
arslantepe.
manisa;
sardes, aigai, bintepe tümülüsleri, philadelphia-alaşehir, thyateira-akhisar, gökçeören-maiona.
kahramanmaraş;
germanica.
mardin;
dara, mardin merkez, midyat, nisibis-nusaybin.
muğla;
knidos, letoon, pınara, tlos, karmylassos-kayaköy, telmessos, kadyanda, araksa, oinoanda, kaunos, kedrai, physkos, amos, bybassios, lorymna, bozukkale, idyma,
thera-kyllandos, stratonikeia, lagina, hyllarima, kyon, labranda, beçin kalesi, milas-gümüşkesen, hekatomnos, euromos, iasos, syangela, pedasa, halikarnassos herakleia-latmos,
nevşehir;
göreme-ürgüp-avanos, derinkuyu yeraltı şehri, kaymaklı yeraltı şehri.
niğde;
gümüşler manastırı, faustinopolis.
ordu;
kotyora-boztepe, kurul kalesi, yason burnu-yason kilisesi.
samsun;
amisos, nerik-oymaağaç höyüğü,
sinop;
sinope.
sivas;
sarissa, samuha-kayalıpınar.
tokat;
komana, sebastopolis, maşat höyük.
trabzon;
trabzon merkez-trapezus. sümela ve vazelon manastırları.
şanlıurfa;
göbeklitepe, karahantepe, harbetsuvan tepe, şanlıurfa merkez-balıklıgöl höyük edessa, harran, halfeti, nevalı çori.
uşak;
blaundos, pepuza.
van;
tuşpa-van, akdamar, giduts manastırı, hoşap kalesi, çavuştepe.
yozgat;
tavium-büyüknefes, alişar höyük, sarıkaya roma harabeleri, kerkenes.
zonguldak;
tios-tieion, herakleia pontike.
aksaray;
aşıklı höyük, acem höyük, güvercinkaya.
karaman;
kerti höyük, binbir kilise.
batman;
hasankeyf.
bartın;
amasra.
karabük;
hadrianapolis.
kilis;
oylum höyük.
osmaniye;
kastabala, karatepe.
düzce;
prusias ad hypium.
#tarih
#coğrafya
#arkeoloji
edit: antik kentlerin il il listesini de şöyle yaptım, bunu da ekleyeyim dursun;
https://i.ibb.co/KsSGTdy/iller.jpg
ek: türkiye'deki bazı antik kent ve yerleşkeler ile ilgili daha önce yazdıklarım;
(bkz: afrodisias/#40129323)
(bkz: sardes/#39819598)
(bkz: knidos/#40345655)
(bkz: xanthos/#40336367)
(bkz: letoon/#40340058)
(bkz: sagalassos/#40372954)
(bkz: nysa antik kenti/#40128142)
(bkz: pergamon/#39824448)
(bkz: kaunos/#39852256)
(bkz: termessos/#40375448)
(bkz: blaundos/#32112194)
(bkz: myrleia antik kenti/#40368669)
(bkz: tlos/#40414388)
(bkz: hekate/#37989579)
(bkz: smyrna/#41357738)
(bkz: aizanoi/#41668092)
(bkz: myra/#41999294)
(bkz: lagina/#42032016)
(bkz: stratonikeia antik kenti/#42070738)
(bkz: kedrai/#42070431)
(bkz: göbeklitepe/#36411974)
(bkz: göbeklitepe/#42667418)
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
(bkz: patara/#42664697)
(bkz: alaşehir/#39820427)
(bkz: truvalı helen/#40453183)
(bkz: the trojan war/#40547255)
(bkz: luviler/#40544817)
(bkz: likya/#40353580)
(bkz: likya birliği/#40343883)
(bkz: likya yolu/#40361676)
(bkz: gordion/#43232000)
(bkz: thera/#44753756)
aşağıdaki haritada google maps'de işaretledim hepsini tek tek.
https://www.google.com/ma...304,6z/data=!4m2!11m1!3e4
çalışmanın tamamı kendime aittir, türkiye'deki tüm antik kentler ile ilgili başka bir yerde böyle kapsamlı bir çalışma yoktur.
ama bunu haritada sizin görüp göremediğinizi bilmiyorum. o yüzden bölge bölge çıkartıp görsel halinde sunayım;
türkiye'deki antik kentlerin harita üzerinde genel görünümü;
görsel
marmara;
görsel
ege ve batı akdeniz;
görsel
doğu akdeniz;
görsel
iç anadolu;
görsel
kuzey anadolu;
görsel
doğu karadeniz ve doğu anadolu;
görsel
güneydoğu anadolu;
görsel
yukarıdaki haritalarda işaretli olan yerler halihazırda antik kalıntıların bulunduğu yerleşkelerdir.
bunların dışında üzerine şehir inşa edilmiş ve ortadan kaybolmuş pek çok antik kent de mevcut, onlar ile ilgili bir buluntuya rastlayamadığım için listeye alıp işaretlemedim.
ek; illere göre antik kent-antik yerleşke listesi;
adana;
anavarza, dumlu, yılankale, sirkeli höyük, misis, şar, magarsus,
adıyaman;
nemrut dağı, perre antik kenti, arsameia.
afyonkarahisar;
amorium, apameia, frig vadisi,
amasya;
harşena dağı, oluz höyük,
ankara;
gordion-yassıhöyük, çayyolu höyüğü, yumurtatepe, ancyra,
antalya;
antiocha ad cragum, selinus, iotape, syedra, laertes, colybrassus, kalelibelen, lyrbe, side, etenna, pednelissos, selge, aspendos, silyon, perge, attaleia, ariassos, termessos, neapolis, kelbessos, trabenna, typalia, isinda, idebessos, akalissus, arykanda, phaselis, olympos, rhodiapolis, lmyra, myra, simena, andriake, trysa, istlada, kyaneai, tyberissos, theimussa, aperlai, phellos, antiphellos, kandyba, sidyma, patara, xanthos.
artvin;
şavşat kale.
aydın;
afrodisias, nysa, magnesia, orthosia, akharaka, tralles, gerga, alabanda, alinda, amyzon, pygela, priene, milet, didim.
balıkesir;
pordoselene, adramytteion, antandros, aureline, daskyleion, kyzikos.
bitlis;
ahlat.
burdur;
sagalassos, kibyra, kremna, sia.
bursa;
iznik-nikeia. kirte kalesi, aktopraklık höyük, gölyazı-apollonia ad rhyndacum
çanakkale;
truva, assos, priapos, parion, sestos, maydos, imbros, dardanos, tenedos, alexandria troas, neandria, apollon smintheion-khryse.
çankırı;
gangra.
çorum;
hattuşaş, alacahöyük, şapinuva,
denizli;
hierapolis, tripolis, laodikeia, colossae, tabea.
diyarbakır;
diyarbakır kalesi, çayönü, eğil kalesi.
edirne;
ainos.
elazığ;
harput.
erzincan;
kemah kalesi.
erzurum;
bardız.
eskişehir;
pessinus, yazılıkaya, frig yerleşimleri-doğankale.
gaziantep;
zeugma-belkıs. karkamış, dülük, rumkale,
giresun;
giresun kalesi-kerasus. giresun adası-aretias.
gümüşhane;
satala-kelkit.
hatay;
antiokheia, çevlik, issos, epiphaneia, payas kalesi, bakras,
ısparta;
adada, prostanne, seleuekia, antioch of psidia, apollonia-uluborlu.
mersin;
anamurium, mamure kalesi, nagidos, kalenderis, olba-uzuncaburç, kız kalesi, kanlıdivane, çatıören, akkale, öküzlü, soli-pompeiopolis, yumuktepe höyüğü,
tarsus.
istanbul;
tarihi yarımada-byzantion. bathonea, yoros kalesi.
izmir;
bergama-pergamon, allianoi,pitane, gryneion, myrina-sebatepolis, kyme, temnos,
neon teikhos, phokaia, nif, smyrna-agora. klazomenai, erythrai, teos, lebedos, kolophon, claros, metropolis, belevi, efes.
kars;
ani, kars kalesi.
kastamonu;
pompeipolis, paflagonya.
kayseri;
kültepe.
kırşehir;
kamankale höyüğü.
kocaeli;
nicomedia-izmit.
konya;
çatalhöyük, sille, kilistra-gökyurt. eflatunpınar.
kütahya;
aizanoi.
malatya;
arslantepe.
manisa;
sardes, aigai, bintepe tümülüsleri, philadelphia-alaşehir, thyateira-akhisar, gökçeören-maiona.
kahramanmaraş;
germanica.
mardin;
dara, mardin merkez, midyat, nisibis-nusaybin.
muğla;
knidos, letoon, pınara, tlos, karmylassos-kayaköy, telmessos, kadyanda, araksa, oinoanda, kaunos, kedrai, physkos, amos, bybassios, lorymna, bozukkale, idyma,
thera-kyllandos, stratonikeia, lagina, hyllarima, kyon, labranda, beçin kalesi, milas-gümüşkesen, hekatomnos, euromos, iasos, syangela, pedasa, halikarnassos herakleia-latmos,
nevşehir;
göreme-ürgüp-avanos, derinkuyu yeraltı şehri, kaymaklı yeraltı şehri.
niğde;
gümüşler manastırı, faustinopolis.
ordu;
kotyora-boztepe, kurul kalesi, yason burnu-yason kilisesi.
samsun;
amisos, nerik-oymaağaç höyüğü,
sinop;
sinope.
sivas;
sarissa, samuha-kayalıpınar.
tokat;
komana, sebastopolis, maşat höyük.
trabzon;
trabzon merkez-trapezus. sümela ve vazelon manastırları.
