galat ı meşhur

Galat-ı meşhûr lugat-ı fasîhten evlâdır” (ya da Galat-ı meşhûr fasîh-i mehcurdan evlâdır” ve Latince karşılığı olarak addedilebilecek “communis error facit jus”) sözü herkesin yanlış kullandığı bir ifadenin, doğru olup da kullanılmayandan daha iyi / yerinde olduğu anlamını taşımaktadır.

Eninde sonunda değil, önünde sonunda.

Serbest çağrışım yaptıran kelime öbeği.
(bkz: gurabahane-i laklakan)

herkes yanlışta ısrar edince doğrular yanlış oluyor.
deliler köyünde akıllı olmak gibi

Galat-ı meşhur, sözcük veya deyimlerin yaygın olarak yanlış bir biçimde kullanılması sonucu, doğrusunun yerini alması durumudur.

Aşağıda galat-ı meşhur örneklerini bulabilirsiniz.

Saatler olsun yanlış, sıhhatler olsun doğru.
Güzele bakmak sevaptır yanlış, güzel bakmak sevaptır doğru.
Göz var nizam var yanlış, göz var izan var doğru.
Aptala malum olurmuş yanlış, abdala malum olurmuş doğru.
Şok olmak yanlış, şoke olmak doğru.

Doğru bilinen yaygın yanlışlar demektir. Mesela hümanizm ile humaniteryenizmi birbirine karıştırmak buna bir örnektir. Bütün insanları seven merkeze ne ümmeti ne milleti ne şunu bunu almayıp sadece insanı alan, insansever kişidir humaniteryen. Oysa hümanist Tanrı merkezli bir anlayıştan insan merkezli anlayışa geçen, dinî dogmalardan sıyrılıp aklı ön plana alan sekülerleşmenin önünü açan aydınlanma çağına giden yolu döşeyen kişidir, insansever olmakla gram alakası yoktur efendim. Maalesef bu iki kavram birbiriyle daima karıştırılmaktadır.

evliyalar: evliya zaten çoğul bir kelimedir (veliler anlamına gelmektedir)
evlatlar: evlat zaten çoğul bir kelimedir (çocuk anlamına gelen velet kelimesinin çoğuludur)

eninde sonunda: doğrusu "önünde sonunda"

Galat-ı meşhur, lugat-ı fasihten evladır diye bir söyleyiş de vardır.

Yani, doğru bilinen yanlışlar, doğrudan daha fazla geçerli olabilir.

Dil ve iletişimde başlıca önemli nokta anlaşmak olduğuna göre, bazı noktalarda doğrusu bu demek yerine, he deyip geçmek daha sağlıklı gerçekten de.

"ateş olsa cürmü kadar yer yakar" ifadesi yanlış bir kullanımdır. doğrusu "ateş olsa cirmi (cüssesi)
kadar yer yakar" şeklinde olmalıdır.

türk dil kurumlarında ve özel kurumlarda bile yapılan hatadır, sürekli gezerken gördüğüm bir galat da "mesire yeri" ulan mesire zaten gezilen yer manasına geliyor, daha "yeri" eklemek ne, siz yapmayın bari.

yaygınlaşmış yanlışlardır. hatta bir süre sonra gerçekler bile olabilir. yanlış diye geçmeyin.

yaygınlaşmış yanlış kullanım sonucu doğrusunun yerini almış sözcükler için kullanılan söz grubu.

mesela kadın kelimesini ele alalım. cinsel organları çağrıştırdığı, neden olduğu bilinmez bu çağrışımın ayıp ve gizlenmesi gerektiği düşünülerek yerine ''bayan'' kelimesinin tercih edilmesi sonucu, uzun bir zaman sonra ''kadın'' kelimesi de tıpkı güzel kadın anlamına gelen ''yosma'' gibi gerçek anlamını yitirerek kötü şeyler çağrıştıran ve hakaret etmek için kullanılan bir kelime haline gelecek.

sonra kadınlara değil de bayanlara yazılacak aşk şiirlerindeki aşkta duygularımızı tanımlamaya yetmeyecek. nasıl ki bayan kelimesinin bir kadını tanımlamaya yetmediği gibi.

evet yanlış kullanım sonucu bir dil bu şekilde yavaş yavaş yok olur. sonra insan duygu ve düşüncelerini ifade edemez hale gelir. sonra mı sonrası ifade edemediğini yok sayar.

nihayetinde duymaz, düşünmez.

bir soner yalçın kitabı.

Gavatı meşhur diye okudum lan -.-

dile yerleşmiş artık doğru kabul edilen meşhur yanlışlar.

misal; sükut-u hayal hayal kırıklığı anlamına gelse de sükut susmak, sessizlik anlamındadır. kelimenin doğrusu sukut-u hayal olmakla birlikte sükut-u hayal dile yerleşmiştir.

(bkz: galat ı meşhur lügat ı fasihten evladır)

yani yanlış bilinen doğrular doğrusundan iyidir, yanlış manlış kullanın gitsin diyor. swh

Reha Muhtarın gaflarıdır.

halkın söylediği aslolandır, dildeki değişim kaçınılmazdır diyen ve yıllar içinde baki kalacak olanın yüksek zümre değil halk ağzı olduğunu savunan birisi olarak varlığına inanmadığım yanlışlardır.

sözlükteki boktan başlık ve entriler galat ı meşhur mahiyetinde olduğu için, böylesi bir başlık açmak lugat ı fasih kaderine mahkumdur...ama başlığı görünce sevinmemek elde değil... akıl edenin aklına hürmet...

(bkz: galat i meshur lugat i fasihten evladir)

galiba en baba galat ı meşhur estağfurullah kelimesinin kullanılmasıdır. bu kelime'nin gerçek anlamı yüzde elli kabul etmek , yani o özelliği yarı yarıya içinde barındarmak demektir; oysaki yaygın anlayış ve kullanılışta ise hiç kabul etmemek o özelliği barındırmamak ve daha çok mütevazilik anlamlarında kullanılır.

yosma kelimesi eskiden kadınlarımıza verilen güzel bir isimdi. manası zaten güzel kadın demektir ama iran da yaşayan ve fahişelik yapan yosma ismindeki bir bayanın sebep olmasıyla galat-ı meşhura uğramış ve günümüzde kötü kadın olarak ya da fahişelik olarak nitelendirilmiştir..

(bkz: galat-i meshur)

(bkz: galat-ı meşhur)

meşhur yanlışlar demektir. galat-ı meşhur yayıldıkça galat-ı meşru olur.

resm-i geçit: geçit töreni(merasimi) anlamına gelir. ancak bizde "resmî geçit" haline gelmiştir.