buz hokeyi

Kanadalıların bulduğu, amerikan kanada ortak yapımı NHL ile karakterize bir popülariteye sahip, stick denilen sopalar aracılığıyla puck denilen kauçuk disk ile buz üzerinde iri insanlarca en az 20şer dakikalık 3 periyod boyunca oynanan spordur. NHL'de normal sürede eşitlik olması durumunda altın gol misali bir uygulamayla 5er dakikalık iki Overtime (bkz: OT) oynanır. Hala eşitlik bozulmadıysa, bu durumda penaltı misali shootoutlara geçilir. Önce iki takımdan 3er kişi puckı kaleye sokmaya çalışır. Eğer hala bir eşitlik söz konusuysa, bu kez birerli shootoutlara geçilir. Shootout bir hokey oyuncusunun, kocaman kaleciye oranla minicik kalan kaleye, puckı nasıl sokabileceği konusunda yeteneğinin yanında ayrıca ne kadar yaratıcı ve zeki olduğunu da gösterir. Stickhandlerların bu konuda daha başarılı oldukları da bir gerçektir. Ve bu başarılarını, basketboldaki fake'in hokeydeki karşılığı olan dekelerine borçludurlar (bkz: datsyukian deke)

Maçı ne şekilde olursa olsun kazanan takım 2 puan alır. Overtime ya da Shootoutlarda kaybeden takım 1 puan alırken, normal sürede kaybeden takım hiç puan alamaz. Bir takımın gol yemeden maçı kazanmasına shut-out denir ve yapan takım ve kaleci için oldukça onur verici bir durumdur. Aynı şekilde oyuncular için de puanlama sistemi vardır. Her gol 2 ve her asist 1 puan değerindedir. Gol atılmadan önce, pucka dokunmuş son 2 oyuncu hakemlerin de insiyatifine bağlı olarak, asist alırlar. Bazen 1 oyuncuya asist yazılırken bazen hiç kimse asist yapmamış da olabilir. Bir diğer nokta da, her maçın ardından en iyi 3 oyuncu seçilir. Bu seçimde ve maçın oyuncusu seçimlerinde maçı kazandıran golü atmak, diğer faktörlere oranla çok daha önemli ve belirleyicidir. (bkz: game-winning goal) (bkz: GWG) GWG atan oyuncu, maçı kazanan takımın en son öne geçtiği durumdaki golü atan kişi demektir.

Buz üstünde 1 kaleci, 2 defans, 1 center, 1 left winger ve 1 right winger olmak üzere 6şar kişilik iki takım yer alır. Ayrıca her takımın her maç için 2şer defanstan oluşan 3 defansif, 3er ofanstan oluşan da 4 ofansif kadro oluşturabilecek 6 defansif 12 de ofansif oyuncusu vardır. oyun sırasında buzda 6 oyuncudan fazla kişi olmayacak şekilde istedikleri zaman ve istedikleri kadar bu kadroları oyuna sürebilirler, hatta kadroları karıştırabilirler. Genel olarak kaleci değişikliği olmasa da, özellikle 4ten fazla gol yenildiğinde ya da sakatlık durumunda, kaleciler de oyundan alınır. Ayrıca özellikle son periyodun son dakikasında, 3ten az sayıyla geride olan takım, kalecisini çıkarıp yerine bir ofansif oyuncu daha sokma hakkını kullanır. Ve kale boşken uzaktan vuruşlarla gelen goller sebebiyle hokey maçları genellikle tek sayı farkla bitmez. (bkz: istisnalar kaideyi bozmaz)

Oyuna basketboldaki hava atışının hokey versiyonu diyebileceğimiz, genellikle iki center'ın stick sticke pucka müdahale edip puckı arkadaşlarına aktarma mücadelesi olan face-off ile başlanır. Oyunun herhangi bir sebeple duraksadığı her durumda oyuna face-off ile başlanır. Kalelerin sağında ve solunda bulunan face-off noktaları savunmada yer alan takımların korkulu rüyasıyken, kazananlar için de önemli bir gol fırsatıdır.

