vakum fluktuasyonu

vakum denilince akla hiçlik gelir. Yani o ortam icerisinde hicbir sey yok varsayilir ama durum böyle degildir.
Kuantum mekanikte o vakumun icinde enerji olabilme olasiligi bulunmaktadir. Buna vakum enerjisi yada sifir noktasi enerjisi denilir. Bu enerjinin olusumundan sürekli parcacik ve antiparcaciklarin olusmasi ve daha sonra birbirleriyle birlesmesi ile kendi kendilerini silmeleri sorumludur. Bu enerjinin sabit bir miktari yoktur aksine dalgali bir miktara sahiptir. Iste buna vakum fluktuasyon denilir.

Bundan sonrasi konuya daha hakim olanlar icin.

Kuantum alan teorisinde kuantum yada sifir noktasi fluktuasyonu da denilir.

Bilimsel makalelerde enerji-zaman belirsizlik ilkesi yada sanal parçacık olarak kisaltilir.

fizikte fluktuasyon bilinen sabitlerin veya dalgalanan sistem büyüklüklerinin tesadüf degisimlerinden bahsedilir.
örnegin; dünyanin yercekimi alani. Tabi bu örnekte vakum fluktuasyonundan bahsedemeyiz. Yercekimi dünyanin her yerinde farkli oldugundan ve sürekli dalgalandigindan dolayi bu örnegi verdim.

Vakumda uzay zaman esittir ve asla degismez. Werner Heisenber ve Wolfgang Pauli´nin kuantum alan teorisindeki formüllerinde sonsuzluk meydana gelmektedir. Siniçiro Tomonaga (bkz: shinichiro tomonaga), Richard Feynman ve julian Seymour Schwinger kuantum alan teorisi formülünü daha da gelistirdiler.

görsel

Burada fizikciler sanal parcaciklar bulutu fikrini öne sürdüler. Bu fikirde sanal parcaciklar cok kisa süre icerisinde gercek olabiliyor ve hemen daha sonra absorbe olabiliyorlar. Burada olusan enerjinin fluktuasyonu sebebiyle parcaciklarin ölcülebilir kütlesi ve yükleri degisime ugruyordu.

Gecmiste bu casimir etkisi sanal parcaciklarin kendisine has fiziksel bir önemi olabilecegi icin bir kanit olarak kabul edildi. 2005 yilinda robert jaffe bu etkinin kuantum teoride (hesaplamalarda) vakumsuz ortamda da olusabilecegini söyledi (bkz: van der walls kuvveti). 2011´de isvecli bilim adamlari gözlemlerinde dinamik casimir etkisinden kaynaklanan isinim dedekte ettiler ve böylece van der walls kuvvetinden kaynaklanmadigini ispatladilar. bu aciklamadan kisa süre sonra konstanz üniversitesindeki fizikciler de deneyler yaparak isvecli bilim adamlarinin aciklamalarini güclendirdiler.

Burada yapilan deney:
Cok kisa zamanlar araliginda lazer isinimlari gönderildi. Femto saniye esnasinda bu kuvvet ölcüldü. Bu kuvvet de sadece vakum fluktuasyon ile anlatilabilmekte.