bugün

otu çöpü siyah beyaz çekmek, yaşlı bir ninenin / dedenin suratını yakın plan makro çekmek, boğaz köprüsü olsun kalabalık yollar olsun bu tip mekanları örtücü hızını azaltarak çekip araç ışıklarını gidiyomuş gibi göstermek, çöp karıştıran kedi köpek çekmek, teoman ve kıraç albüm kapaklarında gördüğümüz ıslak cama dayanan yüzün yansıması fotoğraları, ucu halan yanmakta olan bir sigara, sigara dumanı.

fakat olay fotoğraflarda değil fotoğrafçıdadır. bir gün bir fotoğrafçı çıkar "çöp karıştıran kedi köpek" fotoğrafını öyle bir çeker verir ki elimize, kalırız.
kayığın bir kısmını ve sudaki aksini kadrajlamak..
yaşlı ve bebeği aynı karede kullanmak.. (yaşlı flu olacak)
enstanteneyi düşürüp şelale çekmek..
top oynayan küçük piçleri kadraja alıp hayat negsel lan anlamı vermek..
vardır bu klişeler, eline makinayı alan ilk bunlara sarar.. martılar güzelse hale, hala sen insansın o zaman demek için sanırım..
birbirlerine "ironi" olarak lanse edilebilecek nesnelerin görsel diziliminden bir kompozisyon oluşturmak suretiyle çekilen teknik/klişelerdir. kırmızı rugan ayakkabıların yanına bir orak iyi bir kadraj sonucu çok hoş durabilir. olmadı bir emziğin yanına pipo pekâla güzel oturur. ama sanıyorum ki bu saydıklarımdan hiçbiri, savaş çocukları ile mc'donalds çocuğu diye tasvir ettiğimiz insan suretlerinin yan yana gelmesi kadar etkileyici olamaz. maksat bu ikisini yan yana bulabilmektedir.
fotografçı başka dünyada olmadığına göre haliyle bir diğerinin çektiğini çekecektir. buna klişe demek haksızlıktır. 7 adet nota kullanılan müzik de klişemidir. mühim olan elinizdeki az sayıdaki materyalle başkalarının göremediğini çekmektir.
dur lan gaza geldim. 3 fotografçı aynı şeyi çeksin üçüde birbirinden farklı olacaktır... Biz buna yorum diyoruz. Sanat böyle bir şey. yorumlamak...
suratının bir bölümünü eliyle kapatmış manken,
göğüslerinin ucunu kapatıp, bağdaş kurmuş ünlü. *
bazen de klişe bahaneler olarak karşımıza çıkabilmektedir.
örneğin ; film bozuktu galiba. *
sümüklü ve yapağılı, ezik bakışlı varoş çocukları.
klişeleri sevmeleridir.
simitçi ve çöpçüler.
insanların kafasında zıt şeyler çağrıştıran 2 hedef bulup aynı karede yakalamak.

misal:
türbanlı bir bayanın önünden geçtiği bikini reklamı
denize akan lavlar
eli silahlı minicik çocuk
.

özellikle vesikalık fotoğraf çekerken,çekimden sonra iş fotoğrafın baskısına gelince,fotoğrafını çektikleri kişiyle fotoğraflar hakkında güzel yada çirkin polemiği yaşamamak için birden fazla pozda vesikalık fotoğraf çekip fotoğraf çektiren kişiye seçtirmeleri.
tipin kayıktır foto çektirirken bilirsin ama çektikten sonra süper baktın valla çok anlamlı derler. (bkz: foto nebi)
kenar mahallede oyun oynamaya çalışan, eli, yüzü, gözü kir pas içinde çocuklar çekmek.
sokak çocuğu ve camekanda dönen kızarmış tavuk kombinasyonu.
çok uzaktan zar zor seçilen ve çölün ortasında duran bedevi.
10-12 yaşlarında dünyanın en fakir bölgelerinden birinde yaşayan zavallı zenci çocuk.
çiftleşen çekirgeler.
rüzgarda iskelede duran mal adam.
Kendilerini birinci sınıf sanatçı görmeleri.
mayolu kadın reklamının önünden geçen çarşaflı kadın.
çoğu fotoğrafçılar için bu klişeler : yaşlı bir amca ya da teyze * * , aciz, yoksul, kimsesiz insanları fotoğraflamaktır. hatta bu tip figürleri fotoğraflayan kimi fotoğrafçılar(!) sanatsal fotoğrafları bundan ibaret sayarlar ki bunu hiçbi zaman anlamadım, anlamayacağım da... fotoğraf hayatın lahzalarından birer kesiti somutlaştırmaksa eğer uçan kuşun fotoğrafının da şekerini yere düşürdüğü için ağlayan çocuğun fotoğrafının da sanatsal anlamda bi değeri olmalıdır, tabiki verdiği lezzet farklılık yaratabilir...