bugün
- ekrem imamoğlu21
- otizmliye cennet garanti mi11
- garanti bankası9
- kemalizm9
- sözlüğün 18 yaş altına hitap etmesi9
- piyasadaki en adam gibi sigaranın rothmans olması12
- faiz yemenin wow haram olması11
- anın görüntüsü8
- ülkemde başı açık kadın istemiyorum13
- masklavinin bu aralar çok gergin olması32
- 80 yaşında olmak9
- vampirov'a sorular17
- küresel nerde yahu9
- müge anlı mı esra erol mu8
- eski bir anı hatırlamak16
- kemalist erkekler gizli eşcinsel midir15
- muhalifler neye muhalifler18
- 9 yaşındaki felçli çocuğa yoğun bakımda tecavüz24
- akp belediyelerinin hiç yolsuzluk yapmaması25
- cin görünce yapılması gerekenler18
- ölüm10
- bunlar çürük bunlar sürtük diyen cumhurbaşkanı21
- mühendis erkekler16
- true nun çaylak olması9
- atatürk'ün diktatör ve eşcinsel olarak anılması11
- 2 yaşındaki bebek öldüresiye dövüldü20
- gelmiş geçmiş en güzel türk kadın oyuncu12
- sözlük yazarlarının akşam yemekleri20
- tayyip erdoğanın türkiyeyi fetöden kurtarması23
- 1 mayıs işçi bayramı25
- bir erkeğe alınacak en güzel hediye15
- 40 yaş civarında hiç evlenmemiş erkek10
- reis dünya lideridir10
- cumhurbaşkanlığı yolunda kaç chp'li telef olacak18
- bir ilişkinin kısa sürme sebebi10
- putin doğalgazı kesince karanlıkta kalan avrupa9
- yazarların ruh hali9
- menzil şeyhinin çakarlı aracı20
- 1 115 000 tl lik restoran hesabı8
- aykolik'in eski sevgilisinden şok açıklamalar9
- 22 cm penise sakso çekmek9
- akepeye oy verenlerin tipleri29
- yobazlar ve gericilerdeki pakistan hayranlığı28
- pazardan ne alsam9
- hayvanseverlik adı altında insan düşmanlığı yapmak13
- mahmud abbas8
- iyi giyinen kadınlar15
- akp için 3 kelime yakıştır10
- kedi besleyen kızların ortak özellikleri10
- filistini destekleyen yahudi delege11
belirlenimcilik olarak da bilinir. her hareket geçmiş olaylar tarafından belirlenir düşüncesini kapsar. bu bakımdan "saat"e benzetilir ve tarihte nadiren bir makine doğrudan doğruya anlatılmıştır ve bulunduğu çağın temel zihinsel özelliklerini etkilemiştir.
"Her olay bir öncekinin sonucudur ve bi sonrakinin sebebidir" sözüyle özetlenebileceğini düşündüğüm düşünce. Mutlak doğruluk.
deterministler her şeyin bir nedeni olduğuna inanırlar, insanlar eğer gerçek kuralları anlayabilseler ve evrenin şimdiki durumunu kavrayabilseler, bunların tahmin edilebileceğini savunurlar. evren değişmez kurallara göre yönetilmektedir, hiçbir şey belirsiz değildir.
yamulmuyorsam ilk adimlari rene descartes ile atilmistir. karsitlari, quantum fizigini ortaya atar, determinizm'i çürütmek için.
sebeb-sonuç ilişkisi
mfö'nün bir parçasında "sebepsiz sonuç olur mu" diyerek değindiği durumdur. gel gör ki bazen sunuçlar sebeplerden bağımsız olarak gelişir. eğer determinist bir yaklaşımla yine de neden diye soracak olursanız, "eşşeğin zkinden dolayı" dememek için kendimi zor tutarım.
