hürriyet ve anayasa bayramı

27 mayıs 1960 darbesinin bir sonucu olarak 3 nisan 1963 tarihinden itibaren 1982 anayasası yürürlüğe girene kadar yirmi yıla yakın resmi bayram olarak kutlanmıştır. bayram, devlet erkanının anayasa mahkemesi başkanlığına gidererek tebriklerini sunmasından itibaretti. ayrıca o gün resmi tatil ilan edilir okullar, iş yerleri kapalı olur milletin bayram etmesi sağlanırdı.

(bkz: 14 mayis hurriyet ve demokrasi bayrami)


al sana hurriyet.

bir anayasanın ihlal edilmesi ve bir milletin iradesine alenen tecavüz edilmesi olayının yıllarca zorla kutlatıldığı bayram. yine zoraki bir hamleyle 27 mayıs 1961 yılına ithaf edilmektedir ki, söz konusu tarih darbeci ordu mensuplarının kurucu meclis adı altında 1961 anayasasını kabul tarihidir.

uzun yıllar bu bayram kutlanmış, okullar ve iş yerleri tatil edilmiştir. söz konusu dönemi yaşayanlar ilkokullarda öğretmenler tarafından şu şarkının söyletildiğini anlatırlar: ("hatırla sevgili" melodisiyle. son mısra darağacını işaret etmektedir.)

hatırla menderes
o güzel geceyi
çamların altında
yediğin tekmeyi

sözün kısası, tarihimize bulanmış bir utanç bayramıydı. 12 eylül gibi bir başka utanç sonrası kaldırıldı. keşke hiç olmasaydı...

27 mayıs 1960 darbecilerinin icat ettiği bayram. hem darbe yapıp ordudaki anadolu çocuklarını tasfiye edeceksiniz hem sivil hükümetin başbakanını katledeceksiniz hem de bunun 20 yıl zorunlu olarak tüm yurtta en ücra köşelerdeki okullarda dahi kutlanmasını sağlayacaksınız.
buna kenan evren'in bile gönlü razı olmamıştır ki 1980 darbesinde ancak bu sözde bayram kaldırılmıştır.

her ne kadar askeri bir darbe ve gereksiz yere politikacıların idam edilmesi ile gölgelenmiş olsa da, özünde menderes diktasından kurtuluşu ve çağdaş özgürlükler sağlayan 1961 anayasasının kabulünü simgeleyen bayramdı. 1961 anayasası'nın halka bol geldiğini iddia eden 12 eylül faşist diktası tarafından kaldırılmıştır.

27 mayıs ve 12 eylül askeri darbelerinin aynı güç tarafından türkiye'de konuşlanmış işbirlikçi karaktersizlere yaptırıldığı ortadayken hala çıkıp bu uyduruk bayramı "ama 61 anayasası, çağdaş özgürlük vırt zırt..." şeklinde savunmaya kalkanlar vardır.

1961 anayasasının kitapta yazan güya "özgürlük"leri gerçek yaşama ne kadar yansımıştır, dernek kurma-faaliyet gösterme ve işçilere sus payı olarak verilen bir takım sendikal hakları bir kenara koyduğumuzda bariz şekilde askeri dikta ile yönetilen, sonrasında da askeri diktanın işaret ettiği siyasilerin rol oynadığı ve üzerlerinde demokles'in kılıcı gibi sallanan, emekli asker dolu bir senatonun bulunduğu sistemi "özgürlük ortamı" olarak kabul etmek için epey bir saf ve naif olmak gerekir.

evet 1961 anayasası kağıt üzerinde überdir falan ama ancak 1980'e kadar tüm uygulamaları kısıtlanmış, engellenmiş, abd çıkarları ölçüsünde şekillendirilmiş, en nihayetinde de 12 eylül'ü getirmiştir.

askerin-bürokratın kendini üst sınıf olarak gördüğü, aklına eseni kesip biçtiği, idam ettiği bir sistemin anayasası bir boka yaramaz. o nedenle bu bayram da paçavradan ibarettir. zaten halkın ilgi göstermediği bir devlet kutlaması olarak süregelmiş, sonra da unutulup gitmiştir...

1963 ile 1982 arasında kutlanan resmi bayramlardan biridir. Her yıl 27 mayısta kutlanırdı. 12 eylül ile birlikte tarihe karışmıştır.

darbenin bayramı mı olurmuş dedittiren. o değil de ne diye kıvırtılmış anlamadım, direk "darbe bayramı" de geç, ya da "darbeli bayram" da olabilir. gerçi o zamanlar "ihtilâl" deniyordu o da ayrı ya.

süper bir bayrammış. artık yok.

(bkz: burası türkiye)