streisand etkisi

yasak olan bilginin ortalamadan fazla ilgi uyandırması, olağandan hızlı ve fazla bir şekilde paylaştırma etkisidir.

Barbra Streisand, ABD’li şarkıcı, oyuncu, yönetmen, prodüktör ve yapımcı… Kenneth Adelman, ABD’li fotoğrafçı… Mike Masnick, ABD’li editör ve Techdirt blog’unun kurucularından...

Birbiri ile pek alakalı görünmeyen bu üçlü, sansür olaylarına yeni bir boyut kazandırdı. Olay 2003 senesinde Kenneth Adelman’ın California - Malibu kıyısındaki yalı erozyonuna dikkat çekmek istemesiyle havadan çektiği 12.000 fotoğrafı pictopia.com isimli sitede yayınlamasıyla başlar.

Çekilen fotoğraflar arasında kendi yalısının fotoğrafını da gören Barbra Streisand yalısının fotoğraflarının kaldırılması istemiyle 50 Milyon Dolarlık bir dava açar. Gerekçe olarak da “Mahremiyetinin ihlal edildiğini” öne sürer. Olayın dikkat çekici yanı Barbra Streisand, davayı açana kadar fotoğraflar siteden yalnızca 6 kez indirilir ve bu 6 indirme eyleminin 2′si Streisand’in avukatı tarafından gerçekleştirilir.

Dava kamuoyunda duyulmaya başlayınca işin rengi değişir ve fotoğraflar 420.000′in üzerinde görüntülenme alır ve sansürleme çabasının tam tersi bir etki yarattığını gözler önüne serer.

2005 senesinde techdirt blog’unda bu durumu dile getiren Mike Masnick, internet sansür olaylarında sansürlemenin yarattığı ters etkiye Barbra Streisand’ın adını vererek “Streisand Etkisi” der.

Konuyu bizim diyara çekmek gerekirse Türkiye’den de Striesand Etkisi’nin hissedildiği onlarca örnek vermek mümkün...

Erişimi engellenen sitelerin ortalama trafiklerini katladıklarını, özel görüntülerim internette dolaşmasın diye dava açan manken-oyuncu arkadaşın tüm bilgisayarlara kaydedilen görüntülerini, cinsel hayatı hakkında aşağılayıcı yorumlar yapan gazetelere olay çok büyümesin diye dava açmayan Zeki Müren’i, ekşi sözlük’e ne zaman dava açılsa bilinirliğinin ve insanlardaki aidiyet duygusunun artmasını "Streisand Etkisi" nin yerel örnekleri olarak sunabiliriz.