oyun kurallarına aykırı bir davranışta bulunan oyuncular minor veya major penaltılar alırlar ve oyuna belirli bir süre için giremezler. Kalecilerin pentaltılarıysa başka bir oyuncuya yazılır. 2, 4, 5 dakika ve hatta tüm maçtan atılmaya kadar varabilen sürelerde, penaltı kulubesine giren penaltı almış oyuncu veya oyuncuları olan takım, maça 1 veya en fazla 2 oyuncu eksik olarak devam etmek durumunda kalır. (bkz: short-handed) bu durumda eksik olan takım, oyuna defansif açıdan güçlü oyuncularından oluşan 3 veya 4 oyuncudan oluşan 2 short-handed kadrosundan birini sokar. penaltı kazanan takım için de power play söz konusudur ve bu durumda ofansif açıdan güçlü, 4 veya 5er oyuncudan oluşan iki kadronun sırayla oyuna girmesi gerekir. power play kazanan takım gol atarsa ve rakip oyuncu(lar) minor penaltı almışsa, kazanılan tüm oyuncu avantajları kaybedilir ve rakip takımın penaltı süresi sıfırlanır. Ancak major penaltı durumunda ya da short-handed olarak gol atılması durumunda, böyle bir şeyden söz etmek mümkün değildir. aynı şekilde iki takım da aynı anda eksik oyuncularla oynayabilir. ancak kaleci dışında oyunda yer alan oyuncu sayısı 3ten az olamaz.

Oyunda 2 hakem, 2 linesman ve 3 temel çizgi bulunur. Ve bunlar oyunun en can alıcı kurallarına ek olarak icing ve offsideı belirlemekle yükümlüdür. Ortada bulunan face-off çemberinin ortasındaki face-off noktasından geçen ve sahayı ikiye ayıran kırmızı bir orta çizgi vardır. Bu çizginin hemen ilerisinde birer mavi çizgi bulunur. (bkz: offside çizgisi) bu mavi offside çizgilerinin biraz ilerisinde de, kaleyi sağ ve sol cepheden gören iki face-off çemberi ve bu çemberlerin ilerisinde kalenin iki direğini birleştiren gol çizgisinin uzantılarıyla elde edilen birer kırmızı çizgi daha bulunur. Ve puck, bu çizgiyi kalenin içine girmemek koşuluyla geçtiği zaman, oyun durmaz aksine tüm hızıyla devam eder. Ancak çizgiler sadece orda dursunlar diye çizilmemiştir.

Rakip yarı sahadaki mavi çizgisinin ilerisine oyunculardan önce puckın geçmesi gerekir. Bir başka değişle, puck daha bu çizgiyi geçmemiş ya da herhangi bir sebeple tekrar bu çizginin gerisine geçmişken, mavi çizgisinin ilerisinde takımın herhangi bir oyuncusu varken, puck bu çizginin ilerisine geçer ve bu oyuncu(lar) çizginin gerisine daha gidemeden aynı takımın daha önce çizginin neresinde olduğunun önemi olmayan herhangi bir oyuncusu pucka dokunursa offside olur. ve rakip takım, karşı yarı sahada face-off kazanır. Ancak puck rakip oyuncudaysa ve karşı sahada baskı yapan bir oyuncu puckı bu oyuncudan alırsa offside olmaz.

Icing konusunda avrupa ve NHL'de farklı uygulamalar vardır. Pucka, ortadaki ve karşı kaledeki iki kırmızı çizgi arasında herhangi bir oyuncu tarafından dokunulmamış ve puck kırmızı kale çizgisini geçmiş ise, avrupa ve uluslararası müsabakalarda icing olur. NHL'de ise puck bu çizgiyi geçtikten sonra, savunmadaki takımın kalecisi dahil herhangi bir oyuncusunun, ofansif bir oyuncudan önce pucka dokunması gerekir. Bu durumda icing yapan takımın kalesinin dibinde face-off yapılır. Short-handed durumundaki, yani eksik oyuncusu olan bir takım, penaltı süresince icingten muhaftır ve puckı dilediğince kalesinin dibinden rakip kaleye gönderebilir. Aynı şekilde icing kriterlerini taşıyan durum, face-off sonrası müdahale ile olmuşsa ya da puck kaleye girmiş ve gol olmuşsa, icing geçerli değildir.

