erzurumlu emrah

19. yüzyılda yaşamış halk ozanı. Hayatı hakkında kesin bilgi yoktur...

Tutam yâr elinden tutam
Çıkam dağlara dağlara
Olam bir yaralı bülbül
inem bağlara bağlara

Birin bilir birin bilmez
Bu dünya kimseye kalmaz
Yâr ismini desem olmaz
Düşer dillere dillere

Emrah eder bu günümdür
Arşa çıkan tütünümdür
Yâra gidecek günümdür
Düşem yollara yollara

divan şiirini en iyi bilen halk ozanlarından biridir.tasavvuf üzerine heceyle yazılmış şiirleri de vardır.asıl kişiliği aşık tarzında zarif,ince,koşma ve semailerinde görülür.karacoglan aşık ömer ve gevheri den etkiler taşır.

(bkz: ercişli emrah)

19. asır saz şairi. bir rivayete göre; hükümdar kızı selvi han, aşık olduğu erzurumlu emrah ın saray da kalmasını ister. dengi olarak görmediği selvi hanın bu daveti karşısında tereddüt yaşayan emrah, iki arada bi derede kaldığını şu sözlerle anlatır.

bir nazenin bana gel gel eyledi
varmasam incinir, varsam incinir.
nazik miyanından, ince belinden
sarmasam incinir, sarsam incinir.

kaşına çekilmiş kudret kalemi
görmemiş dünya da derdü alemi
her sabah her sabah verir selamı
almasam incinir, alsam incinir.

yine görünüyor yarin illeri
başımızda esen sevda yelleri
yarin bahçesinde gonca gülleri
dermesem incinir, dersem incinir.

nereden nereye sevmişim onu
ateşi koymuyor yakıyor beni
aşık emrah sever böyle bir canı
sevmesem incinir, sevsem incinir.

dedim erzurum nen dedi ilimdir
dedim gidermisen dedi yolumdur
dedim emrah nedir dedi kulumdur
dedim satar mısan söyledi yoh yoh...

tarihe adını yazan önemli ozanlarımızdan .

doğum tarihi kesin olarak bilinmemekte, 1854'te aramızdan ayrılmıştır, yani o zaman yaşayanların arasıdan ayrılmıştır dersek daha doğru olur.
erzurum'a bağlı Tambura köyünde doğar.
öğrenimini yarıda bırakır ve de anadolu'nun bir çok yöresini dolaşır.
en son durak tokat'ın niksar ilçesidir.
şirleriyle pek çok halk şairimizi etklemiştir.
konu ve tema olarak geleneksel kalıplara bağlı kalmış, türkçe'yi başarıyla kullanmış, söz sanatlarına ustaca yer vermiştir.
halk şiirine klasik şiirin unsurlarının girişini sağlayan halk şairlerinden biri sayılmaktadır.

okuduğum en içten şairlerin başında gelir erzurumlu emrah. derin, anlamlı ve özgün şiirleri vardır. şiirlerinde gerçekten okuduğum hiç bir halk ozanında olmayan orjinallikler var. erçişli emrah la çoğu zaman karıştırılır. fakat ercişli adaşına mal edilen şiirlerin bir çoğu erzurumlu emrah a aittir.

dedim dilber didelerin ıslanmış
dedi çok ağladım sel yarasıdır
dedim dilber ak gerdanın dişlenmiş
dedi zülfüm değdi tel yarasıdır
dedim dilber sana yazılmış kanım
dedi niçün böyle edesin sultanım
dedim teşne vermiş ince miyanın
dedi ben sarıldım kol yarasıdır
dedim seni saran serini vermiş
dedi beni saran murada ermiş
dedim peri yanaklarının kızarmış
dedi çiçek sokdum gül yarasıdır
dedim dilber emrah aklımı aldın
dedi sevdiğine pişman mı oldun
dedim dilber niçin sarardın soldun
dedi hep çekdiğim dil yarasıdır.

