arap alfabesine geçince cahil kaldık

(bkz: orhun yazıtları)

Orhun Yazıtları, Göktürk Yazıtları ya da Köktürk Yazıtları, Türklerin bilinen ilk alfabesi olan Orhun alfabesi ile Göktürkler tarafından yazılmış yapıtlardır. Bu yazıtlar Türkçenin tarihsel süreçteki gramer yapısı ve bu yapının değişimiyle ilgili bilgiler verdiği gibi Türklerin devlet anlayışı ile yönetimi, kültürel öğeleri, komşuları ile soydaşlarıyla olan ilişkileri ve sosyal yaşantısıyla ilgili önemli bilgiler içermektedir.[1]

Bilge Kağan ve Kül Tigin yazıtlarını Yollıg Tigin yazmıştır. Yollığ Tigin aynı zamanda Bilge Kağan'ın yeğenidir. Yazıtlarda bu abidelerin sonsuzluğa kadar kalması temennisi ile "Bengü Taşlar" denmiştir.

https://upload.wikimedia...._Orkhon_Inscriptions.jpeg

https://upload.wikimedia...._Orkhon_Inscriptions.jpeg

görsel

görsel

görsel

ilk Yazıtların Bulunuşu

Göktürk yazıtları, Orhun alfabesinden günümüze kalan en önemli ve büyük yazıtlardır. Bu yazıtların çözülüp değerlendirilmeleri ve üzerinde araştırmaların yapılması ancak 19. yüzyılda yapılmıştır. Bu alfabeyle yazılan ilk yazıtlar Yenisey ırmağı boyundaki yazıtlardır. 1889 yılında bir büyük yazıt daha ortaya çıkarılmış ve bunlara Orhon yazıtları denmiştir. Bunların diğerlerinden farkı olarak arka yüzünde Çince yazıların bulunmasıdır. Bu yazıtlar Danimarkalı Türkolog Wilhelm Thomsen tarafından 1893 yılında çözülmüştür. Bu yazıtların Kültigin ve Bilge Kağan tarafından diktirildiği, eski öz Türkçe’nin bir lehçesi olduğu ve Göktürklere özgü bir yazı metini olduğu ortaya çıkmıştır.

Göktürk alfabesi Türklerce kullanılan ve pek çok büyüklü küçüklü yazıtlarda karşılaşılan bir alfabedir. Dikiliş ve yazılış tarihide bilinen bu büyük yazıtlar Moğolistan’da Orhun ırmağı kenarlarında bulunan Göktürk Yazıtlarıdır. Bu alfabede 4 sesli, 26 sessiz ve 8 birleşik olmak üzere 38 harf bulunmaktadır.

Çok haklı tespittir.

bir gece de cahil bıraktı şu dinci dingiller bizi.