bugün

Bu zamanda az dostun olsun, daha iyi.
Herkesle uzaktan hoş beş edip geçmeli.
Can gözünü açınca görüyor ki insan,
En büyük düşmanıymış en çok güvendiği.

(bkz: rubailer)
Dünyada akla değer veren yok madem,
Aklı az olanın parası çok madem,
Getir şu şarabı, alsın aklımızı:
Belki böyle beğenir bizi el alem!
Var mı dünyada günah işlemeyen söyle:
Yaşanır mı hiç günah işlemeden söyle;
Bana kötü deyip kötülük edeceksen,
Yüce Tanrı, ne farkın kalır benden, söyle.
nazım hikmet gibilerini milyonlarca kez cebinden çıkarabilecek bilim adamı, şair ve mütefekkirdir.
ey güzel,sen ki bana derdi derman edensin
şimdi: ''çekil önümden'' diye ferman edersin
senin yüzün canımın kıblesi olmuş bir kez
ne yapsın, kıble mi değiştirsin bu can dersin?
vezir nizam-ül mülk, tarihin ilk intihar komando ekibini kuran hasan sabbah ile yakın arkadaş (bkz: panpa) olan rubai üstadı.
semerkand'ı okuduktan sonra ilgim arttı. okudum, okudukça sevdim.

yazan olmuştur ama bir rubai de benden gelsin:

bizim şarap içmemiz ne keyfimizden,
ne dine, edebe aykırı gitmemizden;
bir an geçmek istiyoruz kendimizden:
içip içip sarhoş olmamız bu yüzden.
hasan sabbah, nizam-ül mülk ile sınıf arkadaşı şair. üçü birbirine çok yakındır ve bir söz verirler. ilk zenginliğe ve kudrete ulaşan diğerlerine yardım edecektir. bu söze istinaden nizam-ül mülk vezir olunca hayyam da saray şairi gibi bir şey olur.
Derler ki Haram nedir bilmez hayyam.
Ben haramla helalı karıştırmam.
Senle içilen şarap helaldir.
Sensiz içilen şu bile haram
ne idüğü belirsiz bir insan. iranlı. müslümanlıkla pek alakası olmadığı kesin.
(bkz: ömer hayyam üçgeni)
(bkz: pascal üçgeni)
zamanından önce doğmuş, çağının çok ötesinde kalmış insan.
edebiyattan matematiğe pek çok alanda çalışmalar yapmıştır. amin maalof, semerkand kitabında çok güzel anlatmıştır hayyam'ı.
islam medeniyetinin en büyük kırılmalarının yaşandığı bir dönemde doğan büyük bilim insanı.

selçuklu sultanının himayesinde çok büyük bilimsel eserler vermiş, bir gözlem evi kurdurmuş ve takvim hesaplamalarında çok büyük doğruluk gösteren sonuçlara ulaşmıştır. fakat bütün sevdikleri gibi kılıç aslan ve nizamul mülk de öldükten sonra gözlemevi gazali taraftarlarınca yakılmış ve yalnızlığa itilmiştir.

bence islam medeniyetinde en önemli kırılmalardan biri de o zaman ollmuştur. akılcılığı ve bilimi savunan hayyam kaybetmiş ve akılla gidilen yolun sonu cehennemdir diyen gazali ve onun düşüncesi kazanmıştır.

sonrasını hepimiz biliyoruz.
insanlar bu rahmetliyi iki üç şarap içti diye sevmiyorsa bende neyim. ha iyi şiirleri vardır, iyi matematikçidir vs o ayrı.
iranli sairdir. rubaileri cok guzeldir kimi zaman sitem uzuntu kaygi endise vardir. cogunlukla saraptan bahseder. ateist degildir ancak allaha inanir ve hep bir sitemi vardir. hatta bir rubaisinde ben kotuyum diye bana kotuluk edeceksen cehennemde yakacaksan ne farkimiz kalir allahim diye isyani da vardir.
bu aralar baya meşhur olan kişilik. hortlattılar adamı.
gelip kral olsun, zikerler demokrasiyi...
türk asıllı olduğu halde iranlı köpeklerin sahiplendiği adam. ha bir de ömer ismini kullanmazlar, malum hz. ömer kafalarını budadı zamanında ondan sevmezler ya, sadece hayyam olarak kullanırlar ama hayyam iranlı falan değildir. birazcık tarih ve coğrafya bilgisi olan vakıf olur konuya. ayrıca ateist falan da değildir.
kendisinin iranlı zannedilmesinin ana sebebi, horasan belh gibi bölgelerin islam öncesi dönemde sasani hegamonyası altında olmasından dolayıdır. iranlılar halen daha sasanilerin mirasşısı oldukları için semerkandı bile kendilerinin sanarlar, e tabi o topraklarda doğan herkes de iranlı oluyor onlara göre ama öyle değildir.
binom üçgeninin asıl mucidi rubailer şairi türk.
ortaçağda yaşamış büyük insan. muhafazakarların şimşeklerini çeken, kendi dünya görüşünü tanıtmaya çalışan çok değer verdiğimdir.
şimdi yaşasa türkiye de hapisten çıkmazdı iranda da çoktan şehir meydanında vinç ile sallandırırlardı. islam devletleri 1000 yıl önce daha özgürmüş galiba.
büyük adamdır, dehadır. müthiş dörtlükleri vardır. rivayete göre hasan sabbah'ın arkadaşıdır.

kendini çok bilmişlerce üzerinden fazıl say'a iftirra edilendir. böyle müthiş bir sözün sahibidir;

ne bilginler geldi, neler buldular
mumlar gibi dünyaya ışık saldılar
hangisi yarıp geçti bu karanlığı
birer masal söyleyip uyuya kaldılar.

http://www.youtube.com/watch?v=PNKtl6rqc9M
tanrıyı görse şarap testisini uzatır. öyle sarhoş bir insan.
Seni aramaktan dünyanın başı dertte;
Zengine de göründüğün yok, fakire de;
Sen konuşursun da biz sağır mıyız yoksa,
Hep kör müyüz, sen varsın da görünürde.

Şarap içip güzel sevmek mi daha iyi,
iki yüzlü imamları dinlemek mi?
Sarhoşla aşık cehenneme gidecekse,
Kimselerin göreceği yoktur cenneti.
ileri görüşlü bir şairimizdir. aşağıdaki dizelerinden de anlaşılıyordur.

Kendi içmez, içeni kınamaya bayılır
Yüzünden aldatmaca,sahtekârlık yayılır
Şarap içmiyor diye, kasılıp gezer ama;
Yedikleri yanında şarap meze sayılır!
faşizme karşı ilaç olarak kullanılabilecek güzelliklerden. zaten güzel olan her şey faşizme karşıdır.