bugün

yüksek basınç ve sıcaklıkta atmosferdeki azot ve hidrojeni birleştirerek azotlu gübre üretimini sinai olarak üretmeyi başaran alman kimyacıdır.
Fritz Haber (d. 9 Aralık 1868, Breslau, Almanya - ö. 29 Ocak 1934, Basel, isviçre) Alman kimyager. 1918 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. I. Dünya Savaşı süresince klor ve diğer zehirli gazları geliştirme ve dağıtımı konusundaki çalışmaları nedeniyle "kimyasal savaşın babası" olarak da tanımlanır.

Haber'in eşi Clara Immerwahr da kimya üzerine doktora yapmıştır. Immerwahr, Haber'in zehirli gazlar konusundaki çalışmalarına karşıydı ve II. Ypres Muharebesi'nde klorun ilk başarılı kullanımına yanıt olarak bahçelerinde intihar etmiştir[1].

Haber, Max Born ile birlikte, iyonik bir katı maddenin kafes enerjisini değerlendirmek için Born-Haber siklusu metodunu geliştirmiştir. Haber MDMA'yı ilk sentezleyen kişi olarak da bazı yerlerde anılsa da, bu bilgi doğru değildir[2][3].

Yahudi bir anne babanın çocuğu olarak Breslau, Almanya'da (günümüzde Wroclaw, Polonya) doğmuştur[4]. Annesi doğumda ölmüştür. 1886'dan 1891'e kadar Robert Bunsen'in yanında Heidelberg Üniversitesi'nde, A. W. Hofmann'ın grubunda Berlin Üniversitesi'nde (günümüzde Berlin Humboldt Üniversitesi) ve Carl Liebermann'ın yanında Technical College of Charlottenburg'da (günümüzde Technical University of Berlin) çalıştı. 1901'de Clara Immerwahr ile evlendi ve oğulları Hermann 1902'de doğdu. Akademik kariyerine başlamadan önce babasının kimyasal işinde ve Zürih'te Georg Lunge ile isviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nde çalıştı.

Kaynaklar :

1.^ Hobbes, Nicholas (2003). Essential Militaria. Atlantic Books. ISBN 978-1-84354-229-2.
2.^ "...MDMA was actually first synthesized by Fritz Haber in 1892...". Ask Erowid.
3.^ Benzenhöfer, U. ve Passie, T. (2006): Zur Frühgeschichte von Ecstasy. In: Der Nervenarzt. Bd. 77, S. 95-99. PMID 16397805 PDF
4.^ http://www.nobel.se/chemi...eates/1918/haber-bio.html Fritz Haber'in Nobel sayfasındaki biyografisi

ileri okumalar :

Daniel Charles, Master mind: The Rise and Fall of Fritz Haber, the Nobel Laureate Who Launched the Age of Chemical Warfare (New York: Ecco, 2005), ISBN 0-06-056272-2.
Dietrich Stoltzenberg, Fritz Haber: Chemist, Nobel Laureate, German, Jew: A Biography (Chemical Heritage Foundation, 2005), ISBN 0-941901-24-6.
Vaclav Smil, Enriching the Earth: Fritz Haber, Carl Bosch, and the Transformation of World Food Production (2001) ISBN 0-262-19449-X
Thomas Hager, The Alchemy of Air: A Jewish Genius, a Doomed Tycoon, and the Scientific Discovery That Fed the World but Fueled the Rise of Hitler (2008) ISBN 978-0-307-35178-4. * *
1868-1934 yıllarında yaşamış alman yahudi nobel kimya ödüllü bilim adamı.

1. dünya savaşı sırasında Belçika'nın ypern şehri yakınlarında ilk kez Almanlar Fransızlara karşı kimyasal silah kullanarak binlerce fransız askerini tek kurşun atılmadan öldürmüştür. bunun mucidi de tabiki f.haber.

haber, kimyasal silahların babası olarak bilinir.
1918 Nobel Kimya Ödülü'nün sahibi olan Nobel kazandığı buluşu binlerce insanın ölümüne neden olmuştur.Haber aslında; I. Dünya Savaşı'nda klor geliştirip silah haline getirerek 6 nin gaz tüpüyle Fransız ve Cezayir askerinin ölümüne yol açmıştır.
görsel
almanya için kimyasal silahlar geliştirdikten sonraki yıllarda, yahudi asıllı olması nedeniyle nazi rejimi baskıları nedeniyle isviçre'ye kaçmak durumunda kalmıştır ve orada ölmüştür.
NG için yapılan dramatize edilmiş seri belgeselde (Genius), Einstein, Almanya'dan gidip gitmemek için kararsız kaldığı bir sahnede, bu şahısla birlikte görünüyor ve "nereye; dünyanın en güvenli ülkesi Almanya" diyen bu Yahudi dostuna şöyle söylüyor: "Sen Almandan daha Almansın." (Mealen.)
haber-bosch yöntemini geliştirip nitrojen ve hidrojeni yüksek basınç ve sıcaklık altında ayrıştırıp amonyum nitrat elde etmiş bilim insanıdır. ayrıca karısı da phd sahibi bir kimyagerdir. amonyum nitratı kimyasal olarak elde etmesiyle tarım üretimini olumlu yönde ciddi etkilemiş, bugün dahi kullanılan gübre ve çeşitli kimyasal fertilizerların hemen hepsi haber yöntemi ile elde edilmiş amonyum nitrattan yapılmaktadır. vücudumuzdaki nitrojenin yarısından fazlası da bu yöntem ile elde edilmiş nitrojenden gelmektedir.

1. dünya savaşı patlamasıyla kendini savaş saflarına vermiş ve klorin gazını icat ederek binlerce belki milyonlarca kişinin ölümüne yol açmıştır. kendi gibi kimyager olan karısı savaşın ilerleyen yıllarında intihar etmiştir. 1934 yılında isviçrede kalp yetmezliğinden ölmüştür. 2. dünya savaşında haber in geliştirdiği kimyevi yöntemler ve geliştirilmiş halleri gaz odalarında kullanılmış, milyonlarca kişinin hızlı bir şekilde öldürülmesi yolunda faydalanılmıştır.