bugün

tolkien evrenindeki (tabii eru'dan sonra)en kallavi elemanlar olan valar'ın konuştuğu orjinal dil. quenya ile, sindarin ile, khuzdul ile, black speech ile, westron ile, kısacası hiçbir dille alakası yoktur. özellikle elf'lerin kulağına epey bir rahatsız edici gelir. abartılı uzun kelimeler barındırır ve fonetik olarak babil veya sümer dillerini andırır biraz. örnek olarak telperion ve laurelin çiçeklerinin ismi bu dilde sırasıyla ibrinidilpathanezel ve tulukhedelgorus'tur. çoğu vala'nın ismi de valarin dilinden gelmektesir ve quenya'ya çevrilmiştir. mesela manwe'nin asıl ismi mânawenûz, ulmo'nunki ullubôz, aule'ninki azûlêz, orome'ninki arômêz ve tulkas'ınki tulukhastâz'dır. çoğul eki olarak -um kullanılır. mesela aratar'ı belirten sözvük mâchanumâz'dır. (tekili: mâchanâz). neredeyse tüm özel isimlerin -z ile bittiği gözden kaçmaz.