perde duvar

taşıyıcı sistem duvarlara örnek olarak öğretilir.

daha doğrusu mimar kardeşlerimize bu şekilde öğretilir. bizim için perde vardır veya duvar vardır.

şimdi bu kardeşimizin özelliği şudur. 1'e 7 oranı aranır. nasıl oluyor o derseniz.

20/140 gibi bir ölçüye sahip taşıyıcı sistemimiz perde olarak değerlendirilir. anlamayanlar için 30/210 diyebiliriz.

bir de perde kolonlar var. onlar nedir derseniz kolon görünümlü perdeler. ne kolon kadar küçük ne de perde kadar büyük saçma bir şey. sadece sahada duydum bunu tabi.

perdemizin önemli özelliği şudur. rijitliği arttırır. bu da depremde çok işe yarar.

bu yüzden sistem seçimi yapılırken çerçeve artı perde sistemi seçilmeli.

perde alt katlarda depreme karşı yararlı olmasına rağmen üstlere çıkıldıkça pek bir boka yaramaz.

vallaha ben demiyorum adamınız diyor.

(bkz: adem doğangün). (bkz: Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı)

Mimarlık okumadığım halde konuya senden daha hakim olduğumu farkettim. içime bir kibir geldi. Siktir git burdan.

Bir çok kişi tarafından 17 ağustos 1999 gölcük depremi'nden sonra ortaya çıktığı düşünülen fakat öncesinde de inşaatlarda yapılan taşıyıcı duvar. bir çok kişi, 99 öncesindeki eski binalarda perde duvar yok diye söylenir ama 99 öncesindeki eski binaların bazılarında (yüzde 10'u geçmez) perde duvar bulunmaktadır. 99 öncesinde yapılmış olup perde duvar bulunduran bu eski binalarda, genellikle sadece bodrum katta istinat perdesi olarak yapılırdı. bir kısım eski binalarda ise bodrum kattan en üst katta kadar perde duvar da yapılmıştır. buna en iyi örnek, tünel kalıpla inşa edilmiş ataköy toplu konutları'dır.

(resim:#1)
(resim:#2)

Yanlış yerleştirilmesi deprem gibi dinamik yükler altında yapıda burulmalara sebebiyet verir.

Yapının, bir ağırlık merkezi, bir de Rijitlik merkezi vardır. Ağırlık merkezinin tanımını liseden de bildiğimiz için geçiyorum. Rijitlik merkezi ise yapının rijit davranış göstermek istediği noktadır. Akademik tanım istersek şöyle diyebiliriz "düşey taşıyıcı elemanlarda, yatay yüklerden dolayı oluşan kesme kuvvetlerinin bileşkesinin etkişdiği noktadır."

Perde duvar ise yapının Rijitlik merkezini kendine doğru çeker. ideal bir yapıda ağırlık merkezi ile Rijitlik merkezi çakışmalıdır. Çakışmasa bile biri anya da iken diğeri Konya da olmamalı.

deprem anındaki yapıya etki eden kuvvet yapının ağırlık merkezine etki eder. Rijitlik merkezi ise ağırlık merkezinden ne kadar uzakta ise etkiyen momentte o kadar büyür. (bkz: kuvvet x kuvvet kolu)

işte bundan dolayı perde duvarın yanlış yerleştirilmesi Rijitlik merkezini perde duvara doğru çekeceği için sıkıntılı durumdur. deprem yükü x yönünden geldiğinde yapı x yönüne ötelenir ve y dışmerkezliğinin oluştuğu burulma momenti yapıyı rijit merkez etrafında döndürür.

Yani kısaca perde duvarlar birbirlerine simetrik olarak yerleştirilip, yapının dış kenarlarına yakın olacak şekilde olmalıdır.

Türkiyede depremde binlerce canımızı kaybediyoruz ve hiç akıllamıyoruz. Deprem bir doğa olayıdır ve deprem değil bina öldürür. Binaların depremde can güvenliğini sağlaması için ise çaremiz perde duvar zorunluluğu. Şili dünyada perde duvar zorunluluğunda öncü ülkelerden, binanın kat alanının en az %5'i olacak şekilde perde duvar zorunluluğu var.

Biz de ise %1 civarı ki yönetmelikte zorunlulukta yok.

%5'te az demeyin, bildiğin tokinin kullandığı tünel kalıp sistemine çıkıyor %5 oran.

Perde duvar taşıyıcı sistemin babasıdır. %5 oranında yerleştirilmiş perde duvar çoğu mühendislik ve işçilik problemini tolera eder. Hatta iddia ediyorum, 6 şubat Kahramanmaraş depremlerinde %5 oranında perde duvar içeren hiçbir yapı göçmemiştir. Bunu söylerken hiçbir araştırma bile yapmadım, işte perde duvar böyle bir şey.

Peki %5 değilde yapının depremlerde göçmeyecek kadar oranındaki perde duvarın maliyeti nedir? Peh devede kulak.

Peki neden yapılmıyor? Bilmiyorum. Galiba depremlerde ölmeyi seviyoruz. Ya da ne zaman depremler için jeoloji değil de inşaat Mühendislerini dinlemeye başlarız o zaman çözeriz.

Şu zaman deprem olacak bu zaman deprem olacak. Eee bunu deyince elimize ne geçiyor ki? inşaat Mühendisi olarak biliyorum depremlerin tekerrür ve 50 yılda alışma olasılığı. Hatta Kahramanmaraş depremlerinin tekerrürü 2475 yılda bir.

Yani deprem zaten olacak, çözüm olacak olanı söylemek değil, önlem almaktır. Önlemi ise inşaat Mühendislerini dinleyerek alırız sadece.