bugün

cengiz han

ilk adı temurjin idi. temur= demir, jin=ci. yani tamamen türk adı. cengiz adı ise yine etimolojik olarak tengiz kelimesinden gelen bir addır. dönem moğolları çingiz derlerdi. anlamı ise bugün kullandığımız denizdir. göktürkler'den gelen şoray türkleri'nden olduğu söylenir. zaten kendisi beyaz tenli, renkli gözlü, kumral olarak anlatılır ki bu moğol değil, göktürk tipini anlatır. bir mektubunda, sanırım hunlardan sonraki en büyük devleti ben kurdum, der.

okuduğumuzda içimiz yanar, amma türk öldürmüş diye ancak eğer kendisi olmasaydı, zannımca türkistan'da bugün büyük nüfus yoğunluğu ve dolayısıyla kıtlık olurdu, insanlar birbirlerini yerlerdi. eğer türklere yaptığı kadarını çinlilere de yapsaydı eminim bugünkü çinliler kendisine minnettar kalırlardı.

büyük askeri dehasının yanında, kurultayındaki zeki türk beyleri de ona çok yardımcı olmuşlardı. özellikle türklerden seçilen beyler, deneyimleriyle cengiz'e oldukça yardımcı oldular. askerlerinin çoğu da yine türk idi.

yaşlandığı dönemdeki çin kuşatması sırasında bir çinli bilgin ona mektup yazar. cengiz de ondan uzun yaşamanın yollarını ister. iki anlaşırlar: cengiz çin kuşatmasını kaldırır, bilgin cengizin emrine girer.