bugün

KONVEKTÖRLER



Öz olarak kanatlı borulardan oluşur. Bu kanatlı borular baca etkisi yaratmak üzere bir kaset içine yerleştirilmiştir. Kasetin alt tarafından giren soğuk hava kanatlı ısıtıcı borularda ısınır ve yükselen ısınmış hava kasetin üst tarafından odaya verilir.



Konvektörlerle Radyatörler Arasındaki Farklar


1) Isı geçiş şekilleri farklılık gösterir. Konvektörlerde odaya radyasyonla ısı yayımı çok azdır.

2) Baca etkisi dolayısıyla artan hava hızlarına bağlı olarak ısı geçişi, %95-98 oranında konveksiyonla meydana gelir.

3) Konveksiyonla ısı geçişini artırmak için konvektörlerde kanatlı boru kullanılır.

4) Isıtma yüzeylerine doğrudan temas etmek mümkün olmadığından 90ºC ‘den daha yüksek sıcaklıklarda akışkanla ısıtma yapılabilir.

5) 90ºC üstü sıcaklıkta akışkan kullanabilme özelliği sayesinde, özellikle endüstriyel uygulamalarda, konvektörlerde yüksek sıcaklıkta kızgın su veya buhar kullanılabilir.



Konvektör Çeşitleri


A- Doğal Çekişli Konvektörler


Hava hareketi tamamen kasetin yarattığı baca etkisiyle gerçekleşir. Bu tiplerde kasetin yüksekliği ve hava giriş çıkış açıklıklarının düzeni ısıl verim açısından çok önemlidir. Konvektör ısıtma gücünü ayarlamak için hava akımını azaltıp çoğaltmak üzere hava klapeleri kullanılabileceği gibi konvektöre giren su miktarını ayarlamak üzere kontrol vanaları da kullanılabilir. Duvar, döşeme veya süpürgelik tipi konvektörler mevcuttur.



Döşeme tip konvektörlerdeki perde, konvektöre hava girişi açısından çok önemli olup, üzerinin kapanmamasına dikkat edilmelidir. Döşeme tip konvektörlerin üfleme tipleri de vardır. Yeni geliştirilen doğal ve cebri konveksiyonlu tipler de bulunmaktadır.



B- Üflemeli Konvektörler


Hava hareketini sağlamak üzere radyal fanlar kullanılır. Fan tarafından bir filtreden geçerek emilen hava, ısıtıcı borulardan geçerek odaya üflenir.



Fan tarafından bir filtreden geçerek emilen hava, ısıtıcı borulardan geçerek odaya üflenir. Bu düzenlemede fan altta, ısıtıcı borular ise üsttedir. Bazı tiplerde hava girişine dış hava bağlantısı da yapılabilir. Böylece üflemeli konvektör aynı zamanda havalandırma işlevini de yerine getirir.



Salon tipi cihazlar adı verilen bu konvektörler, otel lobileri, fuayeler gibi daha geniş hacimlerin ısıtılmasında kullanılır. Kapasitelerine göre az yer kapladığından ve çabuk ısıtma yapabildiklerinden tercih edilirler. Konvektörlerde temizlik çok önemlidir. Özellikle üflemeli tip konvektörlerin filtreleri çok çabuk kirlenir ve tıkanır. Bu yüzden okul gibi gerekli bakım ve temizliğin yapılamayacağı yerlerle, tozlu ortamlarda konvektörler kullanılmamalıdır.













Tavan yüksekliği 3,5 m.’den fazla olan yerlerde ısıtıcı olarak radyatör kullanılması tavan seviyesinde ısı birikimi nedeniyle ekonomik ve konforlu değildir. Vantilatörlü sıcak hava cihazları tava yüksekliğinin 5,5 metreden fazla olduğu yerlerde pratik olabilir.



Isıl güç ayarı için genellikle devri kademeli olarak ayarlanabilen fanlar kullanılır. Fan tamamen durdurulduğunda ise konvektörden yayılan ısı çok azalır. Üflemeli tip kasetli konvektörlerde, 90/70 °C sıcak suda, ısıl güçler 2000-15.000 kcal/h aralığında olabilmektedir.





