zaloğlu rüstem

(bkz: kiziroğlu mustafa bey)

zall ın oğlu olsa olsa rüsstem olur. ya da rüßtem olur, ama o da olur. neyse espri yaptım ben. **

eski iran şairi firdevsî'nin şehnâme adlı manzum destanında adı geçen ünlü pehlivan, savaşçı. bizde "rüstem-i zâl" yahut "zaloğlu rüstem" olarak bilinir.

seksenlerde trt'de filmi verilen, basit ama enfes bir jenerik müziği olduğu hayal meyyal akılda kalan şahsiyet.

Natuk Baytan'ın 1973 yılında yazıp yönettiği tarihi filmin adıdır. Yıldıray Çınar'ın başrol oynadığı filmde Zaloğlu Rüstem'in Ruslarla olan mücadelesi anlatılır.

rüstem iri yarı, babayiğit bir kahramandır. uzak ülkelere yaptığı seferlerden birinde başından bir aşk macerası geçer. mutlu mesut yaşarken, ülkesindeki karışıklıklardan dolayı sevdiğini terk etmek zorunda kalır. rüstem farkında değildir fakat kadını hamiledir. nitekim bir oğlu olur, çocuğa sohrap adı verilir. çocuk büyür, tıpkı babası gibi yiğit bir savaşçıdır. delikanlılık çağına geldiği zaman, annesi sohrap' a rüstem' in hatıra olarak bıraktığı pazubandlarını verir, babasının kim olduğunu anlatır ve onu bulmasını ister.

bunun üzerine dedesinin beyliğine giden sohrap, başkentte kurtuluş şenlikleri bünyesinde yapılan dövüşlere katılır ve karşısına kim çıktıysa birer birer yener. duruma çok bozulan zal kaşlarını çatıp ' hadi bakalım rüstem, gencecik tıfıl bir delikanlı geldi en iyi savaşçılarımızı yendi. beyliğin onurunu kurtarmak sana düşer' diye oğlunu gazlar. zaloğlu hışımla çıkar bu gencin karşısına ve onu öldürür. akabinde onun kollarındaki, kendine ait pazubandları görüp durumu anlar ve ağlamaya başlar. onunla birlikte babası zal de yıkılır. bu trajik olaydan sonra o kurtuluş günü, yas günü ilan edilir. zaloğlu rüstem bu acı hikayeyi, yeğeni giv' i kurtarmak için çıktığı bir seferde rehberine anlatmıştır.

bak zall arkadaşım güzel kardeşim, ismailim alpenim alperenim; ben iyiniyetli sözlüğe birşeyler katmaya çalışan, misyonunun farkında bir yazarım. neden beni ikide bir hiçbir açıklama yapmadan 5. nesil çaylak moduna sokuyorsunuz? sen ve dört tane moderatörün bilmem kaç tane gammazım ben gitsem çok mutlu mu olcaksınız? lütfen ama olmuyor. bu yanlışlığı hemen düzeltmez ya da bana bir açıklama yapmazsanız anında sourtimes karalarına yelken açıyorum. Daha önce ulusözlükte yazdıklarımın tüm maddi manevi sorumluluğu ve coppyright ı bana aittir bunuda bilesiniz güzel kardeşim. (bkz: mediumbashar@uludagsozluk com)

alper tunga nın amına koyduğu eski bir pers kahramanı. (bkz: zal like zall)

iran'lı halk kahramanı. babasını öldürerek ordu komutanı olduğuna dair rivayetler mevcut. babası zalim biri olduğu için zaloğlu rüstem denilmiştir kendisine. zal zalimin kısaltılmışıdır. fars edebiyatında kahramanlığın ve pazu gücünün simgesidir hz ali ile birlikte. sonuna dair üç rivayet vardır:

1- hz. osman dönemindeki fetih mücadelelerinde müslüman olmuştur.
2- müslüman olmayıp savaşta öldürülmüştür.
3- müslüman olmuş ve sade bir hayatı tercih etmiştir.

halk arasında anlatılagelinen bir hikaye ise şu şekildedir:

"hz. ali dua eder. "Allah'ım bu yeryüzünün en güçlü adamı kim" diye. bir ses "falan yerdeki filan mezarlığa git ve rüstem diye seslen" der. hz ali söylenen yere gider ve "rüstem" diye bağırır. ama yüzlerce insan kalkar mezardan ve bilemez hangisidir. tekrar dua eder. "Allah'ım ben bilemedim hangisi zaloğlu rüstem'dir". aynı ses bu kez "zaloğlu rüstem diye seslen" der.

hz ali denileni yapınca; gücünün ağılığından dizlerine kadar toprağa gömüşmüş bir yiğit görür. tıpkı heredot cevdet'in tasvir ettiği gibidir. pazuları naa kafam kadar, boyu üç metre...

izledikce icine ceken, izleyeni tv nin karsisinda donduran iran yapimi bir film.

Şu an hangi kaynakta geçer bilmem ama; EvliyaLAR ŞAHI allah'ın arslanı Hz. Ali Efendimiz, Mübarek Peygamber Efendimizin izni ve emri ile kabristana gitmiş; "Zaloğlu Rüstem" diye seslenmiş; önceki ümmetler zamanında kuvveti ve cengaverliğiyle meşhur Zaloğlu Rüstem kabrinden doğrulmuş; Hz. Ali Efendimizle mücadele etmiş ve Hz. Ali Efendimiz Zaloğlu Rüstemi alt etmiştir. Bunun üzerine Hz. Ali Efendimizin üstünlüğünü ikrar eden Zaloğlu Rüstem tekrar kabir alemine dönmüş VE DEMiŞTiR Ki "tanrı bir kez değil ki arslanım kedim deseydi bana sen göreydin o zaman zal oğlu rüztemi."

ibret almaları için zalimlere şu sözlerle hitap eden pehlivan:

'Zaman, nice zalim insanlara ne yapmıştır? Ayaklarının altına bak da gör!...'

zall evlenmesi.

türk alper tunganın (afrasyab) ayarı verdiği antik iran savaşçısı.