vaclav havel

Şair, tiyatro yazarı ve aydın kimliğiyle Çekoslavakya'nın son 45 yıllık tarihine damgasını vuran Vaclav Havel, Prag Baharı olarak da bilinen 1968 ayaklanmasının önde gelen isimlerinden biriydi.

Sovyetler Birliği, 1948'de Çekoslavakya'nın Alman işgalinden kurtarılmasında etkili oldu. Bundan sonra SSCB'nin denetimine giren ülkesini Kadife Devrim'le demokrasiye geçiren Havel, tarihe adını altın harflerle yazdırdı.

1989-1993 yılları arasında Çekoslovakya Cumhurbaşkanlığı, son 10 yılda da Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanlığı yapan 67 yaşındaki Havel, zengin bir ailenin oğlu olarak Prag'da dünyaya geldi.

Ömrü, ülkesini demokrasiye kavuşturmak için çalışmakla geçti. Komünistler babasının mallarına el koyduğu zaman da yılmayan Havel, 20'li yaşlarından itibaren demokrasi mücadelesi verdi.

Bu yıllarda adını sadece meydanlarda duyurmuyordu. Şair, yazar kimliğiyle de tanınmaya başladı. Ancak muhalif kimliği nedeniyle eserlerinin yayını yasaklandı.

Yılmadı. Kalemiyle kültürel devrim yapmayı da sürdürdü. 1977'de sisteme karşı olan yazar, aktör ve sanatçılarla birlikte 'Carte 77'yi imzaladı. Bu bildirge Doğu Avrupa'daki komünist parti yönetimlerine karşı çıkıyordu.

1977-89, Havel'in cezaevi günlerine tanıklık etti. 1989'da komünist rejimler bir bir çökmeye başladığı zaman, ülkede Havel'in önde gelen liderlerinden olduğu Yurttaşlar Forumu'da değişim çağrısı yaptı.

Üniversite öğrencilerini sokağa döken Yurttaşlar Forumu, komünist rejimin istifasını istiyordu. Fabrika işçilerinin desteğini alan bu forum, zamanla ülkenin tüm kesimlerinden destek görmeye başladı.

17 kasım 1989, ülkenin kaderinin değiştiği günün başlangıcı oldu. Halkın baskısıyla Komünist Parti, Yurttaşlar Forumu ile koalisyona girmeyi kabul etti. Havel 29 aralık 1989'da Cumhurbaşkanı seçildi.

1992'de Çek ve Slovakların ayrılık kararı Havel'i istifaya götürdü. 1 ocak 1993'te ülke, Çek ve Slovak cumhuriyetleri olarak ikiye ayrıldı. Havel, ısrarlara dayanamayarak 26 ocak 1993 Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanı oldu.

Liderlik koltuğuna tekrar oturan Havel, devrimlerine kaldığı yerden devam etti. Ayrılmadan kısa süre önce ülkesini Avrupa Birliği üyesi yapmak için verdiği mücadelenin meyvesini de aldı.

Kopenhag'daki AB Zirvesi'nde Çek Cumhuriyeti'nin 2004 mayıs ayından itibaren üye olacağı açıklandı. Vaclav Havel, 2 şubat 2005'te görevine veda etti.

http://www.cnnturk.com/YA...;HID=1&haberID=159055

bildirim oyunu zehra ipşiroğlu tarafından türkçeye kazandırılmıştır.

insancıl bir dünyayı "bankacılar kadar şairlerin sesinin de güçlü çıktığı bir dünyadır" şeklinde tarif etmiştir.

"insan, sığmıyor insana havel!"

cek cumhuriyeti'nin ilk ; cekoslavakya nin da son cumhurbaskani , koyu liberal ,anti militarist ve gandhi tarzi sivil muhalefeti ile yukseldigi siyasette, ulkenin kaderini degistiren rol ustlenmistir.

