bugün

yüzyıllar boyu varlığını sürdürmüş devlet. endülüs'ü bilmeyenler için; Endülüs, ispanya'dır.
muaviye ile birlikte kurulan ve bir islam devleti olan emevi devleti nin avrupa ya açılmış şeklidir.
tarih derslerinde adını ilk kez duyduğumda en dürüst emevi devleti olduğunu zannettiğim islam kültürünün bilim, sanat ve teknoloji alanında doruklarının yaşandığı devlettir. 796-1492 yılları arasında bugün ki ispanya topraklarının güneyinde hüküm sürmüştür.

Medinetü'z-Zehra Sarayı görülesi bir yerdir ki mutlaka gidip görün derim.* ilginçtir Kastilya-Leon Kraliçesi I.Isabel ile Aragon Kralı II.Fernando'nun evlenmesiyle ispanya birliği sağlanınca, emevilerin tarih sahnesidnen silinmesi vakti gelmişti. (bkz: ispanyol liginin kuruluşu)

Tarihe tarafsız bir gözle bakarsak, emevilerin döneminde bölgede, en azından boğazları kesilmeden yaşayabilen müslüman, hristiyan ve musevi cemaatleri, ispanyol hakimiyetinin ardından zorla hristiyanlaştırılmaktan kaçmışlardır. Buradan kaçan musevilerin çoğunluğu osmanlı gemileri ile izmir, istanbul ve selanik'e getirilmiştir.
*
sevilla-fb maçında sık sık adı geçen devlet.
avrupa tıbbı ve geometrisinin temelleri burada atılmıştır.
800 yıla yakın hüküm sürdükleri topraklardan güçsüz düştükleri son dönemlerinde teslim olmalarına rağmen eli kılıç tutan tüm erkekleri kılıçtan geçirilmiş kalanları ise her türlü baskıyla karşılaşmış cuma namazları yasaklanmış, gördükleri rahipler karşısında sokakta dahi olsa diz çökmeleri istenmiş, erkek çocuklarının sünnet edilmesi yasaklanmış derken sindirilmeye çalışılmış sonra da zorla hristiyanlaştırılmak istenmiş bunun karşısında tüm yerini yurdunu satarak kuzey afrikaya kaçmak isteyen müslümanlar fahiş yolculuk paraları alındıktan sonra 2 mil açılıp denize dökülmüş. bu şekilde de büyük kısmı yokedilmiştir.

islam dünyası içerisinde en önemli medeniyetlerden olan endülüs emevi devleti fikir hareketliliği ve sayısız eser meydan getirmesiyle ayrı bir yere sahiptir. hatta eski yunan filozoflarının eserleriyla batı dünyası endülüs sayesinde tanışmıştır.

işte bu büyük medeniyet çok kısa sürede hemen hemen tüm eserleri tahrip edilerek, insanları öldürülerek ya da hristiyanlaştırılarak yokedilmiştir.
valiler, gırnat, küçük sultanlıklar, endülüs emevileri, murabıtlar gibi 5 önemli noktadan oluşan devlettir.
"endülüs'te 'müslümanlarin kitaplari' diye yakılan bir milyona yakın kitaptan 30 tanesi bize kaldı ve atomu bulduk. eğer o kitapların yarısı bizlere kalsaydı şu anda galaksiler arası seyahat ediyor olacaktık." (nobel ödüllü fransız fizikçi pierre curie)
Kocaman kütüphanesi ve yakılmaması gereken yüzbinlerce kitapları olan yok olmuş bir devlet.
Arap milliyetçilikleriyle bilinen devlettir.
emevilerinden bir çoğu günümüze kadar dinlerini devam ettirmişlerdir.
Emevilerin tam tersi olarak bilime ve sanata değer vermiş avrupa nın bir çok konuda gelişimine katkıda bulunmuş ve rönesans hareketlerinin başlamasın etkili olmuş devlettir.
Hırsız arapların üzerine yattığı bir devlet

Devlette ve orduda ciddi oranda (hatta araplardan fazla) berberi kabilesi vardı.
Arap değil kuzey afrika berberisi olan devlet.
tarihi ve kültürüyle dünyaya örnek olmuş,ispanya ve çevresinde kurulmuş bir islam devleti.
ispanyolları konuşmasında araya arapça cümle serperek kültürlü gözükmeye çalışacak kadar etkisi altına almış bir devlet. ilimde bilimde ve felsefede dünyaya örnek olan ve islamın istediği devlet olan devlettir .
Burada yazılanlar aksine berberi değil bilindiği üstüne arap devletidir

Kendinden sonra kurulan muhavid,murabıt hanedanları berberidir ve halkı çoğunlukla berberilerden oluşur bu berberilerden sonra kurulan korduba emirliği ve gırnata sultanlığı da arap hanedanıdır

Austrias,aragon ve kastilya krallıkları olarak bilinen katalon ve ispanyol krallıkları tarafından yıkılmışlardır.
islam dininin ve Medeniyetinin nirvanasıdır.
ortaçağ avrupasında bilim adamlarını himayesi altına almış, onlara bütün imkanları sunarak çalışmalarını sürdürmelerini sağlamıştır.

bakmayın şimdi tam tersi bir durum var ama o dönem dünya yuvarlak diyeni engizisyonda sikertiyorlardı.

nereden nereye işte.

aklı olan ibret alır, aklı olmayan da avrupaya söver.
1000 yılında toprak büyüklüğü 600 bin kilometrekareye ulaşmış devlet.
yıkılması uzun sürmüştür. Muvahhidler ve Murabıtların askeri yardımları olmasaydı 800 yıl hüküm süremezdi. Bu uzun sürece ispanyollar (bkz: reconquista) "yeniden fetih" adını verirler. ilim yönünden ileri gitseler de bu ilmi askeri alana yansıtamamışlardır.