dario moreno

Sabuncubeli'ni geçip izmir'e doğru her inişimde ağzımdan istensizce dökülen "her akşam votka rakı ve şarap" adlı güzel şarkının sahibi, izmir güzelliğinde sese sahip sanatçı.

Geceme, soframa ve kadehime güzel sesiyle eşlik eden her yönüyle ayrı ayrı sevdiğim muazzam insan.

Aklımıza Marlon brandayı getiren kişi.

hala şarkılarını dinlemekten keyif aldığım, türkçesi hafif sorunlu üstad.

bugün 100 yaşına girmiş olan türk sanatçı...
görsel

seferadlı izmir yahudisi bir ailenin çocuğu olarak bilinse de, dario moreno aslında aydın-germencik'lidir.

küçük yaşta ailesi izmir'e taşınmış, dario da izmir sokaklarında büyümüştür.

evet, kendisi bir seferad yahudisidir.
daha çocuk yaştayken annesi geçim zorluğuna düşünce dario'yu yahudi yetimhanesine vermek zorunda kalmış, yahudi ilkokulunu bitiren dario, ekmeğini çocuk yaşlarda izmir sokaklarında aramaya başlamıştı.

hamallıktan tutun da balıkçılığa kadar çalışmadığı iş kalmamıştı küçük yaşta.

bütün bu yoksulluk ve sefalete rağmen, küçük dario'nun yüreğini dolduran bir tutku vardı...müzik...

bir yandan çalışan dario moreno, bir yandan gitar öğreniyor ve sinagog'daki törenlerde şarkılar söylüyordu.
müzik ve gitara olan yeteneği onu genç yaşta izmir'in tanınan sesleri arasına sokmuştu.
görsel

ama dario moreno, müzikteki asıl ününe askerliği sırasında kavuştu.

2. dünya savaşı yıllarında türk ordusunda askerlik yapan moreno, akhisar orduevinin caz orkestrasında solistlik yapmaya başladı ve akabinde pek çok askeri birlik ve orduevinde konserler verdi.

türk silahlı kuvvetlerinin kendisine tanıdığı imkanlar ile dario moreno müzik alanındaki çalışmalarını daha ileri seviyelere taşıdı ve askerlik bitiminde kordon'da gazinoda sahne almaya başladı.
ardından izmir palas otelinde sahne almaya başlayan moreno artık türkiye çapında bir sanatçı olmuştu.
görsel

istanbul ve ankara'da ünlü kulüplerde sahne aldı.

artık moreno türkiye'ye sığmıyor, sığamıyordu.

ve paris günleri başladı. ilk zamanlar sıkıntılarla boğuşan moreno, paris'i "jezabel" ile fethetmiş, ardından "Adieu Lisbon" ve "Cou Courou Cou Cou" adlı kalipsolarıyla sanatının doruk noktasına çıkmıştır...
görsel

gelecek yıllarda türkiye'de de albümler çıkaran, şarkılara imza atan dario moreno aslında kendi vatanına, kendi toprağına biraz küskündü...
görsel

yokluk içindeki anneciği madam roza'yı bu yüzden izmir'den alıp israil'e yerleştirmişti.

bu toprakların yetiştirdiği "türk sanatçı" dario moreno, ne yazık ki türkiye yıllarında yahudi kökenli ve lgbt birey olduğu için dışlanmış, hakarete uğramıştı.

işte bu yüzden 1968 yılında henüz 47 yaşında hayata gözlerini yummasının ardından annesi madam roza, oğlunu izmir'e değil, israil'e holon kentine defnetmiştir.
görsel

bakınız, bu toprakların çocuğu "türk sanatçı" dario moreno'ya hala sahip çıkamıyor, onu ötekileştiriyoruz.

izmir'in bir marka değeri olması gereken, izmir çocuğu dario moreno, vefatından 53 sene sonra bile izmir belediye başkanı tarafından "italyan asıllı" denilerek ötekileştirilmeye çalışılıyor.
görsel

yazık...
bu topraklardan, bu vatanın bir evladı olarak dünyaca ünlü bir müzisyen olarak dario moreno geçti...
ama sırf yahudi ve lgbt olduğu için o hiçbir zaman "bizden" ilan edilmedi...

oysa ki o yurtdışında verdiği konserlerde türkçe marş çaldıran, göğsünden çıkardığı türk bayrağı ile sevenlerini selamlayan bir türk evladıydı...

bu ismi çocuklarınıza öğretin.

deniz ve mehtap onu sorduklarında "nerede" diye kendinize sorun.

son olarak; dario moreno-jezabel;
https://www.youtube.com/watch?v=clB6vanMcL4

adını duyunca şarkısı otomatik olarak geliyor.
"deniz ve mehtap sordular seni neredesin?
nasıl derim terk ettin
bırakıp beni gittin."

sesi kulaklarda yankılanmıştır yine..

Her akşam votka, rakı ve şarap şarkısını söyleyen şarkıcıymış.
Sesi o kadar tanıdık ama ilk defa kim söylüyor şu şarkıyı diye baktım.
Sarhoşsak da merak duygumuz baki şükürler olsun.

Bu dönem yaşasaydı yüzde yüz eminim ki yunan, Rum diyerek dışlanırdı. Geçmişe özlem duymak zorunda mıyız biz sürekli sözlük?

"deniz ve mehtap sordular seni neredesin?
nasıl derim terk ettin
bırakıp beni gittin?"

izmir aşığı güzel insan.

Her akşam votka, rakı ve şarap..

içtikçe delirir insan olur harap,
Kurtar burdan beni ne olursun ya Rab,
Bitsin artık bu korkunç serap, serap..

Kelimeleriyle hayatı anlatan bir sanatçı..

(Ben mi, içmeden de delirdim, sarhoşluk çektim ve çekiyorum içimde tutarken kelimeleri)

Bir klipte brigitte bardot'dan tokadı yemektedir.

bitsin artık bu korkunç serap serap.

Her akşam votka, rakı ve şarap. *

(bkz: deniz ve mehtap)

brigitte bardot'dan rol icabı tokat yediği sahne unutulmazdır. https://m.youtube.com/wat...yaWdpdHRlIGJhcmRvdA%3D%3D

"güzel izmir" şarkısını ondan daha iyi seslendiren hala yoktur.

deniz ve mehtap şarkısının bestecisi. izmir'de asansör semtinde sokağı da vardır.