bugün

nasreddin hoca vs dede korkut

Karşılaştırma yapılması gerekilen en son iki örnek burada karşılaştırılmış. Amacım dede korkut hakkında birkaç bir şey yazmaktı. Başlık ararken bu başlığa rastlayıp epey şaşırdım, değinmeden geçemeyeceğim.

Öncelikle dede korkut yaşadığı düşünülen ve bu bağlanma yaşadığına dair elimizde kanıtları bulunan dede korkut’un türk beylerini anlatan hikayeleridir. Hatta buna hikaye demek bile yanlış sayılabilir, boy denir bu anlatılara edebiyat çerçevelerince. Eser; türklerin eski yaşayışlarına, şamanizm inancının henüz yeni sıyrılmaya başladığı fakat etkilerinin hala görüldüğü ve eski geleneklerden yola çıkarak evrensel öğretilerine rastlarız. Farz-ı misal bamsı beyrek boyu’nda insanın sosyal çevresi değiştikçe eski sosyal çevresine olan sorumluluğun başına gibi sorunlar açabileceği konusuna değinir.

Dede korkut’un rolü ise ata olmasıdır. Bir bakıma bilir kişiyi temsil etmesi, kahramanlara ad koyma gibi önemli işi üstlenmesidir.

Nasreddin hoca ise güldürerek nasihat verir ve sadece türk coğrafyasında değil avrupa’da da varyantları bulunan bir şahsiyettir. Özellikle fıkra türünde epey tanınmaktadır. Ki nasreddin hoca da evrensel konulara değinir.

Yani bu iki şahsiyetin karşılaştırılması gerçekten yerinde bir karşılaştırma olmaz.