enerji piyasası düzenleme kurumu

enerji piyasası'nın; istikrarlı, şeffaf, kaliteli vb. olması için düzenleme ve denetleme yapan kurum.

http://www.epdk.gov.tr

Yaklaşık 300 çalışanı ile elektrik, doğal gaz, petrol ve LPG sektörlerini liberal ekonomi kuralları çerçevesinde düzenlemeye çalışan, 2001 yılından beri görevini sürdüren, dostu da düşmanı da çok olan Kurum.

enerji piyasasının temel ve en önemli kurumu olan bu organizasyonun başındaki isim yusuf günday'dır.

poaş'la kafayı bozmuş olan bir kurum...

merkez binası ankara'da balgat'ta sayıştay binasının hemen arkasındadır.

çıkardığı yeni kanunla tüm akaryakıt taşımacılığı yapan araçalardan k1, k2 ve c türü belgelerin kontrolünü zorunlu kılan ve beni 5000'den fazla kayıt yapımında yardımcı olmak zorunda bırakan kurum.

petrol ve dogalgaz icin, turkiye genelinde kucuk ya da buyuk olcekli bir suru sirkete iletim, depolama, ihracat, ithalat, toptan satis, tasima, isleme, rafine ve bayilik lisanslari vermis kurum.

mesela turkiye'de 4859 sirket tasima lisansina sahip. sunu da belirtmek de yarar var, bu sirketler petrol tasimiyorlar, petrol yan urunleri tasiyan sirketler de bu sayi icinde.

turkcell'in en büyük müşterisidir...

aslı enerji piyasası düzme kurumu olan, vatandaşın düzülmesi için resmi olanak sağlayan, kodamanlar platformudur.

elekrtrikte alınan 9 kalem harç hakkında sessiz kalan ve buna göz yuman kurum.

Halkı bilgilendiremediği için çok küfür yiyen kurumdur. Vatandaşa zaten ödediği elektrik bedelinin hangi bedellerden oluşturduğunu gösterme gafletinde bulunmuştur mesela. Ekmek bedelinin içinde buğday bedeli, değirmen bedeli, fırın bedeli, nakliye bedeli, satış bedelinin ne işi var demeyen vatandaş, EPDK karşısında bu bilinci sergileyebilmiştir.

mevcut başkanı hasan köktaş dir.

görsel

tüketici aleyhine çalışan kurumdur. Bir de utanmadan ucuz yakıt bulmaya yardımcı olan uygulama yapmışlar. Yurtdışına yönlendiriyor olmalı o uygulama kişileri.

türkiye nin açık ara en kıl kurumudur. düzenlemeleri çok serttir, çalışanları ukaladır asla "onlar anlamamış" olamaz her daim "siz anlatamamışsınızdır" yaptırımları çok serttir.

(bkz: energy market regulatory agency)

benzine 27.7 ve motorine 28.6 kuruş indirim yapıldığını açıklamış kurum.

resmen fazia olan kurum. serbest piyasa ekonomisinde enerji fiyatlarının kamu kurumu tarafından belirlenmesi tam bir faziadır.

üzücü.

devletten bağımsız olarak çalışan elektrik, petrol, doğalgaz piyasalarını düzenleyen kurumdur. peki düzenleyen ne demektir? bununla alakalı mevzuatları çıkartmak, lisans izni vermek, cezalandırmak, ödüllendirmek, üretim lisansını elinden almak , düzenlemeler ve denetlemeler yapmaktır.

yanlış bilinenin aksine devletten bağımsızdır. özel kurumlara ve devlet kurumlarına aynı mesafede yaklaşır. bu sebeple kamu kurumlarına da, özel kurumlara da ceza verebilecek üst merci konumundadır.

res ve gesler için yaptığı teşvikler sayesinde yekdem ile yenilenebilir enerji kaynaklarıyla yapılan üretimleri rüzgarda 8 katına (boru değil bu sekiz kat) çıkarmıştır.