siyasetin otesinde gelmis gecmis en iyi tiyatro yazarlarindan ve entellektuel yazarlarindan biridir. ( entellektuel siyasetci anlaminda ise favorim eski kanada basbakani pierre elliot trudeau dan sonra gelir.cokta skimdeydi deme hakkiniz saklidir bu yorumuma)
havel, ozellikle bir yonu ile dikkat ceker . bu toplumdaki aydin elestirileridir.
vaclav havel'in totaliter yapiya iliskin elestirisi, sistemin kendisini varetmek için baski, korkutma, dislama, temel gereksinimlerden yoksun birakma gibi yöntemlerle bireyi siliklestirip, önemsizlestirmesi üzerinde yogunlasirken, oyunlarinda da, bu yapi içinde sikisip kalmis "dusunen insanin" yalnizligi, baskidan kurtulmak için bireysel çabanin yetersizligi vurgulaniyor. havel, böylesi bir sistem içinde yasayan aydinin da, dünyanin nereye gittigi, kendisinin bu yasamin neresinde oldugu, anlamli bir yasam sürdürüp sürdürmedigi konusunda
kendisini sorgulayacak durumda olamayacagini ileri sürüyor.
oyunlarinda bu görüsün yansimalari belirgin bir $ekilde görülen havel'in yazilarindaki ve oyunlarindaki aydinlar, sistemin yanilsama yaratan söylemine ve görüntüsüne aldanarak, sistem içinde alternatif bir yasam tarzi gelistiremezler ve sorumluluklarini da yerine getirmekten uzaktirlar.

bilinen onemli oyunlari:
$eytan çelmesi
buruk ezgi
bildirim
görüsme
kutlama
cagri
simdi ironiye bakarmisiniz!!:
sosyalist rejimle yönetilen ülkesinde, kitaplari yasaklanan, oyunlarinin sahnelenmesine izin verilmeyen havel, siyasi
otoritenin, resmi kurumlarin insanlarin yasamlarina, düsüncelerine yapilan baskilari dile getirmis. havel'in içinde yasadigi sistem, gelistirdigi söylemden farkli olarak bireyler üzerinde baski kurar ve bu baskiyi acik bir $ekilde uygular. sistemin korkutma ve sindirme yoluyla denetim altina aldigi bireyler kisiliksizlesip birbirlerine benzemeye baslarlar. böylesi bir sistem içinde aydinin da çikis yollari kapatilmis, o da toplumdaki diger bireyler gibi kendisini ayakta tutacak hedeflerden yoksun biraktirilmistir. oyunlarinda, sisteme karsi savasim veren ya da veremeyen insanlarin düstügü durumlari one cikarir.( neredeyse anarsistlerin koministlere elestirilerini yapmis adam)
turkiye de oguz atay in boyle benzer aydin elestirileri aklima geldi bir anda.
*

prag sehir meydanindaki,balmumu muzesinde asiri detayli bir modeli bulunan insan.

demokrasi ve özgürlük savaşı kahramanı 15 sene önce akciğerinin yarısı alınan yazar, devlet başkanı halkının baş tacı
yeri dolduralamayacak kimlik. ölümü uykuda gerçekleşmiş.

"dünyanın ilk 100 entelektüeli" listelerinde ilk sıralarda yer alan yazarın, largo desolato adlı oyunu ekip tiyatrosu tarafından sahnelenmektedir. izlenmesini tavsiye ederim. *

http://www.facebook.com/groups/162669510483597/

can'dır yaşanmışlıktır ve bitmiştir...

uygarlık ve barbarlık kardeştir diyen şahsiyet. geçen gün göçüp gitmiş kadife devriminin babası. selam olsun ona.

"Totaliterliğin yeni yüzü insan hayatının her alanına dokunuyor. Sistemin ikiyüzlülüğü ve yalanları hayatımızın her köşesine siniyor. Bireyin kıyasıya aşağılanması, özgürleştirilmesi kisvesiyle sunuluyor. insanları bilgiden yoksun kılmak, bilginin yaygınlaştırılması diye adlandırılıyor.
Yönlendirilmek için kullanılan iktidar gücü, halkın gücünü kullanması olarak nitelendiriliyor. iktidar gücünün keyfi kullanımı yasaların uygulanması oluyor. Baskı kültürü gelişme adıyla paketleniyor. ifade özgürlüğünden yoksun bırakmak özgürlüğün en ileri noktası diye yansıtılıyor…
Bu sistem kendi yalanlarının kölesi olduğu için her şeyi çarpıtmak zorunda. Geçmişi çarpıtıyor. Şimdiyi çarpıtıyor. Geleceği çarpıtıyor. ilkeleri olmayan ve hayatın her alanına sızan bir polis devleti olmadığını iddia ediyor. Bu sistem insan haklarına saygılıymış rolünü yapıyor. Kimseye en ufak bir baskı uygulamıyormuş rolünü oynuyor.

insanlar bu yalanla yaşamak zorunda değil."

diye söylemiş vakti zamanında. pek bir tanıdık geldi.

--spoiler-- bir muhalifin verebilecegi bir sey varsa o da derisidir; sadece bunu verir cunku inandigi seyin dogrulugunu kanitlamasinin baska yolu yoktur.--spoiler--