el ezher üniversitesi

es-Saklabi tarafından 970'te inşasına başlanmış olup 972'de tamamlanmıştır (22 haizran cuma). yapının ktiabesi 20. yy'da ortalardan kaybolmuştur çalmıştır ibne araplar neyse yapı inşa edildiğinde açık bir avlunun içerisinde yer alan kıble yönündeki ana ibadet alanı ile iki taraflı revaklardan ibaretmiş ancak yüzyıllar boyunca ekleme yapıla yapıla günümüzdeki halini almış.

kıble duvarına paralel 5 sahın ile onu dik kesen ve mihraba doğru uzanan bir orta sahını bulunmaktadır ve günümüze ulaşmamış 3 farklı kubbeden söz edilmektedir. mekan içi süslemeler genellikle geometrik motif ağırlıklı olmasına rağmen bitki motiflerine de rastlanmaktadır bi de kufi hat yazıları olmazsa olmaz tabi. bu caminin (mederese olayını karıştırmayalım) ilginç bi şekilde mihrabı ve minberi seyyarmış yani bildiğin tekerlekli falan hatta bu seyyar mihrap günümüze ulaşmıştır. eyyübiler döneminde yağmaydı, saldırıydı bilmem neydi derken büyük hasarlar almış ama memlük sultanı baybars eski ihtişamına kavuşmasını sağlamıştır (onarım kitabesi cezayir müzesindedir).

külliye olması yolunda yapılan ilk inşa faaliyeti kare planlı inşa edilen taybarsiyye medresesi olmakla birlikte asıl külliye vazifesini görmeye cevheriyye medresesinin inşasından sonra kazanıyor bu medreseler dışında bir de akbağviyye medresesine ev sahipliği yapmaktadır. bunlardan sonra yapılan son ilave ise gavriyye medresesidir (1509). pek çok yenileme çalışması yapılmakla birlikte en büyük yenileme çalışmasını 1753'te abdurrahman kethuda döneminde görmüştür ve bu yenileme sırasında minare sayısı 6'ya çıkarılmıştır.

bugün ezher cami ve külliyesi; 13 mihrap, 6 minare, 9 kapı, 6 havuzlu hamam, 3 abdesthane, 6 sarnıç, 3 medreseden mürekkep bir şekilde varlığını sürdürmektedir.