bugün
- anın görüntüsü18
- 26 nisan 2024 adana demirspor galatasaray maçı36
- icardi1905 silik olsun kampanyası35
- millet açsa neden kafeler tıklım tıklım10
- kekeme olan biri doktor olurmu8
- türkiyede çok abartılan arabalar16
- azerileri çok seviyorum ne yapmalıyım13
- genç kızlıktan teyzeliğe geçiş13
- yakışıklı erkeği çirkin gösterecek şeyler19
- sözlük kızlarının don renkleri20
- kanınıza rengini verir misiniz15
- uzağı göremeyen insan8
- aristoteles'in orta yolu10
- arkadaşlar cumaya neden gelmediniz12
- sözlük erkeklerinin bugünkü kombinleri15
- bir sözlük kızı ile yakınlaşmak16
- manyak olmaya karar verdim silik olsun kampanyası14
- ak partiliyi çok fena döven chp belediye başkanı19
- akrep burcu9
- bik bik moderatör olsun15
- 22 şubat 2024 sparta prag galatasaray maçı14
- birini donuzlayarak ceza vermek9
- patiswiss14
- kalbin sadece bir kişiyi seveceği saçmalığı10
- arkadaşlar biri var18
- karınıza range rover alır mısınız25
- kent lokantası niye bedava değil demek22
- boşuna yaşıyorum hissi18
- avrupanın yarrağı yemesi yakındır19
- evlilik17
- ali erbaş11
- escort fiyatlarının güncellenmesi12
- diyanet işleri başkanına audi 6 tahsis edilmesi11
- modern kadinin ucuz ve kolay ulasilabilir olmasi17
- nervio'ya aşık olmak10
- balayını italyada yapmak isteyen nişanlı14
- futbolcu ismiyle nick almak14
- chp'li o tekin'in öcalan'ın fotosu ile pozu37
- demet akalın'ın zeka seviyesi12
- gina carano9
- icardi19059
- türkiye işçi partisi9
- ellerim bos gonlum hos9
- bir kadında ilk baktığınız yer neresi9
- 31 mart 2024 cumhuriyet halk partisinin zaferi8
- aynı dizileri tekrar tekrar izlemek8
- karımın çok mutlu olacağı gerçeği10
- kadınların boşanmış erkeğe bakışı9
- merfulu8
- sözlük kızlarının ayakkabıları18
Aralarında herhangi bir bakımdan ilgi veya benzerlik bulunan şeylerin tamamı,grup,ulam.
içine tıkılın, yoksa kurtulamazsınız..
cööööö..
cööööö..
felsefede genellikle "sınıflandırmaya yarayan kavram, örnek yargı" olarak bilinir. oysa kant'ın kategorik imperatif'inden ve hegel'in kant eleştirisinden sonra bambaşka bir hal alır: insanın doğaya dayattığı kavramlar olarak anlaşılmaya başlar ve 19.-20. yüzyılda artık mantığın sosyal ve politik yönüyle de ilgili görülür, kategorilerin toplumdan topluma, çağdan çağa farklılık gösterdiği düşünülmeye başlar.. özellikle de durkheim ve bakhtin'de. yani, artık kategori yalnız antropolojinin değil, bilgi sosyolojisinin de konusu olur.
kant'da deneyden önce gelen, zihinde bulunan on iki yargı formu.
oya başar'ın ısrarla katagori dediği hede.
aristoteles'te varlık ve düşüncenin nihai ve en yüksek türleri.
marksizm'de en doğru şekli bulur.
ülkücü, ülkücü bıyığı bırakır. ben bir ülkücüyle karşılaşıyorum. o kimsenin ülkücü bıyığı var. başka kimselerin de ona benzer bıyıkları var. sonuçta zihnim ülkücü bıyığı bırakanların ülkücü olduğunu kodluyor. ve ülkücü bıyığı bırakan fakat ülkücü olmayan birini gördüğümde, ülkücü müsün gardaş, diyorum. ne diyo bu diye bakıyor insan. onun ülkücü olmadığını anlıyorum. beynim yeni bir kodlama peşine düşüyor. anlıyorum ki ülkücü dediğimiz insan türünün bıyıktan başka bir özelliği daha vardır: zincir. neyse ben zincirli ve ülkücü bıyıklı birini görüyorum; lakin o da ülkücü değil. kafam yine karışıyor. iki şey daha eksik: tabanca ve takım elbise. evet ülkücü budur. takım elbise giyer, tabancası vardır, ülkücü bıyığı bırakır ve zincir sallar. zihnim rahatlıyor. bu kişileri artık doğumundan ölümüne kadar biliyorum.
lakin kitap okuyan, araştıran birisi beni huzursuz ediyor. onu bir kategoriye dahil edemiyorum ve huzursuz oluyorum. beyin kategoriler oluşturmak zorundadır. o piç benim beynimi huzursuz ediyor.
