evrenin dışında ne var sorunsalı

Bütün zaman ve mekanda var olabilecek her şeyi kast ediyorsanız, evrenin dışında tabii ki hiçbir şey olamaz. Evrenin limitli boyutta olduğunu ve o limitin ardını soruyorsanız; orası nereyse, o da evrene dâhil olmak zorunda.
Kozmos sınırsızsa, soruyla ilgilenmemize gerek yok. Evren, var olan her şeyi kapsayarak, sonsuza kadar uzanan ve köşesiz bir “şeyse” ardını ve dışını konuşamayız.
Tabii ki evrenin gözlemleyebildiğimiz bir limiti var. Kozmosun yaşı ve ışığın hızı limitli. Bu yüzden, evrenin tarihi boyunca bize ışığı ulaşmamış galaksiler söz konusu. Şu an evrenin gözlemleyebildiğimiz sınırı 93 milyar ışık yılı uzaklığında.

Evrim ağacı bu konuda bir video yayınlamıştı. Bir şeyin içine genişlemesi gerekmiyor ama oladabilir. Şu an sadece bilinmezliktir.

On yılı aşkın bir süredir bunu düşünürüm ara ara, "sonsuza genişlemek," sanırım şu üç boyutlu beynim başka boyutları kavramada güçlük çekecek ya da kavramanın ne anlama geldiğini dahi bilmeyecek. Aynı bir çizgi romandaki iki boyutlu karakterin üçüncü boyutu asla bilemeyeceği ve hayal dahi edemeyeceği gibi...

içi bizi dışı sizi yakar kurcalamayın boşverin..

Bence gezegen. Çoğu insan hamburger var sanıyor çünkü.

Bilinmezligin ta kendisi suandan itibaren teknolojinin binlerce yil sonraki halinde bile imkansiz olan bilinmezlik dusunurken bile farkina varilamayan bi bilinmezlik.

Işığın durumuna bağlı bir sorunsaldır. Işığın bize ulaşabildiği kadar olan evreni gözlemleyebiliyoruz. yani ışığın oluşup bize doğru yol alıp bize ulaştığı an ora hakkında bir fikir yürütebiliriz. lakin gördüğümüz tüm boşluklar karanlık. bu demek oluyor ki başka evren var olsa bile bize gerçekten çooook uzak.

çok sıkıntılı bir sorundur henüz keşfedilememiştir ki keşfedebilceğimizde şüphelidir.

ışık hızına ulaşsak bile evrenin sonuna gidip gelindiğinde dünya yerinde olmayabilir.

şu solucan deliklerinin kullanılması mümkün olursa ne işe yaradığını çözersek belki uzak galaksilere yıldızlara ulaşabilir.

bu yerçekimi dalgaları bilimde çığır açtığı söyleniyor bakalım gelecekte neler olacağını göreceğiniz.

Daha giden bulunmadı. Şayet gizli kapaklı giden bulunduysa da dönen bulunmadı.

Neyse ki daha o kadar geliştiremedik teknolojiyi. O kadar gelişmiş olsaydı çöp derdim. Şu anda yörüngede binlerce çöp var. Terkedilmiş uzay istasyonlarından kalma, her geçen gün birbiriyle çarpıştıkça daha da kirlenen bir yörüngemiz var. Yani şu an belki bizim tarifini edebileceğimiz bir şey olmasa da olur da bir gün o sınırlara ulaşabilirsek çöp var diyebiliriz.

Bulunduğumuz evrenin kurallarına tabi olan bizler için araştırılması mantıksız sorunsal. Evrenin dışında muhtemelen çok farklı kurallar işlemekte ve bu kuralları biz kavrayamayız. Dikkat edilirse zaten hiçbir bilim adamının da ne bigbang öncesine ne de evrenin neyin içinde genişlediğine dair bir araştırması yok.

şu anki üç boyutlu algı mekaniğimizle kavrayamayacağımız sorunsaldır.

bir futbol topunun üzerine bırakılan karınca, topu nasıl algılıyorsa, insanoğlu da evreni benzer şekilde algılar.

bilimin ilgi alanına girmeyen konudur. orası metafiziğin ve dinin konusudur.

(bkz: aha böyle bi delik var)

Ya bir de asla cevabını bilemeyeceğimiz soruları kafaya takarak beyin fırtınası yaşadığınızı mı zannediyorsunuz anlamıyorum ki avucumuzun içinde gözümüzün önündeki parçacıklara bile vakıf değiliz daha, git parçacık fiziği oku, evrenin sonunda ne varmış, ay hastayım bu kafaya. Daha gözlemlenebilir evrenin dahi %70i kadarını kapladığını bildiğimiz karanlık maddeye dair hiçbir bilgimiz yok, yani demek istediğim düşün evet yine düşün ama hiçbir veri giremeyeceğin bir aramada beyin ne yapsın, ona da yazık değil mi,

Ayrıca ne o öyle 80lerden beridir yeni güncelleme yüklemedin mi sen, çoktan multiverse ekolüne dahil olduk biz.

ebenin orekesi. saga dogru ilerle, evet simdi sola don. herkesin amina koyulan bir dunyanin en sonuna geldin denilendir. ******

