ivo andric

Ivo Andriç 1892'de Travnik yakınlarında Dolac'ta doğdu. Zagreb, Viyana, Krakow'da
sürdürdüğü eğitimini Graz Üniversitesi'nde verdiği "Osmanlı Yönetimindeki Bosna-Hersek'te
Kültür Yaşamı" konulu doktora tezi ile tamamladı. Adını ilk kez lirik yapıtı Ex Ponto (1918)
ile duyurdu. Bu yapıtını Nemiri (Bunaltı, 1920) izledi. Birinci Dünya Savaşı sırasında milliyetçi
etkinliklerden dolayı Avusturya-Macaristan yetkilileri tarafından bir süre gözaltında tutuldu.
Savaşı izleyen yıllarda Yugoslav Dışişleri Bakanlığı'nda çalıştı. Budapeşte, Madrid, Cenevre
ve Berlin'de dış görevlerde bulundu.ikinci Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından Berlin'
de göz altına alındı. Ülkesinin zengin etnik kimliğini işlediği, en önemli iki romanı olan Travnik
Günlüğü (1945) ve Drina Köprüsü (1945) ikinci Dünya Savaşı yıllarında yazdı. Savaş sonrası
milletvekili seçildi. Yugoslav Yazarlar Birliği başkanlığı yaptı, Sırp Bilimler Akademisi üyesi
olarak çalıştı.Yirmi dile çevrilerek ivo Andriç' i dünya çapında üne kavuşturan Drina Köprüsü
ile Nobel Edebiyat Ödülü (1961) kazandı. 1975'te Belgrad'da ölen ivo Andriç'in Türkçeye
çevrilen yapıtları şunlardır: Ver Elini Çocukluk, Uğursuz Avlu, Irgat Siman ve Bosna Hikâyeleri,
Drina Köprüsü, Travnik Günlüğü, Ömer Paşa.
kaynak http://www.siir.gen.tr/biyografi/ivo_andrich.htm - 3

avusturya-macaristan imparatorluğu döneminde zagreb, viyana ve krakov üniversiteleri'nde filozofi öğrenimi gören andriç, birinci dünya savaşının patlak vermesi sonucu öğrenimine bir süre ara vermek zorunda kaldı. bu süreçteki avusturya karşıtı faaliyetleri nedeniyle tutuklanarak bir süreliğine hapse atıldı.

hırvat gençlerin kahramanlıklarını anlatan 1914 basımı 'Hrvatska mlada lirika' adlı şiir kitabı onun bilinen ilk eseridir. ikincisi ise 'nemiri'(anksiyeteler) başlıklı, günlük formunda hazırlanmış, savaş ve hapishane deneyimlerini anlatan kitabıdır(1919). 1920 yılında yayımlanan ilk romanı 'alije djerzeleza', onun yaratıcı romancılığının ilk belirtilerinden biri olarak önem kazanır. bu eserinde, bosna'nın günlük yaşamından yola çıkarak, diğer bir deyişle onu malzeme olarak kullanarak insanlığın evrensel sorunlarına yönelir. 1924-36 yılları arasında aynı adla yayımlanan 'pripovetke 1/2/3' (hikayeler 1/2/3) bulunur ki konularını; birinci dünya savaşı'ndan alır.

1923 yılında graz üniversitesi'nden filozofi doktorası alan andriç, önce yugoslavya dışişleri bakanlığı'nda çalışmaya başladı ve ardından yugoslavya'nın berlin büyükelçiliği'ne atandı. 1941 yılında almanya'nın yugoslavya'yı işgalinden sonra belgrad'a döndü ve savaş sonuna kadar başkentte inzivaya çekilerek en önemli romanları üzerine çalıştı.

onun, tüm dünyada tanınmasına neden olan üç roman 'na drini kuprija' (drina köprüsü), 'travnicka hronika' (boşnak öyküleri) ve 'gospodjica' (sarayevolu kadın) dır. her üç romanda da realizm ve naturalizmin güçlü etkileri görülür. andriç, ilk iki romanında, bosna'ya tarihsel süreçte doğu ve batıdan gelen istilacıların, bu bölgenin insanları üzerinde yarattıkları kültürel ve sosyal etkiler ile bunun sonuçlarını, üçüncü eseri 'sarayevolu kadın'da ise daha ziyade kendi hayatı ve yakın çevresini anlatılır. her üç eser de 1945 yılında yayımlanmıştır.

Bugun dogum gunu olan nobelli yazar. Kendisini drina koprusuyle tanimistim. Zaten bu romaniyla nobeli almis. Gercekcilikte boyut atlamis oykuleriyle o zamanin balkanlarinin karmasik yapisini bana sevdirmisti.