şanlıurfa;
göbeklitepe, karahantepe, harbetsuvan tepe, şanlıurfa merkez-balıklıgöl höyük edessa, harran, halfeti, nevalı çori.
uşak;
blaundos, pepuza.
van;
tuşpa-van, akdamar, giduts manastırı, hoşap kalesi, çavuştepe.
yozgat;
tavium-büyüknefes, alişar höyük, sarıkaya roma harabeleri, kerkenes.
zonguldak;
tios-tieion, herakleia pontike.
aksaray;
aşıklı höyük, acem höyük, güvercinkaya.
karaman;
kerti höyük, binbir kilise.
batman;
hasankeyf.
bartın;
amasra.
karabük;
hadrianapolis.
kilis;
oylum höyük.
osmaniye;
kastabala, karatepe.
düzce;
prusias ad hypium.
#tarih
#coğrafya
#arkeoloji
edit: antik kentlerin il il listesini de şöyle yaptım, bunu da ekleyeyim dursun;
https://i.ibb.co/KsSGTdy/iller.jpg
ek: türkiye'deki bazı antik kent ve yerleşkeler ile ilgili daha önce yazdıklarım;
(bkz: afrodisias/#40129323)
(bkz: sardes/#39819598)
(bkz: knidos/#40345655)
(bkz: xanthos/#40336367)
(bkz: letoon/#40340058)
(bkz: sagalassos/#40372954)
(bkz: nysa antik kenti/#40128142)
(bkz: pergamon/#39824448)
(bkz: kaunos/#39852256)
(bkz: termessos/#40375448)
(bkz: blaundos/#32112194)
(bkz: myrleia antik kenti/#40368669)
(bkz: tlos/#40414388)
(bkz: hekate/#37989579)
(bkz: smyrna/#41357738)
(bkz: aizanoi/#41668092)
(bkz: myra/#41999294)
(bkz: lagina/#42032016)
(bkz: stratonikeia antik kenti/#42070738)
(bkz: kedrai/#42070431)
(bkz: göbeklitepe/#36411974)
(bkz: göbeklitepe/#42667418)
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
(bkz: patara/#42664697)
(bkz: alaşehir/#39820427)
(bkz: truvalı helen/#40453183)
(bkz: the trojan war/#40547255)
(bkz: luviler/#40544817)
(bkz: likya/#40353580)
(bkz: likya birliği/#40343883)
(bkz: likya yolu/#40361676)
(bkz: gordion/#43232000)
(bkz: thera/#44753756)
göbeklitepe
60.
henüz yüzde 10'u bile ortaya çıkarılamayan arkeoloji dünyasının en büyük keşfi.
bu koca alanın çok küçük bir kısmını biliyoruz henüz...
görsel
göbeklitepe'yi sadece bir tepelik alan olarak kabul etmek büyük hata olur.
görsel
yukarıdaki haritada gördüğünüz üzre göbeklitepe bulunduğu coğrafyada bir tapınak merkezi durumunda.
göbeklitepe'ye birkaç kilometre mesafede bulunan harbetsuvan tepe ve karahan tepe kazıları da aynı anda sürüyor.
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
(bkz: karahan tepe/#42178651)
ve yine urfa merkezdeki balıklıgöl höyüğü kazısı da devam etmekte.
burada dünyanın en eski heykeli bulunmuştu.
(bkz: urfa adamı heykeli/#41943474)
işte bu bölge komple tarihin akışını değiştirecek kapasiteye sahip.
bana göre elde edilen bulguların çok küçük bir kısmı kamuoyu ile paylaşılıyor.
çok daha farklı ve sansasyonel şeyler bulundu ama bunlar gizleniyor diye düşünüyorum.
zira göbeklitepe'nin varlığı bile dinler tarihine ters düşüyor şimdiden...
göbeklitepe'nin tarihinin mö 11.000 olduğu yazılıyor her yerde ama her geçen gün bu tarih daha eskiye doğru gidiyor.
dünyadaki ilk toplu ayin, ilk ticaret burada yapıldı.
hatta son elde edilen bulgulara göre dünyanın ilk toplu katliamı da burada yapılmış...
düşünün, insanoğlu daha tarıma geçmemiş, ama göbeklitepe gibi bir yer kuruyor.
tonlarca ağırlıkta dev taşlar dikiyor ve şüphesiz ki bu taşların konuşlandırılış şeklinin yıldızlarla bağlantısı var...
ve bu yerin binlerce kilometre ötedeki avustralya kıtası ile rabıtası var;
(bkz: göbeklitepe ile aborjinlerin bağlantısı/#40639659)
bugünlerde netflix'in atiye dizisi sayesinde göbeklitepe çok konuşuluyor, iyi ki yaptılar diziyi.
böyle bir yerin ülkemiz sınırları içinde olması büyük şans.
#tarih
#arkeoloji
bu koca alanın çok küçük bir kısmını biliyoruz henüz...
görsel
göbeklitepe'yi sadece bir tepelik alan olarak kabul etmek büyük hata olur.
görsel
yukarıdaki haritada gördüğünüz üzre göbeklitepe bulunduğu coğrafyada bir tapınak merkezi durumunda.
göbeklitepe'ye birkaç kilometre mesafede bulunan harbetsuvan tepe ve karahan tepe kazıları da aynı anda sürüyor.
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
(bkz: karahan tepe/#42178651)
ve yine urfa merkezdeki balıklıgöl höyüğü kazısı da devam etmekte.
burada dünyanın en eski heykeli bulunmuştu.
(bkz: urfa adamı heykeli/#41943474)
işte bu bölge komple tarihin akışını değiştirecek kapasiteye sahip.
bana göre elde edilen bulguların çok küçük bir kısmı kamuoyu ile paylaşılıyor.
çok daha farklı ve sansasyonel şeyler bulundu ama bunlar gizleniyor diye düşünüyorum.
zira göbeklitepe'nin varlığı bile dinler tarihine ters düşüyor şimdiden...
göbeklitepe'nin tarihinin mö 11.000 olduğu yazılıyor her yerde ama her geçen gün bu tarih daha eskiye doğru gidiyor.
dünyadaki ilk toplu ayin, ilk ticaret burada yapıldı.
hatta son elde edilen bulgulara göre dünyanın ilk toplu katliamı da burada yapılmış...
düşünün, insanoğlu daha tarıma geçmemiş, ama göbeklitepe gibi bir yer kuruyor.
tonlarca ağırlıkta dev taşlar dikiyor ve şüphesiz ki bu taşların konuşlandırılış şeklinin yıldızlarla bağlantısı var...
ve bu yerin binlerce kilometre ötedeki avustralya kıtası ile rabıtası var;
(bkz: göbeklitepe ile aborjinlerin bağlantısı/#40639659)
bugünlerde netflix'in atiye dizisi sayesinde göbeklitepe çok konuşuluyor, iyi ki yaptılar diziyi.
böyle bir yerin ülkemiz sınırları içinde olması büyük şans.
#tarih
#arkeoloji
etiyopya'nın kuzeyinde bulunan ve 13. yüzyılda kayalara oyulan 11 kiliseden oluşan tarihi alan.
yerel halk buradaki kayalara oyulan 11 kiliseden dolayı burayı "yeni kudüs" olarak tanımlıyor.
kiliseler 13. yüzyılda oluşturulmuş, ama bu kayalara oyulan yapıların tarihi çok daha eski.
rivayete göre mö 10. yüzyılda süleyman peygamber ve seba kraliçesi belkıs'ın oğlu olan menelik, kudüs'te babası süleyman'ın yanına gider.
ve süleyman tapınağındaki ahid sandığını alıp buraya getirir ve 1974 yılına kadar kesintisiz 3000 yıl sürecek olan etiyopya krallığının süleyman hanedanlığı'nı burada başlatır.
işte bu kaya kiliseleri olarak adlandırılan bu yapıların da dünya dışı bir teknolojiyle o tarihlerde inşa edildiği düşünülüyor.
lalibela kaya kiliseleri hristiyanların bir hac yeridir. böyle bir hac yeri olması da bunların 13. yüzyıldan çok daha önceleri yapılmış ve bilinen bir yer olduğunun bir göstergesi.
bu 11 kilisenin tamamı yüzeyden gözükmüyor, zira tamamı büyük kaya bloklarının içine yeraltında kalacak şekilde oyulmuş.
