ingiltere demokrasisi

Dunyanin en iyi demikrasilerinden biridir. Ulke cikarlari her zaman onceliktir bu ulkede. Gerekirse amerika'ya en baba rest cekilir. Nitekim suriye'ye mudahele icin amerika'nin baskisina ragmen meclis oy birligiyle reddetmistir. Halkin kultur seviyesi maksimum duzeydedir. Kimse kiliseye gidiyor diye oy toplayamaz orda. Din kisvesi altinda oy toplamak imkansizdir. Uc bes irkci holigan vardir elbette ama insanlarin geneli siyasi goruslere saygilidir. Orada bes yilini gecirmis biri olarak ulkemize baktigimda ise bunlarin tam tersini gormek cok aci verici.

ingiltere genellikle two and a half party system yani iki buçuk parti sitemi diye anılır. geleneksel olarak 1678 yılından beri ortada olan 2 siyasi grup var: toryler ve whigler. toryler muhafazakar, whigler ise liberal kanadı temsil ediyordu. uzun yıllar boyunca liderlik için rekabet edip durdular. bu süreçte toryler değişip muhafazakarlar oldu. whigler ise önce liberal parti sonra liberal demokratlar oldu. tabi bu değişimler olurken, oy verme hakkının toplumdaki diğer gruplara yayılmasıyla beraber üçüncü bir grup ortaya çıktı: labour party yani bizdeki adıyla işçi partisi. ortaya çıkmadan önce liberal parti içindeki bir grup denebilir ancak işçi sınıfını temsil edecek tam bir parti olsun düşüncesiyle ayrılıyorlar. başlarda küçük bir parti olarak %7'yi geçmeyen bir performans sergiliyorlar ama 1920'lerin gelmesiyle beraber topladığı destek ve ülkenin o dönem yaşadığı sıkıntıların da etkisi ile whiglerin yerine conservative party'nin ana rakibi oldu. parlamentoda iki ana güç var labour ve conservative. libdemler öyle çok da kâle alınan bir güç olmaktan çıkmış durumdalar. şu an sadece labour'ın gücü hükümet kurmaya yetmezse küçük bir koalisyon ortağı olabilirler. diğer partiler de genellikle yerel partiler. en başta gelen iskoç ulusal partisi partisi ve galler ile kuzey irlanda partileri gibi. kuzey irlanda'da ise sinn fein monarşiye hizmet yemini etmemek için parlamentoya seçilmesine rağmen katılmıyor mesela. bunun dışında greens ve reform uk (eski ukip) var ama 1 vekil partileri.

britanya'da 2 parlamento var. house of commons (avam kamarası) ve house of lords (lordlar kamarası). bizim odaklanacağımız ilki olacak. bu parlamentoda 650 koltuk var. ülkede single member district (bizde dar bölge seçim sistemi diye geçiyor) uygulanıyor. yani ülke 650 seçim bölgesine bölünüyor ve siz sadece bölgenizdeki vekil için oy kullanıyorsunuz. kendi bölgesinde en çok oyu alan kişi bölgesini kazanmış sayılıyor ve parlamentoya seçiliyor. bu seçim sisteminden dolayı karşılaşılan en büyük sorun temsil problemi. bir parti %15-20 aralığında oy alsa bile hiçbir bölgede birinci parti olmazsa 0 vekil ile seçimden ayrılabilir. biraz şansı varsa 1-2 vekil belki çıkartır. düşünseniz ülkede %20'lik bir kesimin desteklediği parti parlamentoda temsil edilmiyor veya edilse bile kimsenin takmayacağı bir sayıda temsil ediliyor. tabii bunun bir etkisi olarak da özellikle birinci çıkan partiler oylarının çok üstünde bir koltuk oranı kazanıyor. mesela son seçimde conservative %44'e yakın bir oy almasına rağmen %56 koltuk sayısına sahip oldu. bunun yanında %11 üstü oy olan liberal demokratlar %2'ye yakın koltuk kazandılar. bu sistemi değiştirip alternatif oy sistemine geçelim diye referendum yaptılar. %68 ile reddedildi.