buğdayı rusya ve ukraynadan beklemek

Türkiye’nin tarım ve gıda dış ticaretinde Rusya’nın çok önemli bir yeri var. Tarım ve gıda ithalatımızda ilk sırada, ihracatımızda ise 3. sırada. 2020 yılının ilk 11 aylık döneminde Rusya’ya ihracatımız 1 milyar 167 milyon dolar, ithalatımız 2 milyar 772 milyon dolar oldu.

Bu nedenle Rusya Federasyonu’nun tarım konusundaki gelişmelerin çok yakından izlenmesi gerekiyor.

1. Rusya Federal Devlet istatistik Servisi (ROSSTAT) verilerine göre, kırsal kesimde yaşayanlar toplam nüfusun yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. Tarım sektörünün 2019 yılında yarattığı katma değer 70 milyar dolar.

2- Rusya, 17 milyon kilometrekare ile dünyanın en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi. Ülke topraklarının yaklaşık yarısı ormanlık alanlardan oluşuyor. Tarımsal araziler toplam toprak varlığının yaklaşık %13’ünü oluşturuyor ve bu oran dünya ortalamasının yaklaşık üçte birine denk geliyor. Toplam tarımsal arazinin %80’inde yağışların yetersiz kaldığı Rusya’da, sulanabilir arazilerin oranı 2008 yılında %2 seviyelerinde iken, 2010-2020 döneminde bu oran %8’e kadar yükseldi. Ülkenin ortalama tarım arazisi büyüklüğü 269 hektar. Türkiye’de yaklaşık 5 hektar. Rusya’nın büyük tarımsal işletmelerinde ortalama arazi büyüklüğü 12 bin hektar.

3- Rusya, 130 milyon tona yaklaşan tahıl rekoltesiyle dünyanın en önemli ilk 5 üreticisi arasında yer alıyor. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre arpa ve yulaf üretiminde birinci, karabuğday üretiminde ikinci, buğday ve çavdar üretiminde ise dünya üçüncüsü. 2017 yılında 134 milyon tonu aşan rekor tahıl üretiminin (buğdayda 86 milyon ton) elde edildiği Rusya’da, 2020 yılına yönelik rekolte beklentileri 120 - 128 milyon ton aralığında değişiyor. Ayrıca; arpada 19 milyon, mısırda 15 milyon, karabuğday da ise yaklaşık 900 bin tonluk bir rekolte tahmin ediliyor. Buğday ihracatında dünya lideri.

4- Rusya’nın son dönemde agresifbir politika ve ithal ikameci bir anlayış izlediği en stratejik alanlardan biri tarım ve gıda ürünleri üretimi ve ihracatı. Rusya’nın 2019 yılı tarım ihracatı 2017 yılına kıyasla yaklaşık %20 oranında artarak 24,8 milyar dolara ulaştı.

5- Yaklaşık 1,6 trilyon dolarlık küresel tarım ihracatından 2019’da %1,6’lık bir pay alan Rusya’nın sektör ihracatının %40’a yakını tahıl ürünlerinden oluşuyor. Anılan yıl, buğdaydan 6,3 milyar dolar, arpadan 760 milyon dolar, mısırdan 611 milyon dolar, su ürünlerinden (Alaska mezgit, morina, yengeç vb) 4,7 milyar dolar, ham ayçiçeği yağından ise 1,7 milyar dolarlık döviz girdisi elde etti..

Özetle, Rusya, tarımda milli politika ile önemli başarılar elde etti. Türkiye, Rusya’nın en önemli pazarı oldu. ‘Milli Tarım’, ‘Tarımda Milli Politika’ diyerek ithalata dayalı politika uygulayan Türkiye’nin Rusya’dan alacağı çok ders var.