ülkücü, ülkücü bıyığı bırakır. ben bir ülkücüyle karşılaşıyorum. o kimsenin ülkücü bıyığı var. başka kimselerin de ona benzer bıyıkları var. sonuçta zihnim ülkücü bıyığı bırakanların ülkücü olduğunu kodluyor. ve ülkücü bıyığı bırakan fakat ülkücü olmayan birini gördüğümde, ülkücü müsün gardaş, diyorum. ne diyo bu diye bakıyor insan. onun ülkücü olmadığını anlıyorum. beynim yeni bir kodlama peşine düşüyor. anlıyorum ki ülkücü dediğimiz insan türünün bıyıktan başka bir özelliği daha vardır: zincir. neyse ben zincirli ve ülkücü bıyıklı birini görüyorum; lakin o da ülkücü değil. kafam yine karışıyor. iki şey daha eksik: tabanca ve takım elbise. evet ülkücü budur. takım elbise giyer, tabancası vardır, ülkücü bıyığı bırakır ve zincir sallar. zihnim rahatlıyor. bu kişileri artık doğumundan ölümüne kadar biliyorum.
lakin kitap okuyan, araştıran birisi beni huzursuz ediyor. onu bir kategoriye dahil edemiyorum ve huzursuz oluyorum. beyin kategoriler oluşturmak zorundadır. o piç benim beynimi huzursuz ediyor.
nedense kullanılmayan özellik. aslında kullanımı yaygınlaşsa sözlüğün ilerlemesi çok iyi olur. gerçi sözlükte bilgi içerikli entry yokki neyin kategorisi olacak.
[kat: kategori]
[kat: kategori]
çaylakken kullanılamayan özellik. her şeyi kategorize etme hastası birini üzmüştür.
Bugün yeni tasarım kullanayım dedim. zırt pırt önüme açılıyor. Tavsiye istiyor. kendimi tavsiye vermek zorunda hissedip hemen işaretliyorum. zall yapma gıdıklanıyorum.
Kategori aslında yüklem demektir. Mesela siyasi görüş olarak solculuk bir kategoridir. Bu yüzden bir tümel kategorilere ayrılmaz. Yüklem bir ayrılma verir sınıf ise onun oluşturduğu kümedir.
mesela; biri seni yobaz olarak nitelendirdi ne yaptı? Kategorilendirdi. Peki insanları yobaz devrimci laik ülkücü diye ayıran insan kategorilere mi ayırır insanlığı? Hayır! Sınıflara sokar. Bir kümenin içine dahil eder.
Yani sınıf tanımların oluşturduğu küme. Kategori ise tanımın yüklemidir.
Daha yalın ve son örnek. Bir topkulukta lacivert ve siyah ceketli öğrenciler var. Lacivert ceket giyersen o senin kategorin olur. Lacivert ceket giyen sınıfına o yüklemle dahil olursun. Siyah ceket giyersen siyah ceket giyenler sınıfında olursun. Canım çekti kırmızı ceket giydim (yuh) kategorin değişir.
Kısacası tümel kategorilere ayrılmaz. "insanları kategorilere ayırmayalım" diyen kişi yanlış söylüyordur bu yüzden. Yüklemlere ayrıldı olur mu? olmaz
mesela; biri seni yobaz olarak nitelendirdi ne yaptı? Kategorilendirdi. Peki insanları yobaz devrimci laik ülkücü diye ayıran insan kategorilere mi ayırır insanlığı? Hayır! Sınıflara sokar. Bir kümenin içine dahil eder.
Yani sınıf tanımların oluşturduğu küme. Kategori ise tanımın yüklemidir.
Daha yalın ve son örnek. Bir topkulukta lacivert ve siyah ceketli öğrenciler var. Lacivert ceket giyersen o senin kategorin olur. Lacivert ceket giyen sınıfına o yüklemle dahil olursun. Siyah ceket giyersen siyah ceket giyenler sınıfında olursun. Canım çekti kırmızı ceket giydim (yuh) kategorin değişir.
Kısacası tümel kategorilere ayrılmaz. "insanları kategorilere ayırmayalım" diyen kişi yanlış söylüyordur bu yüzden. Yüklemlere ayrıldı olur mu? olmaz
Batı dillerine Yunancadan geçmiş olan "kategori" kelimesi ifade, yüklem ve bir nesneye yüklenen nitelik anlamlarına gelir. Arapçada "söz" anlamına gelen "kavi" kelimesinden türetilen "mekûlât" da, bu Yunanca kelimenin hemen hemen tam çevirisi olarak, bir nesne karşısında, onu tanımlamak için "söylenmiş sözler" anlamını taşır.
Kategoriler öğretisinin kurucusu olan Aristoteles'e göre, gerçek bilgi tümel olan önermelerle kurulur. Her önerme, en az iki terimden meydana gelen bir yargıdır (hüküm). Bu iki terimden birincisi konu, ikincisi de yüklem, yanı obje hakkındaki bir ifadedir. Devamlı olarak konuya bir takım ifadeler yüklenir. Konu edilen ojbe tektir ve "cevher" dîye adlandırılır. Bu cevher hakkında söylenilen şeyler ise "araz"dır. Arazlar dokuz tanedir. Böylece bütün kategoriler, biri cevher, dokuzu da araz olmak üzere on adede ulaşır.
