yaklaşık 86 yıl süren akademik bir araştırma sonucunda, nihayet ilk sigarayı kim buldu, kim içti, kim kulak arkasına koydu, çorabın içine ilk kim paketi sakladi gibi sorular cevap bulmuştur.

elde edilen veriler ışığında, sümerler zamanından önce ortaya çıkan bu olayın ayrıntıları şu şekildedir.

yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren aranan ve 1967'de grönland'ta bulunan fakat kamuoyuna aciklanmayan buzdan piramitin esrarı, 47 yıllık bir araştırma sonucunda çözülebilmiştir. 4bin + yıllık olduğu düşünülen piramidin üzerindeki şekillerin deşifre edilmesiyle, insanoğlunun en büyük gizemlerinden biri de gün ışığına çıkmış oldu.

neolitik çağın son devrelerinde, mezopotamyada yerlesik duzende yaşayan halaf kültüründe başlar sigaranın hikayesi. yüksek ısıda pişmiş, renkli çanak çömlekleriyle bilinen halaf medeniyetinin, insanliga en büyük katkısı sigara olmuştur. son buzul çağın geç donemlerinde, ilklimi ve topragi uygun olan kuzey mezopotamyada yayılan halaflılar, tarıma önem vermişlerdi. envai çeşit tarımsal ürün yetiştirdikleri bilinmekte. anadoludan gelen ve bu medeniyete katılan uruk soyu yanlarinda, bu bölgede bilinmeyen değişik bitki tohumları da getirmislerdir. çay, findik ve tütün en öne çıkanlardır. tütün o evrede tıbbi amaçlı kullanilirdı. özellikle kanamayı durdurmada en ihtiyaç duyulan bitkiydi.
yazıtlardan isminin cigar olduğu anlaşılan bir çiftçi, günün birinde tütün tarlasında, bir yanginin ortasında kalır. içine çektii duman böğrünü yaksa da hoşuna gider. sakin zamanlarda, az miktarda tütün yakıp koklamaya başlar. tarladan tütün asirdigini kimse anlamasın diye de bir yöntem bulur. yaş tütün yapraklarini iç içe koyarak, rulo halinde sarar kolay saklamak için. evdeki zulasinda uzun süre bekleyip kuruyan yaprakların, daha iyi olduğunu anlar. ruloları yakıp koklamak ister ama tutusmamaktadir. mecburiyetten, bir taraftan yakıp diğer taraftan içine çekmeye başlar ve bugünkü puro icad olunmustur artık.
neyse, gel zaman git zaman bu olay duyulur cigar'ın cevresi tarafindan. her gelen denemek ister. cigar, tütünü zor temin ettiginden ve sarmasi epey zahmetli olduğundan kimseye vermek istemez artık. abi paketi yeni attım, valla tek var veremem, inanki bitti gibi bahaneler bulur. tütün rulolari kururken döküntü birakmaktadir. hem iz kalmasın hem de ziyan olmasin diye bir çözüm bulur buna cigar. tütün tozlarinı, tek bir yapragin arasina koyarak sarar. o zaman papirüs pahalı olduğundan, kağıt icad edilenen kadar günümüzdeki sigara icilmemistir.
velhasıl, otlakcilardan bıkan cigar, günün birinde ailesiyle beraber çeker gider uzaklara. o kadar gider ki nerdeyse kutuplara varır. kendisine bir bina inşaa eder (67'de bulunan piramit budur) ve güney tunduralarinda yine tütün yetiştirir. bu sefer işi ticarete döker. bu ilim cocuklarina miras kalabilsin diye, az önce anlatılan hikayeyi olduğu gibi evinin duvarlarina yazar çizer.

bugün zengin fakir demeden zevk alarak içilen tütünü, o gün tarlada tesadufen çıkan yangına borçluyuz.

bu sırra vakıf olan sizler, aziz cigar efendinin ruhu için, yakın birer sigara şimdi.