o zamanın teknolojisi ile kayaları bu şekilde oymak, şekil vermek, lazerle kesilmiş gibi dümdüz kesmek nasıl mümkün olabilir?
lalibela'daki kaya kiliseleri şunlar;
■bet Medhane Alem.
görsel
görsel
■bet maryam.
görsel
■bet golgotha mikael.
görsel
■bet meskel.
görsel
■bet denagel.
görsel
■bet giyorgis. (st george kilisesi)
görsel
görsel
■bet amanuel.
görsel
■bet abba libanos.
görsel
■bet gabriel-rufael.
görsel
■bet lehem.
görsel
■bet Qeddus Mercoreus.
görsel
lalibela'daki kaya kiliseleri 1978 yılında oluşturulmaya başlanan unesco dünya kültürel mirası listesine ilk eklenen yerlerden biridir.
http://whc.unesco.org/en/list/18
http://whc.unesco.org/en/...&order=year#alpha1978
#tarih
#din
#arkeoloji
yerel halk buradaki kayalara oyulan 11 kiliseden dolayı burayı "yeni kudüs" olarak tanımlıyor.
kiliseler 13. yüzyılda oluşturulmuş, ama bu kayalara oyulan yapıların tarihi çok daha eski.
rivayete göre mö 10. yüzyılda süleyman peygamber ve seba kraliçesi belkıs'ın oğlu olan menelik, kudüs'te babası süleyman'ın yanına gider.
ve süleyman tapınağındaki ahid sandığını alıp buraya getirir ve 1974 yılına kadar kesintisiz 3000 yıl sürecek olan etiyopya krallığının süleyman hanedanlığı'nı burada başlatır.
işte bu kaya kiliseleri olarak adlandırılan bu yapıların da dünya dışı bir teknolojiyle o tarihlerde inşa edildiği düşünülüyor.
lalibela kaya kiliseleri hristiyanların bir hac yeridir. böyle bir hac yeri olması da bunların 13. yüzyıldan çok daha önceleri yapılmış ve bilinen bir yer olduğunun bir göstergesi.
bu 11 kilisenin tamamı yüzeyden gözükmüyor, zira tamamı büyük kaya bloklarının içine yeraltında kalacak şekilde oyulmuş.
o zamanın teknolojisi ile kayaları bu şekilde oymak, şekil vermek, lazerle kesilmiş gibi dümdüz kesmek nasıl mümkün olabilir?
lalibela'daki kaya kiliseleri şunlar;
■bet Medhane Alem.
görsel
görsel
■bet maryam.
görsel
■bet golgotha mikael.
görsel
■bet meskel.
görsel
■bet denagel.
görsel
■bet giyorgis. (st george kilisesi)
görsel
görsel
■bet amanuel.
görsel
■bet abba libanos.
görsel
■bet gabriel-rufael.
görsel
■bet lehem.
görsel
■bet Qeddus Mercoreus.
görsel
lalibela'daki kaya kiliseleri 1978 yılında oluşturulmaya başlanan unesco dünya kültürel mirası listesine ilk eklenen yerlerden biridir.
http://whc.unesco.org/en/list/18
http://whc.unesco.org/en/...&order=year#alpha1978
#tarih
#din
#arkeoloji
şu rölyeftir.
görsel
rölyefin kırılmış parçalarının replikası yapılmış hali de şudur;
görsel
bu aslan rölyefi tarihin bilinen ilk horoskop'udur.
rölyefin üst kısmında 3 yıldız bulunmakta, bu yıldızlar 3 gezegeni(jupiter, mars ve merkür) sembolize ediyor.
bu gezegenlerden jupiter zeus'u, mars herkül'ü, merkür ise apollon'u temsil ediyor.
aslanın boynunda ise bir ay ve yıldız var.
buradaki ay, ay tanrısını ve aynı zamanda komagene krallığını sembolize ederken, yıldız ise dünyayı ve komagene kralı antiokhus'u ve antiokhus'un tanrıların kudretiyle kendisine bahşedilen dünya krallığını (dünyanın hükümdarlığını) sembolize ediyor.
aslan rölyefinde aslanın gövdesindeki yıldızlar ise aslan takımyıldızı haritasını göstermekte.
görsel
görsel
nemrut dağındaki aslan üzerinde yer alan bu yıldız haritasının bir tesadüf olmadığı, kesin bir bilgiyle yapıldığını yine dağın kendisinden öğreniyoruz.
dağda bulunan muhtemelen bir mezar odası olan insan eliyle kazılmış büyük bir boşluk(baca) mevcut.
35 derecelik açıyla kazılmış 150 metre uzunluğundaki bu boşluğun dip kısmında herhangi bir şey yok.
fakat yılın iki gününde güneş ışınları bu boşluğun dibini aydınlatıyor.
görsel
bu günlerden birinde güneş aslan takımyıldızı ile aynı hizada, diğer günde ise orion takımyıldızı ile aynı hizada...
buraya antik çağlarda cennet kapısı ismi verilmiş.
günümüzden 2200 sene önce yapılan bir rölyefi yapanlar yıldızlar hakkında bu kadar bilgiye nasıl sahiplerdi?
#tarih
#arkeoloji
#astroloji
görsel
rölyefin kırılmış parçalarının replikası yapılmış hali de şudur;
görsel
bu aslan rölyefi tarihin bilinen ilk horoskop'udur.
rölyefin üst kısmında 3 yıldız bulunmakta, bu yıldızlar 3 gezegeni(jupiter, mars ve merkür) sembolize ediyor.
bu gezegenlerden jupiter zeus'u, mars herkül'ü, merkür ise apollon'u temsil ediyor.
aslanın boynunda ise bir ay ve yıldız var.
buradaki ay, ay tanrısını ve aynı zamanda komagene krallığını sembolize ederken, yıldız ise dünyayı ve komagene kralı antiokhus'u ve antiokhus'un tanrıların kudretiyle kendisine bahşedilen dünya krallığını (dünyanın hükümdarlığını) sembolize ediyor.
aslan rölyefinde aslanın gövdesindeki yıldızlar ise aslan takımyıldızı haritasını göstermekte.
görsel
görsel
nemrut dağındaki aslan üzerinde yer alan bu yıldız haritasının bir tesadüf olmadığı, kesin bir bilgiyle yapıldığını yine dağın kendisinden öğreniyoruz.
dağda bulunan muhtemelen bir mezar odası olan insan eliyle kazılmış büyük bir boşluk(baca) mevcut.
35 derecelik açıyla kazılmış 150 metre uzunluğundaki bu boşluğun dip kısmında herhangi bir şey yok.
fakat yılın iki gününde güneş ışınları bu boşluğun dibini aydınlatıyor.
görsel
bu günlerden birinde güneş aslan takımyıldızı ile aynı hizada, diğer günde ise orion takımyıldızı ile aynı hizada...
buraya antik çağlarda cennet kapısı ismi verilmiş.
günümüzden 2200 sene önce yapılan bir rölyefi yapanlar yıldızlar hakkında bu kadar bilgiye nasıl sahiplerdi?
#tarih
#arkeoloji
#astroloji
karahan tepe
2.
göbeklitepe'nin kardeşi...
göbeklitepe yakınlarında bulunan en önemli arkeolojik alanlardan.
görsel
bu bölge tarih öncesi çağları aydınlatmak adına önemli bulgular sunuyor.
tarihte bilinen en eski heykel urfa merkezdeki balıklıgöl höyüğü kazılarında bulundu.
(bkz: urfa adamı heykeli/#41943474)
yine tarihte bilinen en eski yapı, yerleşim yeri yine burada göbeklitepe'de.
yukarıdaki haritada görüldüğü üzre birbirine çok yakın kazı alanları, yerleşkeler bulunuyor. örneğin harbetsuvan tepe kazılarında ortaya çıkarılan tapınak göbeklitepe'nin bir benzeri hatta eşi.
karahan tepe dini merkezden ziyade bir yerleşim alanı gibi duruyor. zira karahan tepe yakınlarında 2014'te keşfedilen harbetsuvan tepe buranın dini merkezi görünümünde.
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
burada ortaya çıkarılan yapıların da tarihleri göbeklitepe'dekiler ile aynı.
karahan tepe yerleşkeleri mö 8000-10000 yıllarına dayanıyor.
karahan tepe kazılarına bu ay başında başlandı.
geçmiş dönemlerde de birtakım kazı çalışmaları yapılan karahan tepe'de dairesel dikilitaşlardan oluşan 30'a yakın yapı bulunuyor.
görsel
karahan tepe'de bulunanlar henüz yüzeyde olanlar.
görsel
karahan tepe'de hemen yüzeyde 250 civarı dikilitaş mevcut. dikilitaşlar şu şekilde;
görsel
kazılar yapıldıkça buranın zengin kültürel mirası daha fazla gün yüzüne çıkacak.
görsel
#tarih
#arkeoloji
göbeklitepe yakınlarında bulunan en önemli arkeolojik alanlardan.
görsel
bu bölge tarih öncesi çağları aydınlatmak adına önemli bulgular sunuyor.
tarihte bilinen en eski heykel urfa merkezdeki balıklıgöl höyüğü kazılarında bulundu.
