spacex

(bkz: elon musk)

Uzay ile ulaşım adi altında ticari bir şirket. Kaliforniya merkezlidir.

uzaya habire kendi tasarımı araçları fırlatan şirket. geleceğin süper gücü.

çok fazla geçmişi olmamasına rağmen nasa'dan epey bir ihale almıştır.

Falcon 9 Roketi dün görevini başarıyla tamamlayıp yer yüzüne dikey ''DiKEY'' şekilde dönmüş ve görevini tam bir başarıyla tamamlanmıştır . SpaceX böyle bir projenin başarısını çok istiyordu çünkü Mars koloni programı gelişim bölümünde ve bunun gibi başarılar programın daha hızlı devreye girmesine ortam hazırlamaktadır . Maliyet açısından bakacak olursak roketlerin artık 'fırlat - at ' mantığının son demlerini yaşadığını görmekteyiz . Büyük bir başarı tebrik ederiz .

http://www.youtube.com/watch?v=1B6oiLNyKKI aha bu da link .

kafir bir şirket. bunların yaptıkları kuran'da yazıyor zaten. açın okuyun aq.

bugün jason-3 uydusunu başarıyla yörüngeye sokmuş über uzay şirketi. biz ise böyle boş işlerle uğraşmak yerine akademisyenlerin imzalarıyla falan uğraşıyoruz. her neyse:
görev başarılı, ancak hala deney halinde olan stage 1 inişi bu sefer başarısız oldu. elon musk bunun sebebinin bir ayağın geç açılmasına bağladı. iniş beklendiği gibi soft bir şekilde gerçekleşmiş, ancak ayak açılmayınca stage 1 yatmış. ama asıl görev jason-3 olduğu için, görev başarılı olarak değerlendiriliyor.
merak edenler için; son görevde deneysel iniş de başarılı olmuştu. inen parçada herhangi bir hasar tespit edilmemesine rağmen, jason görevini riske atmamak için kurtarılan parça yerine, yeni yapılmış başka bir ateşleyici kullanıldı.

yatırım için hisseleri alınabilecek şirket.

bu gece ses-9 uydusunu yörüngeye sokacak şirket. aslında dün gece yapılacaktı görev, ancak hava şartlarından ötürü ertelendi. hava şartlarından ertelenmesinin en büyük nedeni muhtemelen bi önceki görevde, inişin başarılı olup, buzlanmadan dolayı first stage'in bir ayağında sorun yaşanıp inişin başarısız olmasıdır.
bunun dışında ses-9 görevinde aslında spacex gönderilen roketi tekrar indirme işleminden pek umutlu değil. çünkü ses-9 geo-senkronize bir uydu. yani dünya'nın dönüş hızıyla aynı hızda yörüngede kalıp, sabit yerden görüntü alma veya sabit yere yayın yapmaya çalışacak.
aha yaklaşık olarak şöyle bir şey: görsel
aynı zamanda (bkz: geosynchronous orbit)
geo-sync yörüngenin bir özelliği de diğer uydulara göre daha yüksek bir yörünge yüksekliğine sahip olması. yani falcon 9 bu sefer daha fazla yakıt harcayarak görevi tamamlayacak. bu da falcon'a geri iniş esnasında daha az yakıt kalması demek. yani yeterli burn yapılamamasından çekiniyor spacex görevlileri. bu da inişi zorlaştıracak.
her neyse, yayın spacex'in youtube kanalında bu gece 01:30 gibi başlayacak:
https://www.youtube.com/watch?v=Ml1RO4IcOG0

http://www.spacex.com/webcast

defalarca ertelenen görevini bugün yapabilmiştir. öncelikli görev olan uyduyu geo-sync yörüngeye sokmayı başarmış, ancak ikincil görev olan ve bu sefer başarılması pek olası görülmeyen first stage'i kurtarma denemesi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
https://twitter.com/elonm...status/705917924972736512

https://www.youtube.com/watch?v=7pUAydjne5M
indirdiler ulan! 46 metrelik koca booster'ı zınk diye okyanusun ortasındaki drone gemiye indirdiler. asıl görev de son derece başarılı devam ediyor.
büyük adamın büyük firması. helal size be!

kurulduğu günden itibaren yakınen takip ettiğim şirket. bu sözlükte canlı yayın linkini paylaştığım şu (bkz: #31601344) entrym eksi 4 oy almış. puhahhaha. gerçekten komik adamlarsınız.