19. yüzyıl halk şairidir.
iyi bir eğitim almıştır.
divan şiirinden etkilenmiştir.
aşk ve gurbet şiirlerinden etkilenmiştir.
şiirinde tasavvufuda işler.
hem hece ölçüsü hem de aruz kullanır.
koşma ve semaileriyle ünlüdür.

turbesi niksar da olan 19. yy halk sairi.

medrese eğitimi gördüğü için klasik şiire yönelmiş
saz şairi geleneği yolundaki içten ve etkili aşk, gurbet şiirleridir
gazel, murabba, muhammes tarzı şiirler yazmıştır.

başta fuzuli olmak üzere, baki ve nedim’den etkilenmiştir. hem divan, hem de halk şiiri tarzında eserler vermiştir. halk şiirleri sanat yönünden daha başarılıdır. pek çok şiiri türkü ve şarkı olarak bestelenmiştir.

Dinleyelim dağ basında figanı
Görelim ne demiş o Leylâ Leylâ
ikimiz de oturalım diz dize
Bir de hu çekelim hu Leylâ Leylâ

Felek çakmağını üstüme çaktı
Beni bir onulmaz derde bıraktı
Vücudum şehrini odlara yaktı
Yandım ateşine su Leylâ Leylâ

Felek kemendini eyledi çengel
Yare varam diyom koymuyor engel
Ölürsem sevdiğim üstüme sen gel
Çeşmin yaşı ile yu Leylâ Leylâ

Daim dilimizde Hakk'ın kelâmı
Uğra dost yanına eyle selâmı
ismini sorarsan Emrah gulamı
Daim aklımızda o Leylâ Leylâ

Erzurumlu Emrah

gönül gurbet ele çıkma
ya gelinir ya gelinmez
her dilbere meyil verme
ya sevilir ya sevilmez

yüğrüktür bizim atamız
yardan atlattı zatımız
gurbet elde kıymetimiz
ya bilinir ya bilinmez

bahçenizde nar ağacı
kimi tatlı kimi acı
gönüldeki dert ilacı
ya bulunur ya bulunmaz

deryalarda olur bahri
doldur da ver içim zehri
sunam gurbet elin kahrı
ya çekilir ya çekilmez

dost derki düştüm dile
bülbül eder figan güle
güzel sevmek bir SARP KALE
ya alınır ya alınmaz

erzurumlu emrah atamıza candan sevgilerle.

bugün ben bir güzel gördüm isimli ve

bugün ben bir güzel gördüm
bakar cennet sarayından
kamaştı gözümün nuru
onun hüsnü cemâlinden

bahçanın kapısın açtı
sanırsın cennet'e düştüm
sevdim coştum helallaştım
buse aldım yanağından

salındı bahçaya girdi
çiçekler selama durdu
mor menekşe boyun eğdi
gül kızardı hicabından

bahçanın kapısı güldür
dalında öten bülbüldür
emrah da bir ednâ kuldur
bağışla geç günahından *

çağlar ötesi sözlere sahip şiirin yazarı. hele bir erkan oğur ve ismail hakkı demircioğlu okuyuşu vardır ki, tadından yenmez.

gerçek adının emrullah olduğu söylenir.Anadolunun büyük ozanlarındandır.Mükerrem kemertaşın seslendirdiği türküleri beni benden alır.

Aşkın ezeli aşkına ilhami hudadır
Bir neşve numadır aman aman.

Çağrışır bülbüller gelmiyor bağban
Hoyrat dost bağından gül aldı gitti
Yüz bin mihnet çektim bir bağ bezettim
Yari ben besledim el aldı gitti
Nice mihnet çektim bin daha gerek
Hayli ômür ister bir daha görek
Nazlı yarim aldı o kanlı felek
Aktı gözüm yaşı sel oldu gitti.
Nazlı yardan kem haberler geliyor
Dostlarım ağlıyor düşmanlar gülüyor
Dediler ki sefil Emrah ölüyor
Kimi kazma kürek bel aldı gitti
(bkz: Erzurumlu emrah)