bugün

divan ı hiç

"Enel hak" dediği için zındıklıkla suçlanıp idam edilmiş mistik bir şair olan hallac ı Mansur'un kitabıdır.

Enel hak, "hak benim" anlamına gelse de aslında Allahla kendisini özdeşleştirdiğini, her hücresine kadar ona ait olduğunu belirtmiştir. Bu bir bakıma gözleri beşeri dünya'ya kör olmuş hak aşığı bir derviş olduğunu gösterir.

Divan-ı hiç kitabındaki şiirinde ise ne demek istediğini daha iyi anlattığını düşünüyorum :

" sana bir kimsenin ölümünden söz edeceğim
Yaratıcısını gördükten sonra ölen o tanıktan.
Sana o yüreklerden söz edeceğim.
Vahiy bulutu Hikmet denizlerine yağan.
Sana hak dilinin ölümsüzlüğünden söz edeceğim.
Çok uzak zamanlardan
Anımsatılması hiçliğe dönüştür.
Sana sözün ölümünden söz edeceğim.
Ki her yetkin söz verdim sözcü onun karşısında boyun eğer.
Sana kalbin işaretlerinden söz edeceğim.
Ondan geriye çürük bir yapı kalır sadece.
And olsun pak aşkına
Sana o halkın tavrından söz edeceğim ki dört ayaklı canlıları bile iyiliğin farkındaydılar
Tümü geçmişte kaldı artık, ne izleri kaldı ne de tozları
Ad kavminin akıbeti ve virane eram sarayı gibi
Hiç bir işaret yok artık
Geriye öyle bir halk kitlesi bırakıldı ki
Yolunu yitirmiş, boşluğa tapıyorlar.
Dilsiz, dudaksız halk yığınından daha cahil
Sürüngenlerden bile daha aşağı yaratıklar. "