Falcon roketlerini sonunda dünyaya geri sağlam indirmeyi başarabilmiş olan Elon musk firması.

http://www.spacex.com/sit...erloop_alpha-20130812.pdf

bugün hiçbir işim olmamasına rağmen sabahın köründe uyanmamı sağlayan yüce kuruluş. bırakın sabah kalkmayı, iki elim kanda olsa yine kaçırmam yayınlarını.
bugün geo-sync orbite gönderilen uydunun boosterını yere indirdi bu psikopat abiler. daha türkçesi:
not: beklediğimden uzun oldu, ama okumaya değer.

- elimizde bir uydu var, bunun geosynchronous orbite yerleştirilmesi gerekli. bu yörüngenin yüksekliği tam olarak 35786 km.
- kısadan geo-sync orbiti anlatalım. geo-sync orbit, yer ile aynı periyottaki yörüngedir. yani geo-sync orbite atılan uydular, yerden bakıldığında havada asılı gibi durur. mesela türksat uyduları da bu yörüngededir. 42 derece doğu olayı bu oluyor. aynı zamanda gps uyduları da aynı yörüngede
- bu arada atılan uydu japon haberleşme uydusu js-sat
- bunun için 45 m yüksekliğinde bir first stage roketimiz var. yaklaşık 65 km'ye kadar uyduyu bu araç yükseltiyor. ardından bu kısım roketten ayrılıyor. bu esnada roketin hızı 8 bin km/h. burası seperation yani ayrılma oluyor.
- ardından stage 2 dediğimiz, birinciye göre daha küçük olan boosterımız devreye giriyor. asıl yörüngeye sokacak kısım bu. şimdilik kenarda dursun.
- seperationdan sonra first stage boosterımız önceden de aldığı hızla yükselmeye devam edip yaklaşık 100 km gibi bir yüksekliğe ulaşıyor.
- bir süre sonra stage 2 motorunu kapatıyor. uydu japonya üzerine geldiğinde 35k km gibi yükseklikte olacak, ardından tekrar ateşlemeye başlayıp yörüngeyi dairesel hale getirecek. uydu japonya üzerinde kalacak.
- asıl eğlenceli kısım burada başlıyor. bizim 45 metrelik first stage boosterımız düşmeye başlıyor. çok yüksek bir hızda olduğu için atmosfere giriş esnasında yanmaması için re-entry burn dediğimiz yavaşlatıcı ateşlemeyi yapıyor. bu esnada denizde bulunan drone gemiye inmek için iniş yörüngesini ayarlıyor.
- re-entry burn bittikten sonra motorlar tekrar kapatılıyor ve boosterdaki kanatlar açılıp iniş yerini biraz daha doğrultuyor.
- buradan sonra fizik hesapları devreye giriyor. booster tamamen otonom hareket ediyor. hesabını muhtemelen
v^2=2*a*h
formülüne göre yapıyor. tabi bu kadar basit değil. işin içinde aerodinamik sürüklenme hesapları, dinamik basınç, değişken ağırlık gibi hesaplar var. aynı zamanda bitmekte olan bir yakıt var.
- bütün hesaplar oturunca alet ateşlemeye başlıyor. buna hoverslam deniyor. ateşleme son kez yapılıyor ve bu ateşleme kontrollü değil. yani 10 metre kalınca havada asılıp yavaş yavaş indiririz diye bir durum yok, motorların kontrolü o kadar kolay değil. yükseklik 0 olduğu anda hız da 2-3 km/h olmalı ki iniş başarılı olsun.
- ve son 2 inişte de olduğu gibi falcon 9 has landed anonsu geliyor.
- bu olaylar gerçekleşirken uydu ile birlikte second stage'imiz yoluna devam ediyor. bir süre sonra gerekli konuma gelince ateşleme yapılıp uydu bırakılıyor.
- ardından ekipler drone gemiye gelip falcon'ı sabitliyor. ağırlık merkezi motorlarından dolayı oldukça alçak olduğu için devrilme riski çok düşük.
- gemi bundan sonra limana geliyor, spacex görevlileri roketi tesislere alıp testleri gerçekleştiriyor.

