bugün

kendini dine adamış insan.
tasavvufta ermişlik makamına ulaşmış kişiler. -velinin çoğulu-
(bkz: evliya çelebi)
hayatı boyunca örnek insan olmuş,keramet göstermiş kişilerdir.ama öldükten sonra kimselere bir faydaları yoktur. ümit bağlamamak,erişilmesi istenilen hedefler için çok çalışmak ve samimi bir kalp ile allah a yardımcı olması için dua etmek gerekir.
(bkz: evliya)
(bkz: erdener abi)
zümer süresi 3. ayet:

Kesinlikle, din sadece ALLAH'a aittir. O'nun dışındakileri evliya (dostlar) olarak edinenler, "Onlar bizi ALLAH'a daha fazla yaklaştırsın diye biz onlara tapıyoruz." (derler). Ayrılığa düştükleri bu konuda onların arasında ALLAH karar verecektir. ALLAH kuşkusuz, yalancıları ve nankörleri doğru yola iletmez.
(bkz: ermiş)

(bkz: eren)
veli kelimesinin çoğulu olması hasebiyle "dostlar" anlamına gelir; allah dostları..
Ey inananlar Yahudi ve Hıristiyanların Evliyalarını Evliya edinmeyin. Onlar birbirilerinin evliyasıdır. içinizde onların evliyalarını evliya edinenler onlardandır. Allah zalimler toplumu doğru yola iletmez. Kuranı Kerim Maide suresi 51. ayet.
işte bu abdi âcizin, anladığım mana. işte evliyayı kabul etmeyip, evliyanın yerine mana ile ilgisi olmayan dost kelamı ile değişiklik yaparsan ayetin manasını doğru yansıtamadığın gibi, Hazret-i Kuranın manasına ters düştüğünü bilesin!
Hazret-i ALLAHın ehl-i kitabı Hazreti Kuranda rahmeti ile ihya ettiğinin aksini, ne ile izah edeceksin?
Hala, ALLAHa iman eden ehl-i kitaba gayr-ı müslim, kafir, gavur, demekte israr edecek misin? Daha ne kadar çarpık fikir devam edecek insaf et! (Pir-i Galibi)
Kuran-ı Azimüş-şanın çok yerlerinde vârisün-Nebi, nedim-i ilahi olan kuluna HZ. ALLAH cc Evliya ismini verdiği halde, benzeri ve ilahi bir anlamı olmayan, her sıfata layık görülüp, yakınlık manasında hayvanlar için de kullanılan dost kelamını Hazret-i ALLAHın ezel-i ervahta tertibi ve tanzimi olan evliyasının yerine nasıl layık gördün?!
ALLAHın o kişi dostu da, diğer cümle kulları Hazret-i ALLAHın düşmanları mı?
Bilerek yapmadınsa ALLAH affetsin. Şunu bilesin ki: tanzim ve tertibi ilâhiye sebep olduğun tahrifatın hesabı sorulmaz mı zannediyorsun?!
(pir-i galibi)
Hazret-i ALLAH bu kimseleri -Evliyâ- diye Kurân-ı Azîmüş-şânın çok yerinde beyan ederken, günümüzde her ne sebepten ise bu kelime dışlanmış, yerine mânâsı ile ilgisi olmayan kelamlar kullanılarak EVLiYA yı anlamsız ve manasız hâle getirmişler. Lüzum ettiği zaman tasavvuf zannı ile felsefeye kaçmışlar! (pir-i galibi)
Kabahat yalnız tefsir edende mi? Onlardan da hesap sorulacak. Kurân-ı Azimüş-şanda -EVLiYAM- diye sıfatını ve manevi vazifesini belirtirken Hazret-i ALLAH (cc), Naçiz aklınla eviyanın anlamı -Dost- diye ahkam kesersen olacağı mana budur. Yersiz yere Hazret-i KURÂNA EHL-i KiTABI düşman edersin; görünen köy kılavuz istemez!
Lütfen, selâhiyetli merciler! HZ. ALLAH ve Resulullah aşkına, evliya demeyi bilin de düzeltin ve kurtarın bu virüsten HZ. KURÂNI!
(pir-i galibi)
dünya'da her daim 124.000 adet evliya olur. mehdi as.'ın gelişine çok az bir zaman kaldığı için bu devirde gizlidirler.
peygamber as.'a inen nuru paylaşan zatlar.
(bkz: şarlatan)
deli olmadan ulaşilamayacak makam . deli olunmadan veli olunmaz .
veli kelimesinin kuralsız çoğuludur. veliler anlamına gelir.
genellikle; her kişinin hayatında bir kez olsun kullandığı, iyilik, hoşgörülülük bakımından yüksek, dünyadan el etek çekmiş, din adamı.
Kısacası evliya iyi insan demektir. Muhammed Salim hazretlerine, (Bir kimsenin evliya olduğu nasıl anlaşılır?) dediklerinde, (Tatlı dili, güzel ahlakı, güler yüzü, cömertliği, münakaşa etmemesi, özürleri kabul etmesi ve herkese merhamet etmesi ile bir kimsenin veli olduğu anlaşılır) buyurdu.