(bkz: urfa adamı heykeli/#41943474)
yine tarihte bilinen en eski yapı, yerleşim yeri yine burada göbeklitepe'de.
yukarıdaki haritada görüldüğü üzre birbirine çok yakın kazı alanları, yerleşkeler bulunuyor. örneğin harbetsuvan tepe kazılarında ortaya çıkarılan tapınak göbeklitepe'nin bir benzeri hatta eşi.
karahan tepe dini merkezden ziyade bir yerleşim alanı gibi duruyor. zira karahan tepe yakınlarında 2014'te keşfedilen harbetsuvan tepe buranın dini merkezi görünümünde.
(bkz: harbetsuvan tepesi/#42177606)
burada ortaya çıkarılan yapıların da tarihleri göbeklitepe'dekiler ile aynı.
karahan tepe yerleşkeleri mö 8000-10000 yıllarına dayanıyor.
karahan tepe kazılarına bu ay başında başlandı.
geçmiş dönemlerde de birtakım kazı çalışmaları yapılan karahan tepe'de dairesel dikilitaşlardan oluşan 30'a yakın yapı bulunuyor.
görsel
karahan tepe'de bulunanlar henüz yüzeyde olanlar.
görsel
karahan tepe'de hemen yüzeyde 250 civarı dikilitaş mevcut. dikilitaşlar şu şekilde;
görsel
kazılar yapıldıkça buranın zengin kültürel mirası daha fazla gün yüzüne çıkacak.
görsel
#tarih
#arkeoloji
göbeklitepe'de bulunan tapınak benzeri bir tapınağın bulunduğu, şanlıurfa yakınlarındaki antik kazı alanı.
görsel
2014 yılında keşfedilen harbetsuvan tepesi adeta ikinci göbeklitepe...
göbeklitepe tapınağında görülen t şeklindeki dikilitaşların aynısı burada da var ve aynı şekilde yerleştirilmiş.
görsel
harbetsuvan tepe'nin hemen 7-8 km kuzeydoğusunda bir başka kazı alanı var. karahan tepe.
harbetsuvan tepe alanı, işte bu karahan tepe'ye bağlı bir yerleşke, yahut karahan tepe yerleşkesinin dini alanı.
bu tip bir yerleşimi batı anadolu'da da görüyoruz.
muğla'daki stratonikeia antik kenti ana yerleşim alanıyken, 6 km uzağındaki lagina dini merkezi ile bu ikilemelere en güzel örnektir.
(bkz: stratonikeia antik kenti/#42070738)
(bkz: lagina/#42032016)
tabi stratonikeia ve lagina, karahan tepe ve harbetsuvan'dan çok daha yeni.
harbetsuvan tepe kazılarında göbeklitepe'nin son dönemi ile tarihlenen bulgular ortaya çıkıyor.
görsel
görsel
--spoiler--
Harbetsuvan Tepesi’nde çakmak taşı, obsidyen gibi küçük buluntuların yanısıra, mimari kalıntılara da rastlandı. Küçük buluntuların çoğu yapıların içlerinde ortaya çıktı. Mimari olarak orta boyutlu taşlar ile kuru duvar tekniğinde dikdörtgen ya da kare planlı yapılar bulundu. Yapıların en dikkat çekici unsurları ise tıpkı Göbeklitepe gibi T biçimli dikili taşlar. Kireçtaşından yapılan bu dikilitaşların yüzleri düzleştirilmişti. Ayrıca birinin üzerinde el parmakları ve kemer tasviri bulunuyor.
--spoiler--
harbetsuvan'da ortaya çıkarılan 10 bin yıllık erkek heykeli;
görsel
#tarih
#arkeoloji
görsel
2014 yılında keşfedilen harbetsuvan tepesi adeta ikinci göbeklitepe...
göbeklitepe tapınağında görülen t şeklindeki dikilitaşların aynısı burada da var ve aynı şekilde yerleştirilmiş.
görsel
harbetsuvan tepe'nin hemen 7-8 km kuzeydoğusunda bir başka kazı alanı var. karahan tepe.
harbetsuvan tepe alanı, işte bu karahan tepe'ye bağlı bir yerleşke, yahut karahan tepe yerleşkesinin dini alanı.
bu tip bir yerleşimi batı anadolu'da da görüyoruz.
muğla'daki stratonikeia antik kenti ana yerleşim alanıyken, 6 km uzağındaki lagina dini merkezi ile bu ikilemelere en güzel örnektir.
(bkz: stratonikeia antik kenti/#42070738)
(bkz: lagina/#42032016)
tabi stratonikeia ve lagina, karahan tepe ve harbetsuvan'dan çok daha yeni.
harbetsuvan tepe kazılarında göbeklitepe'nin son dönemi ile tarihlenen bulgular ortaya çıkıyor.
görsel
görsel
--spoiler--
Harbetsuvan Tepesi’nde çakmak taşı, obsidyen gibi küçük buluntuların yanısıra, mimari kalıntılara da rastlandı. Küçük buluntuların çoğu yapıların içlerinde ortaya çıktı. Mimari olarak orta boyutlu taşlar ile kuru duvar tekniğinde dikdörtgen ya da kare planlı yapılar bulundu. Yapıların en dikkat çekici unsurları ise tıpkı Göbeklitepe gibi T biçimli dikili taşlar. Kireçtaşından yapılan bu dikilitaşların yüzleri düzleştirilmişti. Ayrıca birinin üzerinde el parmakları ve kemer tasviri bulunuyor.
--spoiler--
harbetsuvan'da ortaya çıkarılan 10 bin yıllık erkek heykeli;
görsel
#tarih
#arkeoloji
müthiş...
tek kelime ile müthiş.
bunca yıldır gidip her yerini gezdiğim antalya'da nihayet bu sene gitme fırsatı buldum.
ankara'daki anadolu medeniyetleri müzesinden, istanbul'daki arkeoloji müzesinden daha çok hoşuma gitti.
bir kere müzenin bahçesine arabanızla girebiliyorsunuz, otopark problemi yok. bu çok hoşuma gitti.
ama en çok hoşuma giden şey ise şu oldu;
görsel
benim için son derece anlamlı bir söz...
müze ilk olarak işgal döneminde italyanlar tarafından kurulmuş aslında.
1919'da antalya ve çevresini işgal eden italyanlar bir yandan da antalya civarından topladıkları antik eserleri buradaki italyan konsolosluğunda toplayıp sergilemeye başlamışlar.
fakat bazı öğretmen ve aydınlar buna tepki göstermiş ve bu vesile ile eserler konsolosluk binasından bir mescide taşınmış ve burada sergilenmeye başlamış ve böylece antalya'da ilk arkeoloji müzesi oluşturulmuş.
müzede genelde perge'den çıkan eserler sergileniyor. perge heykelcilikte anadolu'da en ileri gelen yerlerden biri. zira perge ekolü diye bir şey var heykelcilikte.---> (bkz: perge ekolü)
bir diğeri de meşhur afrodisias antik kenti ve afrodisias ekolü'dür.
örneğin 2000 yıllık şu dansöz heykeli bu perge ekolü'nün en güzel örneklerinden biridir. (bkz: #39797108)
görsel
perge ekolü heykellerden bir derleme;
görsel
görsel
görsel
pergeliler tanrıları da unutmamışlar tabi.
athena;
görsel
kalkanlı afrodit;
görsel
zeus;
görsel
hermes;
görsel
bunların dışında;
artemis'in burçları'da çok ilgi çekici bir parça.
görsel
perge'nin anıtsal çeşmesi, bir antoninler çeşmesi değil ama gayet heybetli yine de.
görsel
ve müzenin gözbebeği.
herakles lahidi.
görsel
herakles lahidi 1960'lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurtdışına kaçırılmış ve uzun uğraşlar sonucu 2017'de ait olduğu yere geri getirilmiş eşsiz bir parça.--> (bkz: #42069190)
görsel
tabi yurtdışına kaçırılıp geri getirilen başka eserler de var.
görsel
yukarıdaki görselde sağ baştaki parçalanmış lahit bunlardan biri.
şu aşağıdaki lahit de brooklyn müzesinde tespit edilip geri alınmış.
görsel
ve kumluca sion hazinesi.
görsel
görsel
1963 yılında bir çiftçi tarafından bulunan bu eşsiz hazine de yurtdışına kaçırılmış, müzede sergilenen elimizde kalan parçalar. hazinenin kalanı ise washington'da bir müzede sergileniyor ne yazık ki...
(bkz: #42066199)
diğer bazı eserler ve müzenin bahçesindeki tarihi eserler;
görsel
görsel
görsel
görsel
not: bu arada uludağ sözlük'te burası için sadece 5 entry girilmiş olması da çok üzücü bir durum.
