halep

savaş çıkmadan önce islam düşmanları bölüp parçalayıp yok etmeden önce nostajik güzel bir şehirdi kurtlar vadisinin suriye geçen 86. bölümden itibaren başlayan bolümlerinde halebin ve insanların güzelliği bize ne kadar benzediği anlatılıyor.

Eskinin güzelim türkmen şehri.

Şimdi ise harabe. Yazık.

savaştan önce orta doğunun en güzel şehirlerinden biriydi

yazık oldu.

görsel

Bu şehirde Kapalıçarşı’nın aynısı bulunur. Abdülhamit tarafından yaptırıldığı için ilk başlarda Hamidiye çarşısı denirken daha sonra her Arap ülkesinde olduğu gibi Osmanlı izlerini silmek için ismi istanbul Çarşısına evrilmiştir.

Bir zamanların türkmen kenti.
Burası bana hep daha bir yakın gelir.

Çünkü Musul Türkler için özeldir, Kerkük ha keza.
Batum yine kanayan bir yaradır.

Ancak halep kurtuluş savaşı yıllarında türk topraklarında kalma mücadelesine rağmen unutulmuş, kaderine terk edilmiştir. (bkz: türk kurtuluş savaşı Suriye cephesi)

Halep'te Fransız işgal birliklerine kök söktürülmüş ve buradaki hareketin Suriye geneline yayılma riskine karşı Fransa zaten fazla direnemeyeceği adana ve Antep'i daha erken boşaltma kararı almıştır.

Antlaşma üzerine TBMM adana ve Antep'te hakimiyet sağlamış olsa da Halep'i Fransa'ya devretmiştir.

-ibrahim hananu direnişi-
başka bir direnişi ise halep'te ibrahim hananu büyük millet meclisinin büyük desteği ile halep ve civarında büyük bir direniş başlatmıştır. halep ve civarı diğer bölgelere göre daha yoğun bir türk kültürünün etkisi altındadır. öyle ki arapları türkiye'ye bağlama fikrini savunan en büyük kenti. bu yüzden büyük millet meclisi bu isyanla birebir ilgilenmiştir. hatta anadolu'da bulunan kuva-yi milliye birlikleri özdemir bey komutasında bölgede bulunan fransızlar ile doğrudan çatışmaya girmiştir. çatışmalar sonucunda fransızlar bu direnişi kıramamıştır. direnişçiler halep ve civarını elinde tutmuştur

ankara antlaşması ile her ne kadar fransızlar, yunanlara yaptığı yardımı kesip antep ve adana'yı terk etmiş ise de büyük millet meclisi suriye'de olan ve bastırılamayan direnişe verdiği desteği çekmiştir. desteksiz kalan bu direnişte antlaşmanın ardından bastırıldı. bu antlaşmanın ardından halep halkı yüzünü türkiye'den şam'a çevirmiş ve bağımsız bir suriye için mücadele etmiştir. ve en nihayetinde 1946 yılında suriye bağımsızlığını ilan etmiştir.

sanırım savaştan önce gidip bulunmam, havasını solumam sebebiyle sözlükte bir benim önemsediğim özünde türkmen kenti.

tarih boyuna hep kozmopolit bir yapıya sahip olsa da 1900'lerin başında en etkili grup türkmenlerdi.
mustafa kemal'in de bizzat bulunduğu, savunduğu bir kentti.

pek bilinmese de kurtuluş savaşı'nda tbmm'ye bağlılık bildirip, direnen kentlerden biri de halep'tir.
(bkz: türk kurtuluş savaşı suriye cephesi)

bizzat ankara hükümeti'nin desteklediği Salih Ali direnişi, ibrahim Hananu direnişi gibi direnişler gerçekleşmiş ve ankara hükümeti'nin desteğini çektiği ankara antlaşmasına değin fransız kuvvetleri halep'te net bir hakimiyet elde edememişti.

şimdi ise o halep nerede, bu halep nerede.
ankara antlaşması sonrası halep'in türkiye ile bağları kopmuş ve suriye'nin bir parçası olmuştur.

görsel

Virane olmuş şehirdir. Aynı 2. Dünya Savaşı'nda berlin'e giren kızıl ordu gibi yıkılmadık yer kalmamış. Zararın 368 milyar dolar olduğu söyleniyor.

Savaştan önce gezme imkanım oldu, esnafın çoğu Türkçe biliyor.

Nüfusu, hinterlandı ile Levant bölgesinin kuzeyinde adana ve Gaziantep'e denk olabilecek tek şehirdir.

Levant bölgesinin kuzeyinde 1. Adana, 2. Gaziantep, 3. Halep kentleri kendisine bağlı yerler olmaksızın nüfusu 1.5 milyonun üzerinde olan şehirlerdir.
Normalde Halep adana ile yakın iken savaş nedeniyle hareketlilik noktasında Gaziantep'in de gerisine düşmüştür.

Mersin, Antakya, Kahramanmaraş, iskenderun, Tarsus ya da Lazkiye, hama, humus, idlib kentlerinin bu denli bir potansiyeli bulunmamaktadır.