prut savaşı

Sadrazam Baltacı Mehmet Paşayönetimindeki ordu Kırım Hanlığı ordusunun desteğiyle Rusları Prut nehri kıyısında kıstırdılar ve yendiler. Prus Savaşı denilen bu savaşı Osmanlıların kazanması üzerine "21 Temmuz 1711" tarihinde Prut Antlaşması imzalandı. Antlaşmanın koşulları şunlardır:
1. Azak Kalesi Osmanlılara geri verilecek. (Karadeniz tekrar Osmanlı gölü haline geldi.)
2. Ruslar istanbul'da daimi elçi bulundurmayacaklar.
3. isveç Kralı Şarl'ın serbestçe ülkesine dönmesine izin vereceklerdi
4. Ruslar Lehistan'ın içişlerine karışmayacaklardı.

baltacı mehmet paşa'nın her an isyan etmeye hazır yeniçerilere olan güvensizliği nedeniyle rus ordusunu tam olarak ezemeden, ateşkes teklifini kabul etmek zorunda kaldığı savaştır.

bu baltacı devlet çıkarlarından bir haberdir. ulen al rusya'yı tüm katerinalar senin olsun, bize de yarasın nerede o devlet yöneticisi? sonra niye geriledik aha da bundan! ne güzel ruslarla bir olurduk ayrılmazdık ya. şimdi ki gibi antalya sahillerinde değil her yerde görürdük ya. şimdi de oku bakalım tarih dersinde efendim prut savaşında osmanlı üstün durumdayken bilinmeyen bir neden dolayısıyla çekildi. ne bilinmeyeni ya katerina katerina. zaten bu kadın rus değil almanmış!

lojistik, stratejik vs. yönleriyle, ordunun mutfağından tutun, orduların konumlarına varıncaya kadar çeşitli haritalarla süslenmiş bir doktora çalışmasına konu olmuştur.

(bkz: haydi osmanlı sefere - prut seferi'nde lojistik ve organizasyon)

Nereden asker topladığımızı gösteren harita ilginçtir. "Aslında bir devletin kendi topraklarından asker toplamasını ilginç yapan nedir?" diyebilirsiniz. Ancak bu devlet öyle ki prut'a sefere giderken mısır'dan asker topluyor. Mısır niree, prut nire?

Haritada asker toplanan yerler işaretlenmiş, ege'deki, anadolu'daki aşiretlerden, güneydoğu'daki aşiretlerden bahsedilmiş. Hele hele bir kuşatma haritası var ki...

ayrıca bu savaşı anlatan kitaptan öğrendiğimiz başka ilginç şeyler de var... Örneğin osmanlı devleti ordusuna her gün (evet her gün) taze ekmek verebilen bir ordudur ve ekmeğin kaç gram olacağı bellidir. Ola ki taze ekmek bu belirli kütleyi sağlayamazsa yeniçeri isyana varacak şekilde hareketlenir. bugün yeryüzünde ordusuna her gün taze ekmek verebilecek bir ordu var mıdır?

prut seferi sadece operasyon manasında değil lojistik manada da osmanlı devletinin ulaştığı merhale bakımından önem arz eder. ordunun mutfağı bile öyle ihtişamlıdır ki karşıdan gören sırf bu mutfaktan dolayı psikolojik olarak yıpranır.

rusya'nın amacı:
karadeniz'e inmek,
kırım'a yerleşmek,
balkanlarda nüfus sahibi olmak,
lehistan üzerinde hakimiyet kurmak.
rusya'nın diğer bir amacı da baltık denizi'nden sıcak denizlere inmek.

Savaş sonrası antlaşmanın maddelerince Azak Kale' si ve çevresi Osmanlı' ya geri verilince Osmanlı şöyle bir silkelenmiş ulan galiba ben Karlofça' yla kaybettiğim yerleri geri alabilirim demiş Avusturya ve Venedik' e sataşmıştır bu deli cesaretle. Ama bir sonuca varamamış yıkılış sürecine adım adım girmiştir.

osmanlı ile rusya arasında demirbaş şarl nedeniyle meydana gelen savaştır. savaş popüler tarihçinin baltacı mehmet paşa ile katerina arasında geçen ilişkinin boyutu ile sürekli meşgul olmuştur. ama bu tip iddialar abartılı olmakla birlikte asılsızdır. savaşın öncesinde sadrazam olan çorlulu ali paşa'nin demirbaş şarl ile yakınlaşıp rusya'ya karşı birlik olunarak savaş açma tesebbüşü vardır. fakat bunu dönemin padişahı 3.ahmed'e anlatamamıştır. lakin daha sonra ağız değiştirerek şarl'ın osmanlı ülkesinden gitmesini istemiştir.

bunun üzerine isveç elçisi tarafından rus elçisi kont tolstoy'dan rüşvet aldığı söylenilerek bu suç ile itham edilmiştir. ardından kefe'ye tayin edilmiş akabinde de ipek kemendli cellatlar kendisinin arkasından salınmıştır. Dönem Aslında tam olarak osmanlı ordusunun güçten düştüğü döneme dek gelmemiştir. osmanlı mezkur dönemde avusturya'ya karşı da başarılı savaşlar vermiştir. lakin komuta kontrol ve otorite açısından büyük eksiklikler olduğu mevcuttur. nitekim osmanlı prut bataklığında rus ordusunu sıkıştırmış olmasına rağmen rus ordusunun merkezine doğru saldırı düzenlemiş bu zor durumda bile rus ordusu osmanlı'ya 7.000 kayıp verdirmiştir.