ve diğer şirketlere göre aslında ucuz bir fiyat olan 62m euro'luk uçuş maliyetinin yarısı kurtarılmış oluyor.
bu uçuşta spacex muhtemelen fairing dediğimiz, uydu atmosferde zarar görmesin diye kullanılan korumalıkları da kurtarmak peşinde idi. henüz bir haber yok. bu korumaların maliyeti 2.5m euro. kurtarma gerçekleşirse onun da yöntemini yazacağım.

(bkz: eller aya biz yaya)

sayın uzay-havacılık dostları, yeni bir launch ile birlikteyiz. bugün thaicom 8 uydusu gönderilecek yörüngeye.
basitçe özetliyorum görevi, buraya gerekli güncellemeler yapılacak.
tayland haberleşme uydusu, falcon 9 1.2 tarafından geosynchronous transfer yörüngesine oturtulacak.
(bkz: geosynchronous orbit)
fırlatıcının ilk kısmı belirli bir hıza ulaştıktan sonra ana yükten ayrılıp aşağı doğru süzülmeye başlayacak. bu sırada stage 2 dediğimiz ikinci itici göreve başlayacak. bir süre itiş sağlayıp itişi kesecek, istenen yere geldiğinde tekrar itiş sağlayıp uyduyu istenen yere bırakacak. işlem toplam yarım saat civarı sürecek.
ilk stage ayrıldıktan sonra ana iticimiz atlantik okyanusunda bilinen iniş platformuna deneysel iniş gerçekleştirecek. ama ana görev bu değil, ana görev uydunun yörüngeye oturması. yani inişin sağlanmaması bir başarısızlık olmayacak.
roketin fırlatılma saati 00:40*. bundan 8 dakika sonra merakla beklenen first stage inişi gerçekleşecek. yarım saat sonra da uydunun yörüngeye oturması bekleniyor.
aha canlı yayını:
https://www.youtube.com/watch?v=zBYC4f79iXc
şimdi başladı.
ekleme1: aslında fırlatma dündü, ancak bi parçanın arızasından şüphelenildiği için bugüne alındı. aynı zamanda başarılı iniş pek beklendik bir durum değil, çünkü kuvvetli bir rüzgar var ortada. aynı zamanda bu rüzgar fırlatmayı yine erteletebilir.
ekleme2: görev tam başarı ile tamamlandı, uydu bırakıldı, deneysel iniş başarı ile sonuçlandı. sonraki launch 16 haziran'da!

iki dakika sonra uydu fırlatıp indirecek dev şirket. canlı yayın:
https://www.youtube.com/watch?v=zBYC4f79iXc

deneysel inişlerini 4. kez başarıyla tamamlayan şirket.

ooo son görevi atlamışız.

15 haziranda eutelsat ve abs 2a uydularının fırlatılışı vardı. bunlar yine televizyon uyduları olduğu için senkronize yörüngeye fırlatıldı. önceki yazılarda belirtildiği üzere bu yörünge, diğer standart yörüngelere göre daha yüksek. yani falcon 9'un deneysel inişini gerçekleştirmesi yine garanti değildi. diğer görevlerden alışık olmadığımız şekilde, roket erteleme yapılmadan fırlatıldı*. diğer görevlerden farklı olarak bu sefer iki uydu yükü vardı. falcon 9 bunu başarılı bir şekilde yörüngelerine bıraktı. yani ana görev başarılı oldu.

ancak hala deneysel olarak görülen, first stage'in kurtarılması görevi bu sefer biraz ters gitti. önce drone gemideki görüntü kesilmeye başladı, ardından falcon 9 indikten sonra görüldü. ancak fazla duman vardı ve bir şeyler yanıyordu. ardından görüntü, bence kasıtlı bir şekilde kesildi.

