buyuk buhran

1929 yılında spekülatörlerin spekulatif söylemleri sonucu halkın borsadan parayı aniden ekmesi sonucu yaşanan boşluğun sebep olduğu ve tüm dünyayı 10 yılı aşkın bir süre etkileyen olay.

ingilizcesinden de anlayabileceğimiz gibi çok büyük depresyona sebep olmuştur.

(bkz: great depression)

dunyanın yaşadığı en buyuk ekonomik krizdir. amerikada başlamış bir krizdir, ekonomideki en buyuk risk olan ya insanlar paralarını 1 gunde piyasadan ve ekonomiden çekerse nolur sorusuna verilmiş bi cevaptır. olay sonucunda dunyadaki üretim % 40 dolaylarında azalmıştır. ayrıca başta amerikan halkında olmak uzere insanlarada buyuk depresyonlar yaratmıştır, 2. dunya savaşının sebepleri arasındadır. sonuçta 10 sene kadar sürmüştür ve roosevelt amerikan başkanı olmuştur.

(bkz: buhran altıntop)

john maynard keynes'in başımıza iş açmasına sebep olan buhrandır...

dünyada kapitalis-liberal ekonomi sisteminin çoküşü olmuştur.bu olay sonucunda ise dünyada 1979 yılına kadar sürecek olan sosyalist ve bunun uzantısı olan Komünizm ekseninde gelişen ekonomik sistem hakim olmuştur.

bu krizin analizini yapan ekonomistler, eğer devlet her gün yüz kişiye para verip bir çukur açtırsa, ertesi gün başka yüz kişiye o çukuru kapattırsa bu kriz çıkmazdı derler. liberal ekonominin girdiği bunalımdan çıkmasının yegane yolu devletin para harcamasıdır. amerika'da şu an yaşanan krizden kurtuluş yolu olarak da devletin 700 milyar dolarlık yardım paketi dört gözle bekleniyor.

24 ekim 1929 yılı,kara perşembe olarak anılan günde amerika da başlamış ekonomik krizdir. o zamanın parasıyla 4500 dolar buharlaşmış. bunun üzerine art arda kapanan bankalar ve batan bankalardan paralarını kurtarmak için upuzun kuyruklar olusturan insanlar kaplamıştır etrafı. 1930 larda etkisi gösteren kriz işsizlik oranını %3 ten %25 e çıkarmıştır.para bulamayan milyonlarca insan takas yoluyla alışveriş yapmakta, ve gıda ihtiyaçları için saatler boyu yine bir kuyrukta beklemek zorunda kalmışlardır.

(bkz: kara perşembe)
(bkz: 24 ekim 1929)

roosevelt in yol yapım çalışmalarına ağırlık vermesiyle, hem istihdam, hem de işgücü sorunu giderilmiş; "e bu yollar nolacak böle, buna bi de araba lazım" deyu ford da, havada asılı volesini golle taçlandırmıştır. * * *

tarihe great depression olarak geçmiş, kapitalizmin en büyük krizinin başlangıcı. yaklaşık on yıl süren ekonomik daralma ve resesyonla adam smith'in bırakınız yapsınlarcı mikro ekonomik temelli modeli göçmüş yerine john maynard keynes'le makro ekonomi kavramı doğmuştur. bu büyük krize kadar özellikle marxın işaret ettiği kapitalizmin iç çelişkilerini göz ardı eden bürokratlar dolayısıyla devletler kendilerini bu krizin sorumlusu olarak gördüler. kriz sürecinde sosyal sigorta ve güvenlik programları geliştirildi ve banka mevduatlarına garanti verilmeye başlandı.

Sanıldığı gibi sadece amerika değil avrupa ile diger sanayilesen ekonomileri de agir bir sekilde etkikeyen krizdir.