sıkışan petro osmanlı'dan aman dilemiş yeniçerilere güvenmeyen baltacı mehmed paşa ise yumuşak şartların olduğu antlaşmayla bu aman'ı kabul etmiştit. bu arada demirbaş şarl da osmanlı'nın neden ruslara karşı bu kadar hafif barış antlaşmasını kabul ettiğini anlayamamış ve atını bir çadırdan diğerine sürerek bu kararı protesto etmiştir. sevgili şarl 3.5 sene osmanlı topraklarında ikamet edecektir.[osmanlı topraklarındaki bu uzun dönemli ikameti nedneiyle kendisine "demirbaş" lakabı takılmıştır]

savaş tarihi açısından istanbul'un fethinden çok daha büyük bir tarihi olaydır..

tarihte rus ordusunu topyekün köşeye sıkıştırıp imha etmek üzereyken son anda teknik sebeplerden ötürü geri çekilen başka bir devlet yoktur..

hiçbir ülkeye rus ordusunu bu şekilde yakalamak nasip olmamıştır...hitler ve bismarc'ın bile gıpta ettiği bir askeri başarıdır bu..

rusya'yı fethetmek ve rus ordusunu komple imha etmek üzereyken, tatarlara haklı olarak güvenilmemesi sonucu baltacı mehmet paşa tarafından kuşatma kaldırılmıştır..

bana göre bu savaş, osmanlı'nın direkten döndüğü savaştır..

çünkü rus ordusu orada komple imha edilmeyerek,başa bela edilmiştir..

osmanlı'yı esas yıkan devlet rusya'dır..her 10 senede bir sudan bir bahane icad edip ''sıcak denizlere inmek ve istanbul'u ele geçirmek'' uğruna osmanlı'ya saldırmıştır rusya..

bu yüzden osmanlı hem ekonomik ve askeri açıdan gerilemiş..hem eksiklerini kapatma imkanı bulamamış, hemde kamu maliyesi mahvolmuştur..

rusya, türk soykırımı yapan da tek devlettir aynı zamanda..rus sevdalılarına duyurulur..93 harbi sıraısnda türk soykırımı yapılmıştır..

osmanlı devleti'nin karlofça anlaşmasını takiben kaybettiği yerleri geri almak ve üzerindeki tehditleri ortadan kaldırmak babında giriştiği savaşların en başarılı sonuçlananlarından bir tanesidir. osmanlı devleti üzerindeki rusya tehdidini epeyce bir süre için ötelemiştir. bununla birlikte, bu savaşın kazanılan askeri başarıya denk düzeyde bir getirisi ol(a)madığı yorumu sık sık yapılır.

Rusları yendiğimiz sayılı savaşlardan biridir.

21 temmuz 1711 tarihinde savaşın son bulmasıyla prut antlaşmasının yapılmasına neden olan savaştır.

osmanlı devleti'ndeki devşirme sistemi sayesinde paşa olmuş aslen dönme baltacı mehmet paşa denen orospu çocuğunun rusya'nın tarihin tozlu sayfalarında kaybolmaktan kurtardığı antlaşmaya neden olan savaş.

o gün rus ordusu yok edilseydi osmanlı ordusu moskova'ya kadar elini kolunu sallaya sallaya gidebilirdi ve üstelik hiçbir devlet de araya girmezdi, giremezdi.

tatarlar'a güvenilmediği de külliyen uydurmadır. osmanlı'da en rus aleyhtarları demirbaş şarl ve ikinci devlet giray han'dır. bunlar savaş çıkması için lobi yapmış ve hatta demirbaş şarl osmanlı topraklarında birlikler toplayarak rusya'ya akınlar bile yapmıştır.

sonuçta savaş çıkmış, rus ordusu köşeye sıkıştırılmış ve tümüyle imha edilebilecek bir duruma düşürülmüştür. ancak baltacı mehmet paşa denen devşirme ablukayı kaldırmış ve barış antlaşmasını imzalamıştır.

eğer adı geçen dönme böyle bir bok yenmemiş olsa batı'dan isveç, güney'den türkler rusya'yı paramparça edeceklerdi.

pekiyi bu kadar büyük bir başarı neredeyse hiçbir kazanç sağlamadan bitince üçüncü ahmet denen dangoz ne yapmıştır? demirbaş şarl'ı zorla sınırdışı etmiş, ikinci devlet giray han'ı ise rodos'a sürmüştür.

Eğer sadrazam baltalı mehmet paşa bataklıklarda kıstırdığı rus ordusunu imha etse idi şuan rusya böyle güçlü bir devlet olamayacaktı.

Neden imha etmediği kesin olarak bilinmemekte ve antlaşma şartları komik denecek kadar hafiftir.

Bunlar hep para aşkı. yeniçeriye güvensizlik katerina ile aşk vs hikaye.

katerina sayesinder ruslar kurtulmuştur fakat savaşın kesin galibi osmanlıdır.

görsel

prut denen yeri türkiye rusya taraflarında zannederdik. romanya taraflarındaymış.

Beşiktaş ın 7 puan öndeyken başşakşehire 3-1 kaybetmesi gibi bir anlaşmayla neticelenen savaş.

(#43974394)

(bkz: prut seferi ni beyanımdır)

bu savaşın sonunda barış görüşmeleri ile ilgili tespitler (ruslarda kaç top var vs) için rus kampına giden osmanlı yetkilisi , bilahare, alengirli işler çevirdiği için cezalandırılmış.

karlofça anlaşması'nın kısa süre sonrasında kazanılan bazı osmanlı askeri başarılarından biri.