(bkz: indeterminizm)
(bkz: indeterminizm)
(bkz: insallahcılık)
Ahlaki seçimler dahil bütün olayları, özgür iradeyi ve insanın başka türlü davranabilmesi olanağını dışlayan, önceden varolan nedenlerce belirlendiğini savunan kuram. Bu kurama göre evrenin tümüyle ussal bir yapısı vardır; belirli bir durumun eksiksiz bilgisine sahip olmak, o durumun, geleceğine ilişkin yanılmaz bilgiyi de olanaklı kılar.
isaac newton' un hareket kuramıyla birlikte temeli atılmaya başlanmış felsefi akım.
(bkz: gerekircilik)
Varlık ve olayların önceden belirlendiği ya da saptandığı ve bu yüzden önceden saptanan şekil dışında değişmelerin olmayacağı görüşüdür.
tahmin edilebilir, kestirilebilir sonuç. imanlılarda bulunan kabul. indeterministler imansızlardır. einstein deterministtir, var olanın, yaratılmışın keşif kolu olduğunu söyler. bir de dine sirayet etmiş israilliyat benzeri oyun türünde mefhumların benzerlerinin cirit attığı bilimsel alanda kullanılan fenomenlerle ortaya çıkan çabalar, çakma kaynaklarla kişi karalamalar, kimlik sunmalar vardır ama, çocuklar bilmez.
kısaca hiç birşeyin şans veya rastlantılar ile olmadığına inananların yaptığı akımdır deriz lastik gibi bir cümle olur o yüzden açalım:
deterministler hiçbir şeyin belirsiz olmadığına inanır; herşey kendinden önceki bir sebebin sonucu olarak ortaya çıkar, ama biz bu sebebin ne olduğunu bilemeyiz. ancak biz sırf bu sebebi bilemiyor, bulamıyor veya hesaplayamıyoruz diye, sonuca şans eseri oluşmuştur diyemeyiz. belki olan olaya etki eden bir çok sebep vardır, aklımızın alamayacağı kadar fazladır belki, bunları hesaplamamız elbet bir insan için olanaksızdır. ancak bunu bulabilmek, kesin sonuca ulaşmak imkansız değildir.
misal, bir hedef ve bir tüfeğimiz var, ikiside aynı yükseklikte ancak silah hedef ile çok alakasız bir yere bakıyordur. silahı ateşlediğinde hedefi vurma olasılığı vardır. eğer vurursa bunun şans ile alakalı birşey olmadığını anlamak için ermeye gerek yok. rüzgar, mermi ağırlığı, mermi hızı, hedef uzaklığı gibi bir çok sebebin bir araya gelmesiyle sonuçta vurulması imkansız gibi görünen bir hedef vurulmuştur.
mesela bir bozuk parayı attığımızda yazı yada tura geleceğinin şansa bağlı olduğunu söyleriz. çünkü ne geleceğini bilemeyiz bunun sadece olasılığını hesaplayabiliriz deriz. ya yazı gelir ya da tura. olasılığı 1/2 dir deriz. ancak bu paranın elimizden çıkış hızını, atılış açısını, elimizin yerden yüksekliği, rüzgar veya hava akımı, paranın ağırlığı gibi nitelikleri hesaplarsak paranın yazı mı tura mı geleceğini kesin olarak bilebiliriz.
karşıt görüş için;
(bkz: kuantum fiziği)
deterministler hiçbir şeyin belirsiz olmadığına inanır; herşey kendinden önceki bir sebebin sonucu olarak ortaya çıkar, ama biz bu sebebin ne olduğunu bilemeyiz. ancak biz sırf bu sebebi bilemiyor, bulamıyor veya hesaplayamıyoruz diye, sonuca şans eseri oluşmuştur diyemeyiz. belki olan olaya etki eden bir çok sebep vardır, aklımızın alamayacağı kadar fazladır belki, bunları hesaplamamız elbet bir insan için olanaksızdır. ancak bunu bulabilmek, kesin sonuca ulaşmak imkansız değildir.
