joseph haydn

senfonileriyle unlu besteci, sanatci.

avusturya asıllı ünlü besteci. bir gece konser için ikametgahına gittiği bir kont, sürekli uyur ve konserleri dinlemezdi. yine uyuduğu bir an haydn senfoniyi bilerek yanlış çalmış ve onu uyandırmıştır. kontun bu hadiseden sonra konserlerde hiç uyumadığı söylenir.

1732 ile 1809 yillari arasinda yaşamis olan, Klasik dönemin ünlü Avusturyalı Bestecisi. Hem Mozart'ı hem Beethoven'ı etkilemiştir. Baba Haydn olarak bilinir. En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser vermiştir.

31 Mart 1732'de Avusturya'nın Rohrau kentinde doğan Haydn, yoksul bir ailenin çocuğu idi. Ailesi onu, 6 yaşında iken bir koroya katılmak üzere Viyana'ya gönderdi. Sesi kalınlaştıktan sonra da Viyana'da kalarak müzisyenlik yapmaya devam etti, bestecilik dersleri aldı. 1761'de Esterházy ailesinin yanında iş buldu ve hayatının 30 yıldan fazlasını bu soylu aileye hizmet ederek geçirdi. işi, onların istekleri ve ihtiyaçlarına uygun müzik bestelemekti. Diğer bestecilerden ve müzik çevrelerinden uzak oluşu, onun yaratıcılığını ortaya çıkardı, (allah allah nedenmek istiyor acaba?) ününün yayılmasına ise engel olmadı. 1780'lerde besteleri tüm Avrupa'da çalınmaktaydı. Ününden ötürü çeşitli yerlere davet edilir ve davet edildiği şehirde ilk kez çalınmak üzere bir eser bestelemesi istenirdi. Bu şekilde yazdığı Paris Senfonileri ve Londra Senfonileri en çok bilinenlerdir. Yaylı dörtlüleri için yazdığı eserlerde de kendinden öncekilerden farklı olarak her çalgıya eşit rol vererek yenilik getirmiş ve bu düşüncesiyle Mozart'ı etkileyerek Haydn'a adanmış altı kuartet bestelemesine neden olmuştur. Beethoven'ın ilk dönem eserlerinde de Haydn etkisi görülür. iki sanatçının 1781'de başlayan arkadaşlıkları yıllarca sürmüştür. Beethoven'a ise Esterhzy sarayında özel ders vermiştir.

100 kadar senfoni, çok sayıda konçerto, oda müziği eserleri, 40 sonat, şarkılar, oratoryolar bestelemiştir.

Eserlerinin çoğunun hikayesi vardır. Örneğin 45 numaralı senfonisi, Veda Senfonisi olarak bilinir. Eserin dördüncü bölümünde 2 ya da 3 müzisyen kendi bölümlerini bitirir ve müzik halen sürürken sahneyi terk eder; bu, sahnede şef ve tek bir kemancı kalana kadar sürer. Bu senfonide Haydn ve müzisyen arkadaşlarının kış mevsiminde şehirdeki ailelerinin yanına dönmek istediklerini Prens Esterházy'e anlatmak istedikleri hikaye edilir. Prens mesajı almış ve onlara isin vermiştir. Sürpriz Senfonisi denilen 94 numaralı senfonisini ise akşam yemeği sonrasındaki konserlerde dinleyicilerinin çoğunun uyuduğunu anladığında bestelediği söylenir. Haydn'ın çoğu senfonisi gibi canlı birinci bölümle başlayıp; yumuşak, yavaş tempolu ikinci bölümle devam eden senfoni dinleyicilerin uykuya daldığı sırada davullar ve çok yüksek sesli telli çalgıların melodisi ile onları uyandırır.

Haydn, Esterházy ailesinin müziksever üyesi Prens Nikalaus öldükten sonra emekli olmuş ve daha önce Viyana'ya kadar gitmesine bile izin verilmeyen ortamdan kurtulup seyahat özgürlüğüne kavuşmuştur. 2 defa ingiltere'ye giden Haydn, Oxford Üniversitesi'nden fahri doktor unvanını aldı; ömrünün son yıllarında ise Viyana'ya yerleşerek koro ve orkestra için Yaratılış Oratoryosu, Mevsimler Oratoryosu gibi dini koro ve orkestra eserleri besteledi. 31 Mart 1809'da Viyana'da hayatını kaybetti.

Franz Joseph HAYDN, hayatı boyunca 800'ün üzerinde besteye imza atmış, bunların yanında 450'nin üzerinde şarkının düzenlemesini yapmış klasik müzik tarihinin en verimli sanatçılarından biridir.

Senfonileri:

No.6 Sabah (Le Matin)
No.7 Öğlen (Le Midi)
No.8 Akşam (Le Soir)-1761
No.22 The Philosopher-1764
No.45 Farewell-1772
No.49 La Passione-1786
No.59 Feuer-1778
No.73 La Chasse-1781
No.92 Oxford-1789
No.94 Surprise-1791
No.100 Military, Clock-1794
No.104 Londra-1795

Oratoryoları

Die sieben letzten Worte unseres Erlösers am Kreuz - 1796
Die Schöpfung - 1798
Die Jahreszeiten - 1980

Operaları

La Canterina-1766
II Mondo della Luna-1777
L'isola disabitata-1779
La fedelta premiata-1780
Armida-1783

http://tr.wikipedia.org/wiki/Franz_Joseph_Haydn

klasik müziğin babası. (bkz: babacan) orta yaşlarında bile orkestrasında çalışan gençlere "çocuğum" dermiş. yapıtları tam klasik müzik çağının eserleridir. mozart'la baya iyi anlaşmışlardır. hatta haydn, çok dindar olmasına rağmen mozart'ın iknasıyla mason loncalarına girmiştir. haydn, beethoven'e bi ara armoni dersleri vermiş, ancak bu garip yaratığın müziksel istikbali hakkında pek bi endişelenmiştir. beethoven ile haydn önceleri iyi geçinemeseler bile sonradan beethoven, haydn'ın önünde diz çöküp onun yetkin olduğunu kabul etmiştir.