Evren’in büyüklüğü, büyük oranda şekliyle ilişkilendirilir. Bilim adamları, evrenin şeklinin kapalı (sonlu) ve küresel, açık (sonsuz) ve eyer şeklinde ya da kağıt gibi düz ve sonsuz olduğunu tahmin ediyor. Sonlu bir Evren’in büyüklüğü sonlu olduğundan ölçülebilir; aynı durum kapalı, küresel Evren için de geçerlidir. Ancak sonsuz Evren’i ölçmek mümkün değil. Çünkü sonsuzu ifade eden bir ölçüm mevcut değil. NASA, 2013 yılında Evren’in 0,4 hata payıyla düz olduğunu duyurdu. Düz bir evren, sonsuz bir evren demek. Sonsuz evren’in büyüklüğü ise sonsuz.
Bu ve bunun gibi bir cok aciklama mevcur kimsenin evrenin bir sonu var teorisini ortaya atmadigi asikar. O zmn bu tur soruyu dusunmek de yersiz.

allah'ın bahçesi.

evren, insan zihniyle algılanamayacak, insan zihnine indirgenmeyecek kadar geniş bir kavramdır. bize bu haliyle çok komplike gelmesi normaldir. söz gelimi stephan hawking evrenin başlangıcını bir denklemle açıklamaya çalışsa dahi hala bunu başarabilmiş değil. kaldı ki evrenin içinde olup bitenleri bile bilemiyoruz. bir dışının var olup olmadığını bilemeyiz. ancak bu iç-dış sorunsalına kabaca değinecek olursak, ilk baş da bizim evrenin neresinde olduğumuzu bilmemiz gerekir.

dışı olan bir şeyin bir sonu da olmalı ki, sonuna vardığımız da o şeyin dışına çıkmış olabilelim.
haliyle sonlu olan bir şeyin bir başı da olmalıdır.
başlangıcı olan bir şeyden bahsediyorsak, ve kendimiz bu başlangıcı olan şeyin içinde bir yerlerde isek, bu başlangıcı olan şey sınırlı olan bir şey olmalıdır.
sınırlı olan bir şey için sonsuzluktan da bahsedemeyiz, çünkü o şeyin bir başlangıcı ve sonu vardır.
bu şeyin sonuna vardığımızda bir dışarıdan bahsedecek olursak, bu hatalı bir varsayım olur. çünkü dışarısı bir sondur. yani son, sondur. sonun sonunda hiçbir şeyden bahsedemeyiz. bahsedemediğimiz gibi onun hakkında da konuşamayız (dışında şu veya bu var gibi).
big-bang öncesine dair kesin bir teori yok. yani big-bang öncesi zamansız ve mekansız bir oluşumun olduğuna dair teoriler vardır. her şeyin başlangıcının olduğu yer, bizim bildiğimiz kadarıyla bilimsel olarak big-bag'tir. ama bir öncesinin de olmuş olması gerektiğinden bahsediliyor. ya da bir takım tesadüfler zinciri çerçevesinde bir takım olaylar gelişti ve big-bang ile evren oluştu savıyla daha öncesinde bir şeyin olmadığından bahsediliyor.
sonuç olarak salt insan mantığı, insanın kendisinin bir başlangıcı ve sonunun olduğu vasıtasıyla, olaylara dualite ile yaklaşır. yaşam ve ölüm gibi. aslında başlıktaki sorunun bir cevabı olmadığı gibi, sınırlı ve sonlu olan şey insan zihnidir. insanın dışında bir yer vardır. insan, içinde olduğu ve evren ismini verdiği bu kavramın dışına, insan bedeninden kurtulunca, salt enerji halinde çıkarsa dışarıya çıkmış olabilir. o an sınırlı olan iki boyutlu insan zihninin (dualitenin) ötesine geçilebilir ve kavramlar yok olur.
nitekim fiziğin açıklayamadığı bu tip konuların bittiği yerde metafizik devreye girer. astrofiziğin babalarından olan stephan abimizin hala evrenin başlangıcına ilişkin açıklayamadığı ve hayatını adadığı denklem de, kanımca bu sebeptendir ki açıklanmasının mantıklı bir izahı yoktur. yani başının ve sonunun olduğunu bilemediğimiz bir olguyu nasıl açıklayabiliriz ki?

edit: imla

(#31463981) yani.

evren matruşka gibi iç içe geçmiş 7 katmandan oluşur. 7 ayrı uzay demektir. yedincisinin dışında allah vardır heralde.
hz muhammed miraç gecesinde 7. kat gökten sonra cebrail isimli meleğin ''bir adım daha atarsam yanarım'' dediği rivayet edilir. buradan anlaşıldığı üzere evrenin dışında allah var.

7.katta ise cennet var.
O’nun (Sidretül Münteha’nın) yanında Meva Cenneti (vardır)._necm15.ayet

matruşka evren teorisi: http://sedatakk.blogspot....e-ne-varbenim-teorim.html
cebrail sözü kaynağı: SiDRETÜL MÜNTEHA

ne olacak karanlık madde var. evren de gök cisimleri de o karanlık maddenin içine doğru genişliyor.

(bkz: multiverse)

" Sonra Rabbin duman halinde ki göğe yöneldi ve ister isteyerek yada istemeyerek gelin dedi. ikisi de itaat ettik geldik dediler. Böylece onu iki gün içinde yedi gök olarak tamamladı ve her göğe emrini vahy etti. Biz dünya semasınıda yıldızlarla donattık "

Fussilet suresi 11 12.

" Göğü büyük bir kudretle bina ettik ve biz onu genişletmekteyiz "

Zariyat 47.

Bilim adamlarını delirten sorudur. Henüz evreni çözemedi insanlar. Delirtmeyin gece gece.