misal, bir hedef ve bir tüfeğimiz var, ikiside aynı yükseklikte ancak silah hedef ile çok alakasız bir yere bakıyordur. silahı ateşlediğinde hedefi vurma olasılığı vardır. eğer vurursa bunun şans ile alakalı birşey olmadığını anlamak için ermeye gerek yok. rüzgar, mermi ağırlığı, mermi hızı, hedef uzaklığı gibi bir çok sebebin bir araya gelmesiyle sonuçta vurulması imkansız gibi görünen bir hedef vurulmuştur.
mesela bir bozuk parayı attığımızda yazı yada tura geleceğinin şansa bağlı olduğunu söyleriz. çünkü ne geleceğini bilemeyiz bunun sadece olasılığını hesaplayabiliriz deriz. ya yazı gelir ya da tura. olasılığı 1/2 dir deriz. ancak bu paranın elimizden çıkış hızını, atılış açısını, elimizin yerden yüksekliği, rüzgar veya hava akımı, paranın ağırlığı gibi nitelikleri hesaplarsak paranın yazı mı tura mı geleceğini kesin olarak bilebiliriz.
karşıt görüş için;
(bkz: kuantum fiziği)
newton dayımızın kafayı en çok taktığı ve gene taktığı görüştür. (bkz: hiçbir şey tesadüf değildir)
adam fawer ın olasılıksız adlı romanının ana gidişatı demeterminizm den temel alır. okunulası bir kitaptır.
determinizm her yerde vardır. lakin bunu gerçekleştirmek için insan faktörünü devreden çıkarmak gerekir. bir şeye %50, %60 diye ihtimal verebiliriz. bu da belirsiz olur. geleceği ön görebilmek için, veya olacak her şeye bir anlam yükleyebilmek için o anda her şeyi bilmek gerekiyor. bunun için de insan faktörünü devreden çıkarmak şart.
belirsizlik ilkesiyle karşı çıkılan felsefedir aynı zamanda. kuantum fiziğinde heisenberg'in Belirsizlik ilkesine göre, bir parçacığın etmeni ve konumu aynı anda tam doğrulukla ölçülemez. bu nedenle de bir nevi determinizm çürütülür.
belirsizlik ilkesiyle karşı çıkılan felsefedir aynı zamanda. kuantum fiziğinde heisenberg'in Belirsizlik ilkesine göre, bir parçacığın etmeni ve konumu aynı anda tam doğrulukla ölçülemez. bu nedenle de bir nevi determinizm çürütülür.
deneycilik yani.
herşey kendinden oncekinin sonucu kendinden sonrakinin sebebidir.
nedensellik. sebep sonuç ilişkisi. askıda kalmış tüm konuların içeriği. evrim teorisi, kuantum mekanigi gibi teori ile kanun arasında sıkışmış durumların ironisi.
ilköğretim ve üniversite de görülen tüm derslerde işlenen konuların bileşkesi, hayata dair yaşanan ve yaşanacakların izdüşümüdür.
ilköğretim ve üniversite de görülen tüm derslerde işlenen konuların bileşkesi, hayata dair yaşanan ve yaşanacakların izdüşümüdür.
(yazgıcılık-kadercilik.) insan özgür değildir, çünkü hiç bir şekilde değiştiremeyeceği doğal ve tanrısal zorunluluklara bağlıdır.
yaşamın bir parçası.nedensellik.
Her olayın başka olayların gerekli ve kaçınılmaz bir sonucu olduğunu ileri süren öğreti, gerekircilik, belirlenimcilik.
nedensellik ilkesidir.herşeyin bir nedeni var hiçbirşey tesdüf değildir.
aynı koşullar altında aynı sebeplerin aynı sonuçlar vereceğini belirleyen ilke.
Gündemdeki Haberler
güncel Önemli Başlıklar