Endüstriyel Tip Konvektörler (Sıcak Hava Apareyleri)

Daha çok fabrika, depo, hangar, atölye gibi büyük hacimlerin ısıtılmasında kullanılır. ideal olarak yerden 2 m yüksekliğe yerleştirilirler. Bu cihazlarda ısıtıcı akışkan olarak yüksek sıcaklıkta su veya buhar kullanılır. Endüstriyel fanlı apareyler yerden 2m.’den yükseğe monte edildiğinde hava emişi bir kanal ile yerden 30 cm yüksekliğe kadar indirilmeli, hava buradan bir menfezle alınmalıdır.



Sıcak hava apareyleri’nin parçaları:

Salon tipi apareyler gibi bu cihazlar da

a) Kanatlı borulardan oluşturulan bir ısıtıcı batarya,

b) Yüksek devirli aksiyal veya radyal bir fan

c) Ayarlanabilen kanatçıklardan yapılmış bir hava çıkışını içeren kasetten oluşmuştur.



Hava çıkışı aşağı doğru veya yatay olarak ayarlanabilir. Cihazın ısı gücü, ısıtıcı akışkan ile bataryadan geçen hava arasındaki farka ve hava hızına bağlıdır. Hava hızı ve sıcaklık farkı ne kadar yüksekse cihazın ısı gücü de o kadar yüksek olur. Aksiyal fanlı tipler 90/70 °C sıcak su ile 50000 kcal/h ve radyal tipler yine 90/70 °C sıcak su ile 75.000 kcal/h güce kadar ulaşabilir.



Kızgın su ve buhar kullanıldığında bir ünitede 100.000 kcal/h gücüne kadar ulaşmak ılasıdır. Ancak cihaz seçiminde bütün ısıyı tek bir cihazla sağlamak yerine homojen bir ısıtma sağlayacak şekilde çok sayıda cihaz seçmek (her cihaz 8000 kcal/h – 16.000 kcal/h kapasiteleri arasında) daha uygundur.



Bu cihazların seçiminde ve yerleştirilmesinde bütün ısıtılacak hacmin homojen bir şekilde ısıtılmasına, havanın insanların çalışma düzeyine uygun bir şekilde üflenmesine ve rahatsız edici hava akımlarının oluşmamasına dikkat edilmelidir.



Sıcak hava apareylerine taze hava bağlantısı da yapılabilir. Bunların fanlarına, oda termostatı ve oda termostatı ve apereyin hava girişine monte edilecek bir kanal termostatı ile kumanda edilerek, ortam sıcaklığı kontrol edilmelidir.



Sabah işyerlerinde ilk çalışmada taze hava kapatılarak mahalin çabuk ısıtılması sağlanır. insanlar çalışmaya başladıktan sonra taze hava açılır.















Sekonder Havalı Sıcak Hava Menfezleri Sistemi



Sıcak hava apareyleri ısıtma amacı ile kullanılır. Üfleme havası sıcaklığı ortam sıcaklığından 8-12°C daha yüksek olduğundan, ortam içinde uygun olmayan sıcaklık dağılımına neden olurlar. Hava sıcaktır ve yukarı doğru yönlenir. Bu apareyler daha çok yüksek tavanlı geniş hacimlerde kullanıldıkları ve buradaki insanların bulunduğu bölgenin –sıcak havanın tavanda toplanması nedeniyle- soğuk kalması nedeniyle ısıtmada bir dezavantaj oluşmaktadır (atölye, hangar ve fabrikalar için). Bunun önüne geçmek için sekonder havalı cihazlar geliştirilmiştir.



Bu cihazların üfleme kanatçıkları (jaluziler) çevre havasını da sürükleyerek cihazdan çok büyük miktarda ve hızda çıkar. Üfleme sıcaklığı ile ortam havası sıcaklığından birkaç derece daha yüksektir. Bu sayede izotermal şartlara yakın ve atış mesafesi yüksek bir jet elde edilmektedir. Üflenen hava yukarı kıvrılmayıp uzun mesafelere ulaşır, ortam havası ile karışır ve oda içerisinde sıcaklık gradyanlarının oluşması önlenir. Enerji tasarrufu sağlanır.



Sekonder Havalı Sıcak Hava Menfezlerinin Çeşitleri



1) Duvar Tipi Sekonder Havalı Sıcak Hava Menfezleri

Yatay üflemelidir.



2) Tavan Tipi Sekonder Havalı Sıcak Hava Menfezleri

Düşey üflemelidir.



KAYNAKLAR



1. Mimarın Tesisat El Kitabı, ISISAN Çalışmaları No:238

2. Firma Katalogları

3. Çeşitli Isısan Çalışmalar

http://www.tef.marmara.ed...akine/gurcan/enerji/5.htm