Şimdi Aristoteles'e göre bu on kategorinin nelerden ibaret olduğunu sırasıyla görelim:
1- Cevher (Substance): Bir önermede "o nedir?" sorusunun cevabıdır: "O ağaçtır" gibi;
2- Nicelik (Ouantity): Önermedeki "kaç?" veya "ne kadar?" sorusunun cevabıdır: "Üç tanedir" veya "iki metredir" gibi
3- Nitelik (quality): Önermer deki "nasıldır?" sorusunun cevabıdır: "Be»
yazdır", "hastadır" gibi;
4- Görelik (relativity): Önermede, objenin diğer varlıklarla nisbetini gösteren kategoridir: "O, onun nesidir?" sorusuna karşılık "oğludur" cevabı gibi;
5- Yer (space): Önermedeki "nerede?" sorusunun cevabı olan kategoridir: "Altında" gibi;
6- Zaman (time): Önermedeki "ne zaman?" sorusunun cevabıdır: "Geçen yıl" gibi;
7- Durum (state): Önermede objenin ne durumda olduğunu gösteren kategoridir: "Eğik", "oturmuş" gibi;
8- Sahib olma (mülk): Önermede konunun (obje) tasarrufunda bulunan şeyi gösteren kategoridir;
9- Etki (fiil): Objenin ne yaptığını gösteren kategoridir;
10- Edilgi (infial): Obje üzerine yapılan etkiyi gösteren kategori. Kategoriler Aristoteles'te eşyanın en genel Özelliklerini, varlığın objektif niteliklerini gösterirken, Kant'ta düşüncenin form ve niteliklerini gösterir. Kant, kategorilerin sayısını onikiye çıkarır. Bunlar, herbiri kendi içinde üçe ayrılan dört ana kategoridir:
1-Nicelik: a) Birlik, b) Çokluk, c) Bütünlük.
2- Nitelik: a) Olumlama, b) Olumsuzlama, c) Sınırlama. 3- Bağıntı: a) Cevher, b) neden-etki, c) Ortaklaşalık. 4- Modalite: a) Gerçeklik, b) Olabilirlik, c) Zorunluluk.
Kategoriler öğretisinin kurucusu olan Aristoteles'e göre, gerçek bilgi tümel olan önermelerle kurulur. Her önerme, en az iki terimden meydana gelen bir yargıdır (hüküm). Bu iki terimden birincisi konu, ikincisi de yüklem, yanı obje hakkındaki bir ifadedir. Devamlı olarak konuya bir takım ifadeler yüklenir. Konu edilen ojbe tektir ve "cevher" dîye adlandırılır. Bu cevher hakkında söylenilen şeyler ise "araz"dır. Arazlar dokuz tanedir. Böylece bütün kategoriler, biri cevher, dokuzu da araz olmak üzere on adede ulaşır.
Şimdi Aristoteles'e göre bu on kategorinin nelerden ibaret olduğunu sırasıyla görelim:
1- Cevher (Substance): Bir önermede "o nedir?" sorusunun cevabıdır: "O ağaçtır" gibi;
2- Nicelik (Ouantity): Önermedeki "kaç?" veya "ne kadar?" sorusunun cevabıdır: "Üç tanedir" veya "iki metredir" gibi
3- Nitelik (quality): Önermer deki "nasıldır?" sorusunun cevabıdır: "Be»
yazdır", "hastadır" gibi;
4- Görelik (relativity): Önermede, objenin diğer varlıklarla nisbetini gösteren kategoridir: "O, onun nesidir?" sorusuna karşılık "oğludur" cevabı gibi;
5- Yer (space): Önermedeki "nerede?" sorusunun cevabı olan kategoridir: "Altında" gibi;
6- Zaman (time): Önermedeki "ne zaman?" sorusunun cevabıdır: "Geçen yıl" gibi;
7- Durum (state): Önermede objenin ne durumda olduğunu gösteren kategoridir: "Eğik", "oturmuş" gibi;
8- Sahib olma (mülk): Önermede konunun (obje) tasarrufunda bulunan şeyi gösteren kategoridir;
9- Etki (fiil): Objenin ne yaptığını gösteren kategoridir;
10- Edilgi (infial): Obje üzerine yapılan etkiyi gösteren kategori. Kategoriler Aristoteles'te eşyanın en genel Özelliklerini, varlığın objektif niteliklerini gösterirken, Kant'ta düşüncenin form ve niteliklerini gösterir. Kant, kategorilerin sayısını onikiye çıkarır. Bunlar, herbiri kendi içinde üçe ayrılan dört ana kategoridir:
1-Nicelik: a) Birlik, b) Çokluk, c) Bütünlük.
2- Nitelik: a) Olumlama, b) Olumsuzlama, c) Sınırlama. 3- Bağıntı: a) Cevher, b) neden-etki, c) Ortaklaşalık. 4- Modalite: a) Gerçeklik, b) Olabilirlik, c) Zorunluluk.
Sözlükte olmama sebebini anlayamadım, nasıl olmaz lan?
şu kategorilerin içerisine hayvanlar kategorisini de ekleseler çok iyi olur.
Gündemdeki Haberler
güncel Önemli Başlıklar