bugün

Günümüzde "geç geber" şeklinde de kullanılır.
Allahın işine karışmamak lazım
(bkz: sağlıklı yaşa)
Eski zamanlardan kalan bir gelenektir. Bir zamanlar grip, tedavisi bulunmadığı için ölümcül bir salgın hastalıktı. Hapşırıkta gribin başlangıcı olduğu için insanlar sevdiği kişiler hapşırdıkları zaman birbirlerine iyi dileklerde bulunurlar ve çok yaşa derler. gelenek sürer gider...*
eski bir türk kültürüdür ve islamiyetten öncesine dayanan bir mazisi vardır bu lafın.
hapşırıldığında ruhun bedenden kısa bir süreliğine ayrıldığına inanılırmış, bu yüzden hapşıran kişiye "çok yaşa" denirmiş...
bu söz hipokrat'a aitmiş.
(bkz: bless you)
çok eski zamanlarda insanlar hapşurdukları vakit ruhlarının bedenlerini terk edebileceğine inanılırmış.
vakt-i zamanında bir kilise papazının "god bless you" (tanrı seni kutsasın) demesiyle almış yürümüş bize de böyle yansımış bir temenni cümlesiymiş *
send a girl diye karşılık verilebilecek cümle.
hapşırma anında çok kısa bir süreliğine de olsa insanın kalbi durur. Bundan dolayı da çok yaşa denirmiş.Çok yaşa yerine iyi yaşa veya aşk yaşa demeyi tercih edenler de var tabii.
çok'u değil, nasıl'ı önemlidir.

o yüzden "iyi yaşa" denmesi daha yerinde bir dilektir.
ardından,hapşırma sırasına kalbin durması sebebiyetiyle, "aman diyim ölme, daha çok yaşayacak günlerin var" manasına gelen iyi dilektir.halbuki niceliği değili niteliği önemli olduğundan "iyi yaşa" vb. türevleri kullanılsa daha yapıcı bir iyi dilek olabilir.
çok yaşaya verilebilecek alternatif cevaplar vardır birde,

+ çok yaşa
- amin.
+ !??!
hapşırıldığında kalbimiz bir saniyeliğine durur. çok yaşa dememizin sebebide bu ölüm halidir belki. tabi teeee çok geçmiş seneler de kalbimizin bir saniyeliğine durduğu bilinmekte miydi, bilinmez.
erken emekli olamanyalara hapşırdıkça söylenmesi gereken önemli bir sözdür, unutmayın ki onları şu anda mutlu edebilecek tek şey bu.
mekan: bir lise
x: ismini vermek istemeyen öğrenci
i.sa.: bir bayan matematik öğretmeni

i.sa: hapşuuu!!
x: çok yaşayın hocam.
i.sa: sana mı soracağım ne kadar yaşayacağımı?
x: ???*
Birde bunun çok yaşa emi versiyonu vardır kiBu genelde hoşa giden bir şey söylendiğinde karşı tarafa denir.
Milattan önce dördüncü yüzyılda Aristo ve tıbbın babası sayılan Hipokrat'ın öğretileriyle insanlar, hapşırmanın başın yabancı maddelere karşı bir savunma refleksi olduğunu öğrendiler. Hapşırma bir hastalığın başlangıcı olduğundan hastalığın sonunun kötü bitmemesi için hapşırana 'uzun yaşa', 'sağlıklı yaşa' gibi sözlerin söylenmesi adeti bu zamanlarda başladı.

Hapşırana 'çok yaşa' denilmesinin kökeni birçok kültürde bu şekilde olmasına rağmen bir Hıristiyanlık deyimi olan 'God bless you' (Tanrı seni takdis etsin) cümlesinin kökeni ayrıdır. Altıncı yüzyılda italya'da bulaşıcı ve öldürücü veba hastalığının tüm şiddeti ile başlaması ve bu hastalığın belirtisinin kronik hapşırma olması nedeniyle, hapşıranlara 'God bless you' denilmesi Papa tarafından yasa olarak yayınlanmış ve mecbur kılınmıştır.Bu yasa ile ayrıca hapşıranın çevresinde 'God bless you' diyecek kimse yoksa, o kişinin kendi kendisine 'God help me' (Tanrı yardımcım olsun) demesi de tavsiye edilmiştir. Genelde 'çok yaşa' diyene 'sen de gör' yani 'sen de benim yaşamımı görecek kadar çok yaşa' denilmesi de adettendir. Hapşırana 'çok yaşa' deyince hapşırmanın kesileceğine inananlar da vardır.
hapşırmak suretiyle kısa süre kalbi duran kişiye, hapşırma eyleminin hemen akabinde ortamda bulunan kişilerin iyi dilek göstergesi. hapşıran kişinin de "hep beraber" demesi gerekir.
japoncası nagai kishite' yani tam türkçe anlamıyla 'uzun git'tir. lakin japonlar tarafından pek fazla kullanılmaz. onlara göre yaşarsın yaşamazsın ne farkediyor zaten nüfus fazla.
edit: başlık başıma kalmış..benden önceki 6 entrye noldu?*
sümer'den bu yana var olduğu bilinen gelenek.
bazı düşük espri düzeyli insanlar tarafından "torunlarını okşa" şeklinde sürdürülüp, insanda "sen de gör" deme isteği bırakmayan söz.
doğum günlerinde söylenen...**
ep beraber.beya.
hapşırana söylenen söz. çok yaşamak değilmiş önemli olan, önemli olan iyi yaşamakmış.*
Çok yaşayıp boş yaşayacağına, daha az yaşayıp fakat daha iyi yaşamanın daha mantıklı olabileceğini akla getiren söz.