NHL'de lig, doğu ve batı konferansı olmak üzere 2 temel konferans ve her konferansta her biri 5'er takımdan oluşan 3'er divisyondan oluşur. Sonuç olarak her konferansta 15, toplamda da 30 takım bulunur. her takım kendi divisyonunda yer alan 4 takımla 6şar, kendi konferansında yer alıp diğer 2 divisyonda bulunan 10 takımla 4'er, diğer konferanstaki 15 takımın 12siyle 1er ve kalan 3üyle de 2şer, yani 41i kendi sahasında 41i de rakip sahada olmak üzere toplamda 82 maç yapar. Normal sezonun sonunda, tüm ligi en yüksek puanla bitiren takım presidents' trophyi kazanır. Ve sonrasında play-off'lar başlar. Her iki konferansta da, ilk üç sırayı divisyon birincileri alacak şekilde 8er takım play-offa kalır. Yani kendi divisyonunu birinci tamamlayan bir takımın puanı her ne olursa olsun konferans sıralamasında ilk 3te olması garantidir. Konferans sıralamalarına göre, 1-8, 2-7, 3-6, 4-5 şeklindeki konferans play-off çeyrek final eşleştirmeleri olur. Her seride hedef 4 galibiyet almak ve üst tura çıkabilmektir. Bu da en az 4, en fazla da 7 maç sonunda serinin tamamlanacağı anlamına gelir. ilk 4 maçın ilk 2si normal sezondaki sıralaması üstte olan takımın sahasında, sonraki ikisi de diğer takımın sahasında oynanır. Sonrasında ise gerek duyuldukça; önce üstteki takımın, sonra alttaki takımın ve son olarak da tekrar üstteki takımın sahasında oynanarak seri tamamlanır. Buradan çıkan sonuç 7 maçlık serilerde, normal sezondaki sıralaması üstte olan takımların, saha avantajlarının olduğudur. Konferansında play-off'u birinci bitirip, Stanley Cup finaline kalan takımlardan, doğudaki prince of wales trophy, batıdaki ise clarence s. campbell bowl ile ödüllendirilir. Ve sonrasında tüm sezon ve play-off boyunca uğruna haftada 4 maça varan tempolarda 100 kadar maç yaptıkları, ligin en değerli kupası Stanley Cup'ı kazanmaya çalışırlar...

Oyuncular için de gerek centilmenlik; gerekse atılan gol, kazanılan toplam puan veya en iyi defansif hücum oyunculuğu özellikleri olsun, hemen hemen herkese ve her çeşit oyuncuya hitap eden ödüller vardır. Ödül törenleri de, özellikle rus oyuncuların ödül almalarının ardından sahneye çıkıp, o güzel ingilizceleriyle yaptıkları teşekkür konuşmalarıyla oldukça renkli geçmektedir.
`
Kısmen objektif, kısmen de subjektif bir bakış açısıyla, En iyi takımın detroit red wings ve en iyi, en yaratıcı, en zeki oyuncunun da pavel datsyuk olduğunu söylemem, pek de yanlış olmaz diye düşünüyorum.

(bkz: original six)
(bkz: salary cap)
(bkz: detroit red wings)
(bkz: new york rangers)
(bkz: montreal canadiens)
(bkz: toronto maple leafs)
(bkz: boston bruins)
(bkz: chicago blackhawks)

(bkz: vancouver canucks)
(bkz: washington capitals)
(bkz: pittsburgh penguins)
(bkz: san jose sharks)

(bkz: pavel datsyuk)
(bkz: sidney crosby)
(bkz: alexander ovechkin)
(bkz: evgeni malkin)
(bkz: henrik zetterberg)
(bkz: joe thornton)

(bkz: nhl winter classic)