#tarih
#arkeoloji
#sanat
tek kelime ile müthiş.
bunca yıldır gidip her yerini gezdiğim antalya'da nihayet bu sene gitme fırsatı buldum.
ankara'daki anadolu medeniyetleri müzesinden, istanbul'daki arkeoloji müzesinden daha çok hoşuma gitti.
bir kere müzenin bahçesine arabanızla girebiliyorsunuz, otopark problemi yok. bu çok hoşuma gitti.
ama en çok hoşuma giden şey ise şu oldu;
görsel
benim için son derece anlamlı bir söz...
müze ilk olarak işgal döneminde italyanlar tarafından kurulmuş aslında.
1919'da antalya ve çevresini işgal eden italyanlar bir yandan da antalya civarından topladıkları antik eserleri buradaki italyan konsolosluğunda toplayıp sergilemeye başlamışlar.
fakat bazı öğretmen ve aydınlar buna tepki göstermiş ve bu vesile ile eserler konsolosluk binasından bir mescide taşınmış ve burada sergilenmeye başlamış ve böylece antalya'da ilk arkeoloji müzesi oluşturulmuş.
müzede genelde perge'den çıkan eserler sergileniyor. perge heykelcilikte anadolu'da en ileri gelen yerlerden biri. zira perge ekolü diye bir şey var heykelcilikte.---> (bkz: perge ekolü)
bir diğeri de meşhur afrodisias antik kenti ve afrodisias ekolü'dür.
örneğin 2000 yıllık şu dansöz heykeli bu perge ekolü'nün en güzel örneklerinden biridir. (bkz: #39797108)
görsel
perge ekolü heykellerden bir derleme;
görsel
görsel
görsel
pergeliler tanrıları da unutmamışlar tabi.
athena;
görsel
kalkanlı afrodit;
görsel
zeus;
görsel
hermes;
görsel
bunların dışında;
artemis'in burçları'da çok ilgi çekici bir parça.
görsel
perge'nin anıtsal çeşmesi, bir antoninler çeşmesi değil ama gayet heybetli yine de.
görsel
ve müzenin gözbebeği.
herakles lahidi.
görsel
herakles lahidi 1960'lı yıllarda yapılan kaçak kazılarla yurtdışına kaçırılmış ve uzun uğraşlar sonucu 2017'de ait olduğu yere geri getirilmiş eşsiz bir parça.--> (bkz: #42069190)
görsel
tabi yurtdışına kaçırılıp geri getirilen başka eserler de var.
görsel
yukarıdaki görselde sağ baştaki parçalanmış lahit bunlardan biri.
şu aşağıdaki lahit de brooklyn müzesinde tespit edilip geri alınmış.
görsel
ve kumluca sion hazinesi.
görsel
görsel
1963 yılında bir çiftçi tarafından bulunan bu eşsiz hazine de yurtdışına kaçırılmış, müzede sergilenen elimizde kalan parçalar. hazinenin kalanı ise washington'da bir müzede sergileniyor ne yazık ki...
(bkz: #42066199)
diğer bazı eserler ve müzenin bahçesindeki tarihi eserler;
görsel
görsel
görsel
görsel
not: bu arada uludağ sözlük'te burası için sadece 5 entry girilmiş olması da çok üzücü bir durum.
#tarih
#arkeoloji
#sanat
dünyaca ünlü british museum'a girdiğinizde sizi dev bir aslan heykeli karşılar.
görsel
bu heykelin adı "the lion of knidos"tur.
yani knidos aslanı...antik knidos kentinin sembolü...
knidos?
british museum?
ne alaka?
knidos anadolu'nun en batısında, yani türkiye'de.
aslanı ise londra'da...
görsel
bu koca knidos aslanı bunca yolu nasıl gitmiş peki?
yukarıda da belirttiğimiz üzre knidos aslanı knidos kentinin en önemli sembollerinden biri.
kentin bir diğer sembolü ise dünyanın ilk nü tanrıça heykeli olan afrodit heykeli. (bkz: aphrodite of knidos)
ama ne tesadüf ki knidos'un afrodit heykeli de kayıp.
(bkz: knidos afrodit heykeli/#40337849)
neyse konumuz knidos aslanı.
knidos aslanı knidos için çok önemli. zira bu aslan heykeli, knidos kentini işgalden kurtaran conon adlı savaşçı ve silah arkadaşlarını temsil ediyor.
antik knidoslular, kenti kurtaran kahramanı ve silah arkadaşlarını ölümsüzleştirmek için onların anısına bu dev aslan heykelini yapmışlar ve kentin en işlek caddesine yerleştirmişler.
conon'un anısına yapılan bu aslan heykeli 2000 yıldan fazla süre olduğu yerde durmuş.
ta ki charles newton adlı bir ingiliz görene kadar.
sene 1838.
istanbul'un baltalimanı semtinde britanya imparatorluğu ile osmanlı devleti arasında bir antlaşma imzalanıyor ve o imzalanan antlaşma ile ingilizler osmanlı devleti sınırları dahilinde vizesiz, pasaportsuz gezebilmek, serbest ticaret yapmak, maden aramak gibi ayrıcalıklar elde ediyor.
işte bu tarihten sonra maceraperest ingiliz asilzadeleri osmanlı topraklarına hücum ediyor.
kimisi mısır'a, kimisi suriye'ye, ürdün'e, ırak' gidip piramitleri, petra'yı, babil'i, ninova'yı, palmira'yi araştırıyor.
kimisi de uygarlığın beşiği anadolu'ya gelip efes'i, bergama'yı, likya şehirlerini, karya şehirlerini araştırıyor.
(bkz: likya yı yağmalayan ingiliz charles fellows)
---------------------------
ara not: bakın burası çokomelli, baltalimanı antlaşması ile türkiye'ye giren ingilizler, çukurova topraklarının pamuk ekimine uygun olduğunu keşfediyorlar ve çukurova'da pamuk tarımı yapılmaya başlanıyor. böylece avrupa'nın pamukta abd'ye bağlılığı sona eriyor...
----------------------------
adaşı charles fellows likya bölgesini yağmalarken, işte bu charles newton denilen şahıs da knidos'a geliyor.
charles newton tabi knidos'a yalnız gelmiyor.
2 ingiliz gemisi ve 300'den fazla adamla dalıyorlar knidos'a.
delik deşik ediyorlar antik kenti.
kimse de "hop hemşerim napıyon sen" diye sormuyor, nasıl sorsun ki, ellerinde payitahttan aldıkları kapı gibi izin var...
hatta yöre halkı kahvede oturup bunlara bakıyor ve "delikler açan deli ingiliz" lakabını takıyorlar charles newton'a.
bakın burası da çokomelli, 170-180 sene önce o kahvede oturup ingilizleri seyreden köylüler, bugün yazı köyünde hala oturup gelip geçeni izliyorlar. inanmayan gidip bakabilir, bir milim ilerleme, bir gram değişiklik yok yani zihniyette. anadolu köylüsü 200 yıl geçse bile aynı yani.
neyse,
charles newton denilen hırsız şerefsiz tam 1.5 sene knidos'ta kalıyor.
2 gemi dolusu heykel, taş, yazıt vs gemilere dolduruyor ve ingiltere'ye götürüyor.
işte o 2 gemi dolusu tarihi eser arasında bu knidos aslanı da mevcut.
knidos aslanı'nı vinçler yardımıyla yerinden kaldırıp yüklüyorlar gemilerine.
görsel
charles newton bu başarısının ardından ingiltere'ye döndüğünde "sir" ünvanı ile ödüllendiriliyor.
yani ingilizce'de "sir" demek yağmacı-hırsız demek, ibne gibi puşt gibi bir şey, ama onlar bunu asillik zannediyorlar.
gel zaman git zaman bizim datçalılar tarih öğreniyor ve bu knidos heykelini british museum'da görünce farkına varıyorlar.
datça'ya bu heykelin benzerini dikiyorlar.
görsel
yani orijinal knidos heykelinden 2000 yıl sonra benzerini yapmaya çalışıyoruz, ama sonuç onca gelişmişliğe ve teknolojiye rağmen rezalet.
ve bugün datçalılar knidos aslanı'nı ingilizlerden geri istiyor.
tabi ki heykel izin dahilinde götürüldüğü için ingilizler kendi istekleri ile vermedikten sonra yapacak bir şey yok.
#tarih
#arkeoloji
görsel
bu heykelin adı "the lion of knidos"tur.
yani knidos aslanı...antik knidos kentinin sembolü...
knidos?
british museum?
ne alaka?
knidos anadolu'nun en batısında, yani türkiye'de.
aslanı ise londra'da...
görsel
bu koca knidos aslanı bunca yolu nasıl gitmiş peki?
yukarıda da belirttiğimiz üzre knidos aslanı knidos kentinin en önemli sembollerinden biri.
kentin bir diğer sembolü ise dünyanın ilk nü tanrıça heykeli olan afrodit heykeli. (bkz: aphrodite of knidos)
ama ne tesadüf ki knidos'un afrodit heykeli de kayıp.
