europa universalis 4

rights of man dlc'siyle teknoloji sistemini tümüyle değiştirmiş oyundur. bundan böyle tech group kara ünitelerinizi belirliyor. teknolojinizse feodalizm, rönesans, kolonicilik, matbaa gibi şeylere bağlı. bunları ne kadar hızlı ülkenize adapte ederseniz teknolojide o kadar hızlı ilerliyorsunuz. tabii bunların her biri farklı yerlerde ortaya çıkıyor. feodalizm oyun başlarken nomad'ler dışında hemen her yerde açık zaten. sonra rönesans geliyor, kuzey italya'dan. sonra kolonicilik, genelde iber yarımadası'ndan. matbaa ya ingiltere ya kuzey almanya. hâliyle bunların ülkenize ulaşması fiziksel yakınlıkla ilgili hâle geliyor. meselâ osmanlı'yla rönesans'a danimarka'dan önce geçebiliyorsunuz. bu da size yol, su ve elektrik olarak dönüyor.

brandenburg'u alıp prusya'yı kurmak farz bu dlc'de. military monarch points harcayarak ordunuza öyle bonuslar verebiliyorsunuz ki zaten güçlü olan prusya gelenekleri, doğru seçilmiş idea group'larla yenilmez olan prusya ordusu tümüyle psikopata bağlıyor. hem orduya harcadığınız parayı düşürebiliyorsunuz hem de morâl, disiplin gibi olaylara büyük bonuslar katabiliyorsunuz. quality, quantity idea group'larını seçin. ondan sonra size yan gözle bakabilecek devlet yok.

bir de brandenburg-prusya oyunumda hre imparatoruyken protestan olduğum için imparatorluktan düşmüştüm. gelin gelelim elektörlerden biri ben, dördü de vassalım olduğundan hre bir anda dağıldı. tabii orta avrupa'da oluşan siyasi boşluk ile kısa sürede almanya imparatorluğu'nu kurdum. ondan sonra da sıkılıp kapattım zaten. az önce kapattığım timurlu devleti oyunumda ise hre bu kez kendi kendine, imparator seçemediği için dağıldı. şu oyunu yıllardır oynarım, rights of man'den önce oyuncu özellikle kasmadan hre'nin dağıldığını hiç görmemiştim, ikide iki oldu.