--spoiler--
hadisler;

(Evliya görülünce, Allah hatırlanır.) [ibni Mace]

(Evliya o kimselerdir ki, onlar görülünce, Allah hatırlanır.) [ibni Ebi Şeybe, Ebu Nuaym]

(Hak teâlâ, “Ben anılınca evliyam hatırlanır, onlar anılınca, ben hatırlanırım” buyurdu.) [i. Begavi - Mesabih]

(Öyle zatlar var ki, Allah’ı hatırlamanın anahtarıdır. Onlar görülünce Allah hatırlanır.) [Taberanî]
--spoiler--
ermiş...
allah'ın dostlarıdırlar. imanları ve ahlakları kemale ermiş olduğundan, allah onları sever ve onlara da kendi sevgisini bahşeder. allah bir kimseye sevgisini verdi mi, o kimseden iman kamil manada olgunlaşmış demektir. allah dostları yeryüzünde dolaşır ve müminlere allah'ın izni ve inayeti ile yardım eyler, onları meşakkatli sıkıntılardan kurtarırlar. zorda kaldılar mı allah onlara bir takim haller nasip eder, buna da ''keramet'' denir. evliya istediğinde keramet gösteremez, zaten keramet göstermek de istemez. bir velîye, ''senin hallerin halkın diline kadar düşmüştür, sende keramet vardır, niçin göstermiyorsun?'' derler de velî ''her hal keramet dahi olabilir, ayaklarım üzerinde gidiyorum, bir sakat gidemiyor. bu sana yetmez mi?'' diye cevap verir. hiçbir gerçek allah dostunun zengin olduğu, villalarda oturup lüks bineklerde/araçlarda gezdiği görülmemiştir.

kendileri ölü dahi olsa, ruhları diridir. allah'ı sevmenin anahtarı, allah dostlarını sevmektedir. kişi nefsini böyle yener. eğer ki bu büyük zatların hayatları ve kitapları okunur, kendilerine değer verilir ve sevilir iseler, bu kişilerin ruhları kendisini ananların yanında hazır bulunur. allah, ''benim dostlarımı ananlara rahmet indirin'' diye meleklere emir verir, melekler de salih zatların anıldığı meclisleri ziyaret eder, kişilere allah'ın selamını ve rahmetini iletirler. kimi zaman bu evliyalar rüyada sevildikleri insanlara görünüp nasihat ederler.

evliyanın yardımını istemek caizdir. hatta bazen allah'a dua edilir fayda etmez de, evliyaya dua edilir sıkıntıdan kurtulunur. örneğin tezkiretü'l evliya'da şöyle yazar:

--spoiler--
Ebul Hasan-ı Harkanî hazretleri, sefere çıkan talebelerine, ''Sıkışınca benden yardım isteyin'' buyurur. Yolda talebelerini eşkıya yakalar. Kurtulmak için Allahü teâlâya dua ederlerse de kurtulamazlar. Bir talebe, ''Yâ Ebel Hasan, imdat!'' der. O talebeyi eşkıya göremez. Diğerlerinin neleri varsa alırlar. Sefer dönüşü hocalarına, ''Biz Allah’tan yardım istediğimiz hâlde soyulduk, fakat şu arkadaşımız sizden yardım isteyince kurtuldu. Bunun hikmeti nedir?'' derler. O da, ''Allahü teâlâ, günahkâr kimselerin duasını kabul etmez. Arkadaşınız, benden yardım isteyince, onun duasını Allahü teâlâ bana duyurdu. Ben de, 'Yâ Rabbî, bu talebemi kurtar!' dedim. Allahü teâlâ da kurtardı. Ben sadece vasıta oldum, dua ettim. Kurtaran Rabbîmizdi'' diye cevap verir.
--spoiler--

velîlerin hayatı okunursa, kişide allah sevgisi hasıl olur...
Arapça'da veli dost, evliya dostlar demektir.

Terim olarak evliya, manevi yönden, amelleriyle, herhangi bir insanın ulaşamayacağı bir safhaya ulaşabilen Allah dostu, güzel zâtlara denir.
3 alâmeti vardır:

-dişleri var olarak doğarlar.
-12 ayda doğarlar.
-bebekken necaset olmazlar.