görme engellilerin bilgisayar kullanması

ilk bakışta çoğu insana garip gelse de bir gerçektir. görme engelliler de bilgisayar kullanabilir.

bunun için jawsadı verilen sesli bir program kullanılmaktadır. bu program sayesinde o anda girilen her siteyi, her klasör ismini, kısacası ekranda yazılı olan her şeyi sesli bir şekilde dile getirir.

eh, ben bu kadar açıklamaya çalışsam da hazırı var efenim:
--spoiler--
Görmeyen birisi bilgisayar teknolojisiyle bir başkasına gerek duymadan kitaplarını okuyabilir notlarını hazırlayıp  internetten yararlanabilir  hatta bilgisayar
programcısı bile olabilir.
--spoiler--
--spoiler--
Görmeyen bireylerin toplumla iç içe yaşaması, herkes gibi eşit şartlarda eğitim alabilmesi, kendine bu güne kadar hayal olan çok değişik alanlarda istihdam
yaratabilmesi için teknolojiyi kullanması gerekmektedir.

Jaws for Windows Programı dünyanın en gelişmiş ekran okuma programıdır. Dünya görmeyenlerinin %80'ninin kullandığı bu programın üstün taraflarından bazıları
şunlardır.

1 -Web sayfalarında ve MS Word’de seri dolaşım tuşları sayesinde sayfa içerisindeki başlıklara, form alanlarına, çerçevelere, onay kutularına, seçim kutularına,
yazma alanlarına ve radyo düğmelerine doğrudan erişilebilir ve  bunları ayrı ayrı listeleyebilir.

2- Sık kullanılan sayfaların belli bölümlerini işaretleyerek o sayfaya girdiği anda işaretli bölümleri dolaşabilir ve listeleyebilir.

3- Sayfa içinde tabloları verimli ve hızlı bir şekilde kolaylıkla okuyabilmelidir.

4- Jaws programı, kullanıcıya kendi kullandığı programlarda erişimi görmeyenin kendisinin ayarlamasına imkan sağlayan script yazmaya (programcıklar)  açıktır.
Dolayısıyla scriptler sayesinde her türlü program görmeyene göre ayarlanabilmektedir.

5- Görmeyen kullanıcı bilgisayarın herhangi bir ortamında belli kısayol tuşlarına basarak Jaws programını o noktada nasıl kullanabileceğini, Windows işletim
sistemine dair kısayolları Türkçe olarak dinleyerek öğrenebilmesine olanak sağlayan tek programdır.

6- Jaws programı ayrı ayrı seçilen metin parçalarını panoda birleştirilerek başka bir alana taşıyabilir.  

BiR GÖRMEYEN iÇiN OLUŞTURULACAK SiSTEM NASIL OLMALIDIR?

Körlerin bilgisayarla okuması için oluşturulacak sistemde olması gereken en önemli  sistem kuşkusuz Ekran Okuma Sistemidir.

Görmeyenlerin bilgisayarı Türkçe  sesli kullanabilmeleri için Türkçe dilinde  okuma sistemi;  Jaws for Windows veya Hal for Windows ekran okuma programlarının
Türkçe sentezleyicisiyle  adaptasyonlarından oluşmaktadır.

Bu programlar bilgisayar açıldığı anda devreye  girer ve bilgisayarın kapatıldığı ana kadar görmeyene tüm ekranı okur, onlara detaylı bilgiler verir. Bilgisayarın
her ortamında çalışarak görmeyenlerin bilgisayara tam hakim olmalarını sağlar. Klavyedeki tüm tuşlar ve faaliyetler seslendirilir. Görmeyenler bilgisayarı
klavyeden kullanırlar. Türkçe ekran okuma programı olması açısından önemlidir. Türkçe’ye ilaveten isteğe bağlı olarak dil alternatifleri de mevcuttur.
Görmeyenlerin internetin geniş olanaklarından yaralanmalarına olanak sağlar. Bu program sayesinde görmeyenler tüm bilgisayar faaliyetlerinde bulunabilirler.
--spoiler--
işte bu kadar basit bir şekilde bilgisayar kullanabilir biz görme engelliler. yani pek de şaşılacak bir tarafı yok diye düşünüyorum.

şu anda bastığım her klavye tuşunu söylüyor bu program. bana göre bu programın tek eksiği, mouse kullanmamıza ortam sağlayacak özellikler taşımaması. bu sorun genellikle karşıma entry'lerin altındakisilveeditbutonlarını kullanamam gibi sorunlar.. bunun dışında diğer işlerimizi klavye yardımıyla halledebiliyoruz.

şimdi gelelim bilgisayar öğrendiğimi duyunca insanların verdikleri tepkilere ve sordukları sorulara.

+ ekrandakileri nasıl okuyorsun?
- sesli bir programımız var. ekrandaki her şeyi okuyor, seslendiriyor. onunla kullanıyorum.

+ klavyedeki tuşları nerden biliyorsun?
- on parmak klavye kullanabiliyorum.

+ msn'de benim yazdıklarımı nasıl okuyorsun?
- sesli programım otomatik olarak okuyor zaten. ya da istersem kendim de okutabiliyorum yön tuşlarıyla.

+ nasıl oyun oynuyorsun peki?
- pek oyun oynamıyorum. oynadığım birkaç tane oyun var. bunlar da görme engelliler için hazırlanmış oyunlar. diğer birkaç oyunu ise ses efektlerinden yararlanarak oynuyorum. zaten oyun oynamayı pek sevmem, nadiren.

+ hızlı yazabiliyor musun klavyede?
- evet..

işte böyle.*

http://www.brailleteknik.com/jaws.html

şahsıma göre hiç de şaşılmaması gereken durum.

görme özürlü derneğinde gönüllü çalışan ve 10 yıllık yakın arkadaşlarından birisi görme özürlü olan biri olan bende açıklayayım azıcık birşeyler.

jaws bayan ve erkek seside çıkarmakdatır fakat erkek sesi çok sinir bir tondur bayan sesi kulağa daha hş gelmektedir. jawsdan sonra ve engellilerin pc ye yönelmesi olayından sonra micrisoftta bir program üzerinde çalışmaktaadır ve bu sayede bu sektörde rakabet oluşup pc kullanan engellerimiz için daha işlevselli programlar çıkacaktır.

ayrıca görme özürllüler 10 parmak klavye öğrenip gayette hızlı yazmaktadır.bu jaws aynı zamanda pc üzerinden kitap okumayada olanak sağlamakdatır e-kitapları gayet rahat okuyabilmekte hatta tarayıcıdan tarattığınız kitapları pdf den doc belgesine çeviri programı yardımıyla jaws tarattığınız kitaplarıda okumaktadır.

klavyeyi de on parmak kullandığımızdan dolayı pek de zor olmayan durum.

görme engelliler için iyi bir bilgisayardır.