(bkz: knidos afrodit heykeli/#40337849)
neyse konumuz knidos aslanı.
knidos aslanı knidos için çok önemli. zira bu aslan heykeli, knidos kentini işgalden kurtaran conon adlı savaşçı ve silah arkadaşlarını temsil ediyor.
antik knidoslular, kenti kurtaran kahramanı ve silah arkadaşlarını ölümsüzleştirmek için onların anısına bu dev aslan heykelini yapmışlar ve kentin en işlek caddesine yerleştirmişler.
conon'un anısına yapılan bu aslan heykeli 2000 yıldan fazla süre olduğu yerde durmuş.
ta ki charles newton adlı bir ingiliz görene kadar.
sene 1838.
istanbul'un baltalimanı semtinde britanya imparatorluğu ile osmanlı devleti arasında bir antlaşma imzalanıyor ve o imzalanan antlaşma ile ingilizler osmanlı devleti sınırları dahilinde vizesiz, pasaportsuz gezebilmek, serbest ticaret yapmak, maden aramak gibi ayrıcalıklar elde ediyor.
işte bu tarihten sonra maceraperest ingiliz asilzadeleri osmanlı topraklarına hücum ediyor.
kimisi mısır'a, kimisi suriye'ye, ürdün'e, ırak' gidip piramitleri, petra'yı, babil'i, ninova'yı, palmira'yi araştırıyor.
kimisi de uygarlığın beşiği anadolu'ya gelip efes'i, bergama'yı, likya şehirlerini, karya şehirlerini araştırıyor.
(bkz: likya yı yağmalayan ingiliz charles fellows)
---------------------------
ara not: bakın burası çokomelli, baltalimanı antlaşması ile türkiye'ye giren ingilizler, çukurova topraklarının pamuk ekimine uygun olduğunu keşfediyorlar ve çukurova'da pamuk tarımı yapılmaya başlanıyor. böylece avrupa'nın pamukta abd'ye bağlılığı sona eriyor...
----------------------------
adaşı charles fellows likya bölgesini yağmalarken, işte bu charles newton denilen şahıs da knidos'a geliyor.
charles newton tabi knidos'a yalnız gelmiyor.
2 ingiliz gemisi ve 300'den fazla adamla dalıyorlar knidos'a.
delik deşik ediyorlar antik kenti.
kimse de "hop hemşerim napıyon sen" diye sormuyor, nasıl sorsun ki, ellerinde payitahttan aldıkları kapı gibi izin var...
hatta yöre halkı kahvede oturup bunlara bakıyor ve "delikler açan deli ingiliz" lakabını takıyorlar charles newton'a.
bakın burası da çokomelli, 170-180 sene önce o kahvede oturup ingilizleri seyreden köylüler, bugün yazı köyünde hala oturup gelip geçeni izliyorlar. inanmayan gidip bakabilir, bir milim ilerleme, bir gram değişiklik yok yani zihniyette. anadolu köylüsü 200 yıl geçse bile aynı yani.
neyse,
charles newton denilen hırsız şerefsiz tam 1.5 sene knidos'ta kalıyor.
2 gemi dolusu heykel, taş, yazıt vs gemilere dolduruyor ve ingiltere'ye götürüyor.
işte o 2 gemi dolusu tarihi eser arasında bu knidos aslanı da mevcut.
knidos aslanı'nı vinçler yardımıyla yerinden kaldırıp yüklüyorlar gemilerine.
görsel
charles newton bu başarısının ardından ingiltere'ye döndüğünde "sir" ünvanı ile ödüllendiriliyor.
yani ingilizce'de "sir" demek yağmacı-hırsız demek, ibne gibi puşt gibi bir şey, ama onlar bunu asillik zannediyorlar.
gel zaman git zaman bizim datçalılar tarih öğreniyor ve bu knidos heykelini british museum'da görünce farkına varıyorlar.
datça'ya bu heykelin benzerini dikiyorlar.
görsel
yani orijinal knidos heykelinden 2000 yıl sonra benzerini yapmaya çalışıyoruz, ama sonuç onca gelişmişliğe ve teknolojiye rağmen rezalet.
ve bugün datçalılar knidos aslanı'nı ingilizlerden geri istiyor.
tabi ki heykel izin dahilinde götürüldüğü için ingilizler kendi istekleri ile vermedikten sonra yapacak bir şey yok.
#tarih
#arkeoloji
türklerin anadolu'ya 1071'de geldiğini iddia eden hint avrupa odaklı tarih anlayışının kölesi andavallar ile kürt sevicisi hevallere kapak niteliğindeki izlerdir.
anadolu'daki öntürk izlerini daha önce çeşitli başlıklarda işlemiştik.
(bkz: hakkari gevaruk yaylası)
(bkz: cunni magarasi)
(bkz: ankara güdül deki 2800 yıllık kayı tamgası)
(bkz: erenköy yazıtı)
(bkz: çanakkale de bulunan mö 5 yy türk rölyefi)
(bkz: türki krallığı)
şimdi anadolu'nun kadim türk yurdu olduğuna dair bir başka detay, kağızman-geyiklitepe'de sıra...
Kaya panoları, kars'ın Kağızman ilçesinin Şaban Köyü’nün 5 km kuzeybatısında, Çallı Köyü’nün ise 3 km kuzeybatısında 2247 m yükseklikte yer alan Geyiklitepe olarak adlandırılan kayalıklarda bulunmaktadır.
Panolarda dağ keçisi, ceylan, geyik, at, deve, köpek, tilki ve kuşların var olduğu tuzak sahneleri bulunmaktadır.
Ayrıca Hayat ağacı ile birlikte Türk Tarihi açısından önemli olan runik harflerin varlığı görülmektedir.
yine aynı bölgede öntürk tipi kurganlar da bulunmuştur.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda mö 3000-2000 yıllarına ait bu panoların Anadolu’ya ilk gelen Türk boylarına ait olduğu düşünülmektedir.
zaten buraya geyiklitepe ismi, bölgede geyik bulunmasından dolayı değil, kayalara çizilmiş geyik resim ve motiflerinden dolayı verilmiştir.
geyik-alageyik malum türk mitolojisinin ve kültürünün önemli bir unsurudur, hatta türk destanlarında dahi yeri vardır.
yine geyiklitepe-şaban köyü'nün 5 km güneybatısında bulunan camuşlu köyündeki kurbanağa mağarasında erken tunç çağına ait öntürk kaya resimleri bulunmaktadır.
gerek geyiklitepe, gerek camuşlu'da bulunan kaya resimleri özbekistan'daki zardur kaman mağarası ve pamir dağlarındaki sakta mağarasında bulunan kaya resimleri ile benzerlik taşıyor.
aynı benzerlikler hakkari gevaruk yaylasındaki kaya resimlerinde de var.
bu bölge adeta bir öntürk yerleşkesidir ve günümüzde çalışmalar devam etmektedir.
bakınız şu kaya resmi çok önemli;
görsel
at üzerinde bir savaşçı kurt başlı tuğ taşıyor. atın kuyruğu topuz yapılmış ve savaşçı at sırtında yay kullanırken betimlenmiş.
tunç çağında at üzerinde ok atabilen, savaşabilen tek kavim üzengi sistemini kullanan türklerdi.
geyiklitepe kaya resimleri;
görsel
görsel
camuşlu kaya resimleri;
görsel
görsel
geyiklitepe kurgan;
görsel
görsel
#tarih
#arkeoloji
anadolu'daki öntürk izlerini daha önce çeşitli başlıklarda işlemiştik.
(bkz: hakkari gevaruk yaylası)
(bkz: cunni magarasi)
(bkz: ankara güdül deki 2800 yıllık kayı tamgası)
(bkz: erenköy yazıtı)
(bkz: çanakkale de bulunan mö 5 yy türk rölyefi)
(bkz: türki krallığı)
şimdi anadolu'nun kadim türk yurdu olduğuna dair bir başka detay, kağızman-geyiklitepe'de sıra...
Kaya panoları, kars'ın Kağızman ilçesinin Şaban Köyü’nün 5 km kuzeybatısında, Çallı Köyü’nün ise 3 km kuzeybatısında 2247 m yükseklikte yer alan Geyiklitepe olarak adlandırılan kayalıklarda bulunmaktadır.
Panolarda dağ keçisi, ceylan, geyik, at, deve, köpek, tilki ve kuşların var olduğu tuzak sahneleri bulunmaktadır.
Ayrıca Hayat ağacı ile birlikte Türk Tarihi açısından önemli olan runik harflerin varlığı görülmektedir.
yine aynı bölgede öntürk tipi kurganlar da bulunmuştur.