(bkz: pre classical)

cpe bach'dan bayağı etkilenen besteci.

http://www.youtube.com/watch?v=eqLI32bYnSU

günümüzde tüm müziklerde kullanılan tüm marşları eserlerinde ilk defa kullanan kişidir. bir nevi müziğin tanrısı.

16 yaşında viyana'yla tanışan deha.

(bkz: symphony no 8) *

şahsımca en güzel melodi şunda vardır;

(bkz: trumpet concerto in e flat major)

kaba bir tabir ancak kendisi biraz 'bach çakması'dır. bugüne kadar öyle düşünmüyordum ancak son günlerde üst üste dinleyince bu kanıya vardım.

senfoninin babası olarak bilinir. aristokratlardan destek alarak kendini geliştirmiş ve avusturya'nın önde gelen saygın ailelerin yanında müzik direktörlğü yapmıştı. Wolfgang Amadeus Mozart'ın çok yakın bir arkadaşı olmakla beraber birbirlerinden etkilendiklerini söylemişlerdir.

Hem Mozartı hem de Beethovenı etkileyen sanatçıdır. Baba Haydn olarak bilinir. En çok senfoni türündeki eserleriyle tanınır; bu türde 104 eser vermiştir.

31 Mart 1732 tarihinde Avusturya'nın Rohrau bölgesinde dünyaya geldi. Harika bir çocuk değildi. Babası, daha altı yaşını doldurmadan oğlundaki müzik cevherini keşfetti. Dokuz yıl boyunca Viyana'daki St. Stefan kilisesi korosunda söyledi. 1759'da Bohemya'da Kont Morzin'in şatosunda müzik yönetmenliği görevini üstlendi. 1761'de yaşamı boyunca hizmetinde kalacağı Prens Paul Anton Esterhazy ile tanıştı. Ve 107 senfonisinin 85'i, 25 operası ile 83 yaylı çalgılar kuartetinin çoğu bu tarih ile 1790 arasında yaratıcılığının simgesi olarak kariyerine kaydedildi. 1785'te dostluğunu ömür boyunca taşıyacağı Mozart'la tanıştı. 22 yaşındaki Beethoven'e Viyana'da ders vermeye başladı, ama iki müzik adamının yıldızı bir türlü barışmadı ve aralarında bir dostluk kurulamadı. 31 Mayıs 1809'da öldü. Cenazesi, kalabalık Fransız generallerinin katılımıyla Mozart'ın "Requiem"i eşliğinde kaldırıldı.

(bkz: michael haydn)

bach ile kaç defa görüşmek istemiş ancak bir türlü görüşememiştir. ayrıca ikisi de hayatlarının son yıllarına doğru görme yetilerini kaybetmiştir.

şifa niyetine dinlenebilecek besteler yapmış usta.

http://fizy.com/#s/102m38

beethoven'ın bir zamanlar hocalığını yapmış ünlü şahsiyettir.

saygıyla anıyoruz,iyi adamdı efendim.

(bkz: kısa kes haydn havası olsun)

Senfoni 102 sı de ayrı bir güzel olan üstad.

Eserlerinin çoğunun hikâyesi vardır. Örneğin 45 numaralı senfonisi, Veda Senfonisi olarak bilinir. Eserin dördüncü bölümünde 2 ya da 3 müzisyen kendi bölümlerini bitirir ve müzik halâ devam ederken sahneyi terk eder; bu, sahnede şef ve tek bir kemancı kalana kadar sürer. Bu senfonide Haydn ve müzisyen arkadaşlarının kış mevsiminde şehirdeki ailelerinin yanına dönmek istediklerini Prens Esterházy’e anlatmak istedikleri hikâye edilir. Prens mesajı almış ve onlara izin vermiştir. Sürpriz Senfonisi denilen 94 numaralı senfonisini ise akşam yemeği sonrasındaki konserlerde dinleyicilerinin çoğunun uyuduğunu anladığında bestelediği söylenir. Haydn’ın çoğu senfonisi gibi canlı birinci bölümle başlayıp; yumuşak, yavaş tempolu ikinci bölümle devam eden senfoni, dinleyicilerin uykuya daldığı sırada davullar ve çok yüksek sesli telli çalgıların melodisi ile onları uyandırır. "Kafka ile Konuşmalar" kitabında Franz Kafka, Haydn'ın beste yapmadan önce özel hazırlanmış pudralı bir peruk taktığından söz etmektedir.

Klasik müziğe gönül verenlerin dinlemesi gereken üstad.

Her sabah bir doz almak zihin açar, mesela seasons dinleyen bu kafa pırıl pırıl şu an. Kendimden geçme faslındayım..

çoğu barok bestelerinde, her hareket bir ruh haliyle veya duygusal bir doku (hüzünlü, kasvetli, sevinçli vesaire) ile kısıtlanmıştır. haydn, çoklu ifadeli düzenlemelerle yer değiştiren parçaları, isim vermek gerekirse senfonileri yazan ilk bestecilerden biriydi. aynı zamanda barok süslü bas kısmını kaldırıp, onun yerine bir orkestrada pek çok çalgı aleti kullanarak daha karmaşık orkestrasyonlar koymuştur.