1000 mega watt 'dan 8000 mega watt ' a

güneşte ise;

kilowattlardan 6600 mega watt lara çıkarmıştır.

ve yine sanılanın aksine olarak 'haydi gidip bir elektrik- güneş enerji üretim santrali kurup enerjisini satalım' diyemezsiniz. lisanslar toplu olarak verilmektedirler. en son 2013 yılında res için, 2015 yılında ges için lisans verilmiştir.

elektrik piyasası yönetmeliğinde değişikliğe gitmiş kurum.
https://tinyurl.com/jt7ppu34

23 şirkete lisans vermiş kurum.

son dönemde verilen ve verilecek olan lisanslarla, türkiye'nin belki de önümüzdeki 10 yılında verilecek olan toplam yenilenebilir enerji lisansını birkaç aylık bir operasyonla -belki de giderayak- bir anda veren bir kurumdur.

olay muhtemelen kamuoyunda hiç gündeme gelmeyecek ama enerji sektöründekiler bu dediğim sürecin çok net farkındalar ama kimse, kendi de bir parmak bal kapabilirim umuduyla gündeme getirmiyor ve bu olay böyle geçilecek muhtemelen.

Çok detaylara girmeden olayı kısaca özetleyim:

* Enerji piyasasında lisanslı elektrik üretmek için ilgili lisanslar EPDK tarafından verilmekte. Güneş ve Rüzgar'dan elektrik üretmek düşük maliyetli olduğu için herkes bu lisansların peşinde fakat uzun zamandır YEKA projeleri dışında yeni lisans verilmiyordu. YEKA projeleri ise zaten açık eksiltme usulü yarışma ile alınabiliyor.
* Sonra bir gün EPDK çıktı dedi ki, enerji depolama tesisi kurmayı taahhüt edene yarışmasız lisans hakkı vereceğim.
* Bu gelişme sektörde birçok firmayı heyecanlandırdı ve herkes EPDK tarafından bu sürecin nasıl olacağını açıklayacak yeni bilgileri beklemeye başladı.
* Tüm bu gelişmelerden önce, santral kurmaksızın enerji depolama tesisi kurmak için firmalar başvuru yapıp enerji depolama tesisi kurabiliyorlardı fakat elektrik üretmeden, sadece al sat yapabiliyorlardı. Bunun için tedarik lisansına ihtiyaç duyuluyor. Fakat elektrik üretmeden bu ticaretin yapılması çok karlı olmadığı için pek kimse bu lisansa başvurmuyordu.
* Birçok firma EPDK tarafından sürecin nasıl ilerleyeceğinin açıklanmasını beklerken, bazı firmalar enerji tedarik lisansı almaya başladılar ve enerji depolama tesisi kurmak için lisans başvuruları yaptılar.
* Ve sonra EPDK çıktı, süreci tanımladı, fakat şöyle çok kritik bir hak tanıdı: daha önce enerji depolama tesisi kurmak için tedarik lisansı ile başvuran firmalar, bu başvurularını revize ederek rüzgar veya güneş santrali kurabileceklerdi.
* Bir şekilde bu bilgiye önceden sahip olan firmalar, kimse ile rekabete girmeden (şebeke kapasiteleri limitli olduğu için büyük bir rekabet var) enerji depolama izinlerini alıp bunları sonradan değiştirerek enerji üretim santralini de içerecek şekilde başvurularını revize ettiler ve bu önlisansları aldılar.
* EPDK başkanı çıktı, her yerde 100 GW başvuru oldu diye, sanki kendisinin bir başarısı varmış gibi gerine gerine haber yaptırdı.
* Bunlardan ne kadarı, adil rekabete aykırı bir şekilde, diğer kimsenin haberi yokken enerji depolamadan başvurup sonradan değiştirenler, bunu bilmiyoruz.
* Şimdi eminim çıkacak diyecek ki, "bizim açımızdan tüm başvurular önlisans alabilir ama TEiAŞ kapasitesi yok bu nedenle herkese önlisans veremiyoruz"

Şimdi bu işin ticari büyüklüğünü hesaplayalım. 1MW bu tür bir tesis için sadece lisansın değeri yaklaşık 150.000 USD. Muhtemelen bu dönemde EPDK toplam 20-30 bin MW önlisans verecek. Yani toplam oluşturulan değer 20.000 * 150.000 = 3 Milyar dolar !!
Bunun ne kadarı, kimsenin haberi yokken depolamadan başvuranlara verilecek, bu belirsiz.
Ayrıca, giderayak türkiyenin önümüzdeki 10 yılda verilecek olan toplam lisansını 3-4 aylık bir operasyonda vermek hak mıdır? Bunun hesabı sorulacak mıdır?

Malesef burası Türkiye ve muhtemelen bunlar, yapanların yanına kar kalacak.
Ben tarihe not düşmek bilinciyle tüm bunları gören biri olarak belirtmiş olayım. Gelişme olursa güncellerim.