Yapılan değerlendirmeler sonucunda mö 3000-2000 yıllarına ait bu panoların Anadolu’ya ilk gelen Türk boylarına ait olduğu düşünülmektedir.
zaten buraya geyiklitepe ismi, bölgede geyik bulunmasından dolayı değil, kayalara çizilmiş geyik resim ve motiflerinden dolayı verilmiştir.
geyik-alageyik malum türk mitolojisinin ve kültürünün önemli bir unsurudur, hatta türk destanlarında dahi yeri vardır.
yine geyiklitepe-şaban köyü'nün 5 km güneybatısında bulunan camuşlu köyündeki kurbanağa mağarasında erken tunç çağına ait öntürk kaya resimleri bulunmaktadır.
gerek geyiklitepe, gerek camuşlu'da bulunan kaya resimleri özbekistan'daki zardur kaman mağarası ve pamir dağlarındaki sakta mağarasında bulunan kaya resimleri ile benzerlik taşıyor.
aynı benzerlikler hakkari gevaruk yaylasındaki kaya resimlerinde de var.
bu bölge adeta bir öntürk yerleşkesidir ve günümüzde çalışmalar devam etmektedir.
bakınız şu kaya resmi çok önemli;
görsel
at üzerinde bir savaşçı kurt başlı tuğ taşıyor. atın kuyruğu topuz yapılmış ve savaşçı at sırtında yay kullanırken betimlenmiş.
tunç çağında at üzerinde ok atabilen, savaşabilen tek kavim üzengi sistemini kullanan türklerdi.
geyiklitepe kaya resimleri;
görsel
görsel
camuşlu kaya resimleri;
görsel
görsel
geyiklitepe kurgan;
görsel
görsel
#tarih
#arkeoloji
afrodisias
6.
afrodisias...
afrodit'in kenti.
en az adandığı tanrıça afrodit kadar güzel, afrodit kadar dillere destan bir antik kent.
şimdiye kadar gördüklerim içinde en iyilerinden biri.
gayet güzel de korunmuş, belki de ulaşımı güç olduğu için böyle bakir kaldı diyebiliriz.
zira antik kente ulaşım zor.
aydın-denizli yolunda, kuyucak ilçesinden karacasu'ya sapıyor ve 35 km kadar gidiyorsunuz afrodisias'a ulaşmak için.
burası tam dolu dolu 1 günde ancak gezilebilir. gidecekseniz ona göre yolu ve vaktinizi hesaplayarak gidin, ama muhakkak gidin, ölmeden önce afrodisias'ı mutlaka görün.
afrodisias 2 bölüme ayrılabilir.
1-müze.
2-antik kent.
zaten geziye hemen girişteki müzeden başlıyorsunuz.
müzeye girmeden önce sizi her biri bir sanat eseri olan lahitler karşılıyor.
görsel
burada onlarca lahit var. tabi pek çoğu kırılmış, yağmalanmış durumda.
ama her biri bir sanat eseri ve birbirinden değerli.
görsel
görsel
müzeye girer girmez sizi zafer tanrıçası nike karşılıyor.
görsel
ama bir yanda nike'in güzelliğine bakarken gözünüze onun sağ tarafında duran ihtiyar balıkçı heykeli takılıyor.
görsel
bunu ibret olsun diye müzenin girişine koymuşlar.
çünkü buradaki ihtiyar balıkçı heykeli orijinal değil, alçıdan replika.
orijinali british museum'da, yağmalanmış, kaçırılmış, çalınmış bizden...diğer onbinlerce tarihi eserimiz gibi yağmalanmış...
neyse moral bozmak yok tabi.
çünkü afrodisias emin olun size bozulan moralinizden fazlasını verecektir.
neden?
çünkü burası tarihi mö 4500-5000'lere dayanan bir yer.
kimler gelmiş, kimler geçmiş...
günümüzden 7000 yıl önce şehri kuranlar öyle bir yere kurmuşlar ki, her şey kusursuz.
şehrin kurulduğu yer menderes'in kolu olan dandalaz çayı'nın bereketli vadisinde. burası öyle bir yer ki, su temini kolay ayrıca jeotermal kaynakların tam ortasında olduğu için antik çağın bir termal şehri aynı zamanda.
bunu da şehirdeki hamamlardan anlıyoruz.
görsel
şehrin hamam bölgesi önemli bir yer kaplıyor, yukarıdaki görsel ise roma imparatorları için yapılan bir termal havuz.
neyse, biz müzeye dönelim tekrar.
müzede sayısız heykel, fresk, el aleti, ev eşyası vb bulunuyor.
şunlar filozof büstleri;
görsel
filozoflara ait çok sayıda büst var. bu da afrodisias'ın bilime, bilgiye ve sanata ne kadar önem verdiğini anlamamızı sağlıyor.
ayrıca antik kent kısmında heykel atelyeleri var, heykel atelyelerinin kapladığı alan çok büyük, buradan anlıyoruz ki bu şehir heykelcilikte önemli bir merkezmiş.
müzedeki en önemli eserlerden biri de julius zoilos anıtı.
julius zoilos kim?
julius zoilos roma imparatoru jul sezar'ın azat ettiği kölesi. sezar'a çok faydası dokunduğu için ve iyi hizmet ettiği için sezar'da ona özgürlüğünü vermiş, özgürlüğünü vermekle kalmamış, kendisini makam mevki sahibi yapmış ki böyle bir kentte adına anıt dikilmiş.
lakin julius zoilos anıtından günümüze kalan yalnızca şu nadide parça;
görsel
normalde tahrip olmamış olsa bu anıt şu şekilde olacaktı;
görsel
yani müzede sergilenen freskler bu anıtın sadece bir yüzünün alt kısmında bulunan kabartmalar...
müzede gördüğüm ilginç eserlerden biri de, uzaylıya benzeyen şu mask.
görsel
müzenin en kıymetli bölümlerinden biri de sevgi gönül salonu...
salon genelde koç ailesi üyelerinin sponsorluğu ile oluşturulmuş, ama salon girişinde sponsorlar bölümünde ethem sancak ismini de gördüm ve çok şaşırdım.
müzenin sevgi gönül salonu'nda roma dönemine ait heykel ve freskler var.
bunların sergilendiği tabloda, her bir freskin yanında işlendiği tema ve mitolojik hikayesi anlatılmış.
örneğin akhilleus ve penthesileia aşkının konu alındığı şu fresk;
görsel
akhilleus ve penthesileia aslında iki düşman, truva savaşında biri agamemnon'un saflarında, diğeri ise truva saflarında çarpışıyor.
muharebede penthesileia vuruluyor ve akhilleus'un kollarında son nefesini verirken akhilleus ona aşık oluyor...
sadece birkaç dakika kucağına aldığı düşmanına aşık olan akhilleus ancak bu kadar güzel tasvir edilebilirdi.
bunun gibi pek çok mitolojik olayın anlatıldığı freskler var salonda.
bunlardan bir başkası herakles ile libyalı dev antoios'un mücadelesinin konu edildiği şu eser;
görsel
müzede, herakles'in 12 görevi ile ilgili başka freskler de mevcut.
bu şehir özellikle roma döneminde altın çağını yaşamış.
romalılar da ilk ataları saydıkları truvalı aeneas'ın annesi olduğuna inandıkları afrodit'ten ötürü şehre bu ismi vermişler zaten.
afrodisias halkı aeneas'ın soyundan geldiklerine inanmış ve eserlerinde aeneas ve annesi afrodit'i bol bol işlemişler.
görsel
yukarıdaki görselde afrodit ve bebek aeneas görünüyor.
tabi kentin adı afrodisias olur da, afrodit'e adanan tapınak olmaz mı?
bu da afrodit'e adanmış tapınak ve dini merkez;
görsel
tapınak afrodit'e adanmış, ama kent halkı roma imparatorlarının afrodit'in oğlu aeneas'tan geldiğine inandığı için imparatorları aynı zamanda tanrıları olarak görmüşler ve bu tapınağa dönem dönem çeşitli imparatorların isimlerini vermişler.
yukarıda da dediğim gibi bu değerli eserler hep roma döneminden.
romalılar hakimiyetleri altına aldıkları her bir milleti kadın olarak tasvir ederlermiş.
müzede bunu da görüyoruz.
görsel
yukarıdaki heykellerin en sağdaki girit'i, onun yanındaki bulgaristan'ı, onun yanındaki dacia(romanya)'yı, onun yanındaki de macaristan'ı temsil ediyor.
bir başka örnek claudius ve britanya;
görsel
uzatmayalım.
müzeden çıkıp antik şehir turuna başlıyorsunuz.
sizi hemen stadyum karşılıyor.
stadyum giriş kapısı hala muazzam, hala heybetli;
görsel
bunun önünde fotoğraf çektirip sosyal medyada paylaşmayanı dövüyorlarmış. ben de dayak yememek için paylaştım tabi.
stadyumun geri kalanı şöyle;
görsel
stadyumdan sonra bizi meclis karşılıyor.
afrodisias büyük millet meclisi şurası;
görsel
burayı amfitiyatro sananlar var, ama burası tiyatro değil meclis, daha doğrusu Bouleuterion...
meclisten sonra yukarıda da bahsettiğimiz hamamlar bölgesi başlıyor.
hamamlar bölgesi tam da çarşı içinde, burası da afrodisias'ın kent merkezi olarak anılıyor.
görsel
görsel
ve buradan sonra bir tepe çıkıyor karşınıza, tepenin yamaç kısmı tahmin edilebileceği üzre amfitiyatro.
görsel
muazzam ve oldukça büyük gerçekten...
