öğrenilmiş davranış

Doğuştan meydana gelmeyip, yaşadığı ortamın sosyal ve kültürel durumuna göre sonradan kişiliğe eklenen davranışlardır.

özgür düşünceye ket vurmadır çoğu zaman. tabi ki insanlık kendinden önce gelenlerin tecrübelerine dayanarak her geçen gün daha ileriye gidecektir ama bir de şu var ;

mesela bir vadiden aşağıya atlanmaması aksi taktirde ölüneceği, çok tehlikeli olduğu söylenir. ama adamın biri çıkar, ayağına ip bağlar ve kendisini o vadiden aşağıya bırakırsa bunu adı o dönem için çılgınlık olur ama şimdilerde milyonlarca insanın denediği hem de bir hayli para vererek denediği bumgee jumping olur.
aynı şey hezarfen ahmet çelebi içinde geçerli. deli damgası yemişti vakt-i zamanında ama şimdilerde modern uçağın temelini atan kişi olarak anılıyor.

yani hayat her zaman öğrenildiği gibi yaşanmamalı. bazen pencereden dışarıya değil de, sadece pencereye bakmak gerek. belki de manzarayı belirleyen penceredir ?

toplum kuralları ve hukuk kuralları denen zırvaların zorladığı sürü psikolojisi ürünü. birileri koyun olmalı ki birileri çoban olsun. piramidin en altındaki koyunlar sorgulamasız itaat etsin. ortadaki çoban köpekleri koyunların yanına piramidin dışına çıkmayı başarmış, sorgulayan ve düşünen kurtları yaklaştırmasın. piramidin en üstünde az sayıda bulunan çobanlar malı götürsün.