bundan bi süre sonra canlı yayında boosterın kurtarılamadığı duyuruldu. yayın bittikten sonra, elon musk hazretleri "muhtemelen şimdiye kadarki en sert düşüş, ancak drone ship hala sağlam" buyurdular. bunu takip eden tweette ise videonun günün ilerleyen saatlerinde paylaşılacağını açıkladı.

tabi elon musk time diye bir şey var. muhtemelen mars görevine kendini fazla kaptıran sevgili peygamberimiz* bize videoyu dünya saatiyle 2 gün sonra falan verdi. gerçi mars günü bile kurtarmıyor ama neyse hadi. olur arada.

yayınlanan video çevredeki spacex'e ait kurtarma gemilerinin birinden idi. booster önce eğimli olarak yaklaşsa da, iniş platformuna inmek üzere iken dikey bir hal alıyor. ancak bir önceki inişi fazla sert olduğundan dolayı değiştirilen algoritma bu inişi iyice yavaşlatmaya çalışıyor. alışık olmadığımız şekilde falcon 9 neredeyse hover konumuna geçiyor. yani çok fazla yavaşlıyor.
tabi bu yavaşlamadan ötürü, zaten senkronize transfer yörüngesinden inen boosterın yakıtı iyice azalıp, inişe az bir mesafe kala bitiyor. aslında biten tam olarak yakıt değil, likit oksijen. canlı yayındaki dumanların sebebi de oksijenin tükenmesi. tabi bu bitince tonlarca ağırlığı olan booster zlauks diye çakılıyor platforma. önce ayakta duruyor, ancak sonra yavaş yavaş yatmaya başlıyor. ardından patlama vesaire.

tabi önemli olan ana görevin başarısıydı yine. bundan elde edilen datayla daha kaliteli inişler yapılacaktır.

bu arada bir sonraki crs-9 görevi rtls olacak. yani karaya iniş. bu görev iss destek görevi olduğu için düşük yörüngeye fırlatılacak. bol görüntülü, iyi bir iniş bizi bekliyor.

bu adamların görevlerini gerçekleştirmediğini, bütün görüntülerin fake olduğuna inanan arkadaşlar var.
ya da çok ciddi bir trolleme var bu konuda, ki ingilizcem yetişemiyor. ilginç.
18 temmuz'da rtls, return to launch site, yani kalktığı yere iniş gerçekleştirecek şirket. yine youtube'dan canlı yayın var.

100 bin avro'ya uzaya çıkartan şirket. Ama tam uzaya çıkmıyomuş. Falanca katmanda takılıyomuş millet. Maksat yerçekiminden kurtulmuş olmak.

yarın sabah yeniden görevi olan uydu şirketi. görev bu sefer crs-9. iss yardım görevi, yani alçak dünya yörüngesi.
durum böyle olunca, diğer görevlerin aksine bu sefer depoda fazlaca yakıt kalacağı için orbcomm-2 görevindeki gibi rtls, return to launch site, yani kalkış alanına geri dönüş mümkün olacak. kennedy space center'dan fırlatılan roket, fırlatıldığı yere geri inecek.
görevin başarılı olmasından spacex çok umutlu. son görevler senkronize yörüngeye idi ve iniş bu göreve göre çok çok zordu, ancak son iniş hariç, diğerleri başarılı inişler oldu.
yayın yarın sabah saat 07:30 gibi başlayacak. youtube'da spacex kendi kanalından canlı veriyor. roket 07:45'te fırlatılacak ve yaklaşık 10 dk sonra iniş gerçekleşecek.

https://www.youtube.com/watch?v=ThIdCuSsJh8,
canlı yayınları başladı. 15 dk içinde fırlatma gerçekleşecek.

Mars'a ilk uçuşunu 2018'te yapmayı planlayan şirket.

http://www.hurriyet.com.t...ruz_dishaberler_teknoloji

https://onedio.com/haber/...eki-calisma-ortami-839386

bugünkü test ateşlemesinde bir Falcon 9 roketi ve amos 6 uydusunu, kaza sonucu patlattilar. geçmiş olsun. ölü yaralı yok.