çektiğim daha yüzlerce fotoğraf var.
ama burayı ancak bu kadar kısa anlatabilirdim, elimden geldiğince anlatmaya çalıştım.
ama siz anlatılanları boşverin.
gerçekten şiddetle tavsiye ediyorum, burayı gidin görün ve yaşayın mutlaka.
memnun kalmazsanız ben buradayım, deyin ki bana "yahu biz afrodisias'a gittik memnun kalmadık" söz size masraflarınızı ben karşılayacağım...
#tarih
#arkeoloji
afrodit'in kenti.
en az adandığı tanrıça afrodit kadar güzel, afrodit kadar dillere destan bir antik kent.
şimdiye kadar gördüklerim içinde en iyilerinden biri.
gayet güzel de korunmuş, belki de ulaşımı güç olduğu için böyle bakir kaldı diyebiliriz.
zira antik kente ulaşım zor.
aydın-denizli yolunda, kuyucak ilçesinden karacasu'ya sapıyor ve 35 km kadar gidiyorsunuz afrodisias'a ulaşmak için.
burası tam dolu dolu 1 günde ancak gezilebilir. gidecekseniz ona göre yolu ve vaktinizi hesaplayarak gidin, ama muhakkak gidin, ölmeden önce afrodisias'ı mutlaka görün.
afrodisias 2 bölüme ayrılabilir.
1-müze.
2-antik kent.
zaten geziye hemen girişteki müzeden başlıyorsunuz.
müzeye girmeden önce sizi her biri bir sanat eseri olan lahitler karşılıyor.
görsel
burada onlarca lahit var. tabi pek çoğu kırılmış, yağmalanmış durumda.
ama her biri bir sanat eseri ve birbirinden değerli.
görsel
görsel
müzeye girer girmez sizi zafer tanrıçası nike karşılıyor.
görsel
ama bir yanda nike'in güzelliğine bakarken gözünüze onun sağ tarafında duran ihtiyar balıkçı heykeli takılıyor.
görsel
bunu ibret olsun diye müzenin girişine koymuşlar.
çünkü buradaki ihtiyar balıkçı heykeli orijinal değil, alçıdan replika.
orijinali british museum'da, yağmalanmış, kaçırılmış, çalınmış bizden...diğer onbinlerce tarihi eserimiz gibi yağmalanmış...
neyse moral bozmak yok tabi.
çünkü afrodisias emin olun size bozulan moralinizden fazlasını verecektir.
neden?
çünkü burası tarihi mö 4500-5000'lere dayanan bir yer.
kimler gelmiş, kimler geçmiş...
günümüzden 7000 yıl önce şehri kuranlar öyle bir yere kurmuşlar ki, her şey kusursuz.
şehrin kurulduğu yer menderes'in kolu olan dandalaz çayı'nın bereketli vadisinde. burası öyle bir yer ki, su temini kolay ayrıca jeotermal kaynakların tam ortasında olduğu için antik çağın bir termal şehri aynı zamanda.
bunu da şehirdeki hamamlardan anlıyoruz.
görsel
şehrin hamam bölgesi önemli bir yer kaplıyor, yukarıdaki görsel ise roma imparatorları için yapılan bir termal havuz.
neyse, biz müzeye dönelim tekrar.
müzede sayısız heykel, fresk, el aleti, ev eşyası vb bulunuyor.
şunlar filozof büstleri;
görsel
filozoflara ait çok sayıda büst var. bu da afrodisias'ın bilime, bilgiye ve sanata ne kadar önem verdiğini anlamamızı sağlıyor.
ayrıca antik kent kısmında heykel atelyeleri var, heykel atelyelerinin kapladığı alan çok büyük, buradan anlıyoruz ki bu şehir heykelcilikte önemli bir merkezmiş.
müzedeki en önemli eserlerden biri de julius zoilos anıtı.
julius zoilos kim?
julius zoilos roma imparatoru jul sezar'ın azat ettiği kölesi. sezar'a çok faydası dokunduğu için ve iyi hizmet ettiği için sezar'da ona özgürlüğünü vermiş, özgürlüğünü vermekle kalmamış, kendisini makam mevki sahibi yapmış ki böyle bir kentte adına anıt dikilmiş.
lakin julius zoilos anıtından günümüze kalan yalnızca şu nadide parça;
görsel
normalde tahrip olmamış olsa bu anıt şu şekilde olacaktı;
görsel
yani müzede sergilenen freskler bu anıtın sadece bir yüzünün alt kısmında bulunan kabartmalar...
müzede gördüğüm ilginç eserlerden biri de, uzaylıya benzeyen şu mask.
görsel
müzenin en kıymetli bölümlerinden biri de sevgi gönül salonu...
salon genelde koç ailesi üyelerinin sponsorluğu ile oluşturulmuş, ama salon girişinde sponsorlar bölümünde ethem sancak ismini de gördüm ve çok şaşırdım.
müzenin sevgi gönül salonu'nda roma dönemine ait heykel ve freskler var.
bunların sergilendiği tabloda, her bir freskin yanında işlendiği tema ve mitolojik hikayesi anlatılmış.
örneğin akhilleus ve penthesileia aşkının konu alındığı şu fresk;
görsel
akhilleus ve penthesileia aslında iki düşman, truva savaşında biri agamemnon'un saflarında, diğeri ise truva saflarında çarpışıyor.
muharebede penthesileia vuruluyor ve akhilleus'un kollarında son nefesini verirken akhilleus ona aşık oluyor...
sadece birkaç dakika kucağına aldığı düşmanına aşık olan akhilleus ancak bu kadar güzel tasvir edilebilirdi.
bunun gibi pek çok mitolojik olayın anlatıldığı freskler var salonda.
bunlardan bir başkası herakles ile libyalı dev antoios'un mücadelesinin konu edildiği şu eser;
görsel
müzede, herakles'in 12 görevi ile ilgili başka freskler de mevcut.
bu şehir özellikle roma döneminde altın çağını yaşamış.
romalılar da ilk ataları saydıkları truvalı aeneas'ın annesi olduğuna inandıkları afrodit'ten ötürü şehre bu ismi vermişler zaten.
afrodisias halkı aeneas'ın soyundan geldiklerine inanmış ve eserlerinde aeneas ve annesi afrodit'i bol bol işlemişler.
görsel
yukarıdaki görselde afrodit ve bebek aeneas görünüyor.
tabi kentin adı afrodisias olur da, afrodit'e adanan tapınak olmaz mı?
bu da afrodit'e adanmış tapınak ve dini merkez;
görsel
tapınak afrodit'e adanmış, ama kent halkı roma imparatorlarının afrodit'in oğlu aeneas'tan geldiğine inandığı için imparatorları aynı zamanda tanrıları olarak görmüşler ve bu tapınağa dönem dönem çeşitli imparatorların isimlerini vermişler.
yukarıda da dediğim gibi bu değerli eserler hep roma döneminden.
romalılar hakimiyetleri altına aldıkları her bir milleti kadın olarak tasvir ederlermiş.
müzede bunu da görüyoruz.
görsel
yukarıdaki heykellerin en sağdaki girit'i, onun yanındaki bulgaristan'ı, onun yanındaki dacia(romanya)'yı, onun yanındaki de macaristan'ı temsil ediyor.
bir başka örnek claudius ve britanya;
görsel
uzatmayalım.
müzeden çıkıp antik şehir turuna başlıyorsunuz.
sizi hemen stadyum karşılıyor.
stadyum giriş kapısı hala muazzam, hala heybetli;
görsel
bunun önünde fotoğraf çektirip sosyal medyada paylaşmayanı dövüyorlarmış. ben de dayak yememek için paylaştım tabi.
stadyumun geri kalanı şöyle;
görsel
stadyumdan sonra bizi meclis karşılıyor.
afrodisias büyük millet meclisi şurası;
görsel
burayı amfitiyatro sananlar var, ama burası tiyatro değil meclis, daha doğrusu Bouleuterion...
meclisten sonra yukarıda da bahsettiğimiz hamamlar bölgesi başlıyor.
hamamlar bölgesi tam da çarşı içinde, burası da afrodisias'ın kent merkezi olarak anılıyor.
görsel
görsel
ve buradan sonra bir tepe çıkıyor karşınıza, tepenin yamaç kısmı tahmin edilebileceği üzre amfitiyatro.
görsel
muazzam ve oldukça büyük gerçekten...
çektiğim daha yüzlerce fotoğraf var.
ama burayı ancak bu kadar kısa anlatabilirdim, elimden geldiğince anlatmaya çalıştım.
ama siz anlatılanları boşverin.
gerçekten şiddetle tavsiye ediyorum, burayı gidin görün ve yaşayın mutlaka.
memnun kalmazsanız ben buradayım, deyin ki bana "yahu biz afrodisias'a gittik memnun kalmadık" söz size masraflarınızı ben karşılayacağım...
#tarih
#arkeoloji
güncel Önemli Başlıklar