teskilat i mahsusa

cumhuriyeti kuran kadroları yetiştiren ve devamı niteliğindeki "mm karakol örgütü" (bkz: karakol cemiyeti) vasıtasıyla anadolu'ya silah kaçırarak kurtuluş savaşı'nın kazanılmasında önemli rol oynayan teşkilat.

ayrıca, ankara'da kurulan yeni meclise, göz hapsindeki istanbul ve işgal altındaki diğer bölge mebuslarını hayatları pahasına koruyarak-kaçırarak getirmiş, meclis-i mebusan'ın tekrar toplanmasında büyük rol oynamıştır.

hiçbir zaman devlet-millet aleyhine çalışmamıştır.
görsel

teşkilat ayrıca cia ya model olmuştur.
teskilat-i mahsusa gibi bir gizli örgüt, genis ufuklu ve büyük devlet felsefesi ile düsünen osmanli devlet adamlari için ne kadar önem tasiyorsa, tipki osmanli gibi "büyük oynayan" amerika için de o denli önem tasiyordu. en azindan, dünya hakimiyetinin pekistirilmesi bakimindan bir gizli örgütün dünya ölçeginde nasil çalismasi gerektigine dair önemli dersler veriyordu teskilat-i mahsusa.

stoddard'in teskilat-i mahsusa hakkinda elde ettigi bilgiler cia'nin ufkunu bir hayli genisletmis ve isine oldukça yaramis olmali. isin ilginç yani, teskilat-i mahsusa'nin birikiminden türkiye'nin bir türlü yararlanamamasi. çünkü misaki milli sinirlari içerisine sikisip kalmis "dar ufuklu" bir türkiye, o beğenmediği osmanli kadar bile büyük düsünemiyor.

stoddard'in teskilat-i mahsusa hakkindaki çalismalari 1963'te tamamlandi. ama türk kamuoyuna teskilat-i mahsusa'yi tanimak amerika'dan tam 30 yil sonra, yani 1993 yilinda nasip oldu.
çalisma 1993 yilinda arba yayinlari'nin girisimleri sonucu türkçe'ye çevrildi ve ayni adla yayinlandi:
"teskilat-i mahsusa: istanbul'un dogusunda bitmeyen oyun".

teşkilatı mahsusa mensubu bazı ünlü şahsiyetler şunlardır:

enver paşa, binbasi süleyman askeri, eşref kuşçubaşı, rauf orbay, çerkes ethem, abdulaziz el-sinusi, dr. esat isik pasa, hüsamettin ertürk, doktor nazım, mehmet akif ersoy, cezayirli emir ali, afyonlu ali çetinkaya, ali fethi okyar, binbasi misirli aziz ali bey (sonradan misir ordusunda general), nuri killigil (enver'in kardesi sonradan önemli sanayici), binbasi fuat bulca (sonradan thk baskani), tegmen islam bey (fuat pasa'nin oglu), binbasi mustafa kemal bey, yüzbasi manastirli nuri conker (osm. meclisi mebusan azasi), dr. refik saydam (sonradan bakan ve basbakan), piyade yüzbasi çerkes resit (çerkes ethem'in agabeyi), tegmen yakup cemil (1916'da vatana ihanetten asildi), dr. bahaettin sakir, mithat şükrü bleda, ohrili eyüb sabri, fuat balkan, teymen hilmi musallimi (1915 süveys kanali harekatı'nda kürt mücahitlerin komutani, said halim pasa'nin katibi), ismail canbulat (1926 îstiklal mahkemesi'nde asildi), piyade subayi rasuhi (sonradan mustafa kemal'in yaveri), filibeli hilmi bey (ittihat terakki müfettisi, 1926'da asildi), şerif burgiba (habib burgiba'nin babasi), arabistan'da îbn-ür resid. (p.h.stoddard'in esref kusçubasi'ndan dinleyip hazirladigi listeden derlenmistir.)

http://tarihturklerdebasl...11/09/teskilat-i-mahsusa/