abdülhamidin balkanları peşkeş çekmesi

93 harbine mebusan meclisi sebep oldu diyerek sultan abdülhamid i savunmaya çalışmak cidden çok garip. peşkeş çekti demekse anakronik bir yaklaşım.

harbe sebep olan ne sultan abdülhamid ne de mebuslar meclisi. balkanlar zaten sultan abdülaziz döneminde sürekli fokurdadı. sultan abdülhamid tahta geçtiğinde andrassy notası ve tersane konferansı meseleleri bulunmaktaydı. mebuslar meclisinin yaptığı rusya ya savaş ilan ederek kendi ülkesinin hukukunu çiğnetmemek, toprak bütünlüğünü korumak, içişlerine karıştırmamaktı.

osmanlı devleti 93 harbine anlatılanın aksine, öyle perişan bir orduyla filan da girmedi. sultan abdülaziz döneminde ordu gayet güçlendirilmiş, balkan müstahkemleri tahkim edilmişti. sultan abdülhamid savaşı payitahttan yönetmeye kalkınca sonuç felaket oldu. uzaklığı ve telgraf hatlarının yetersizliği sebebiyle sultan abdülhamid in fazlaca müdahale edemediği balkanlarda savaş daha iyi gitti mesela.

sultan abdülhamid elbette balkanları ğeşkeş çekmedi, ama kıbrıs ı ingilizlere verişi kıbrıs sorununa yol açtı. mısır, tunus gibi ülke toprakları bir bir işgal edilirken de mebuslar meclisinin yaptığı gibi savaş ilan edip en azından ülke onurunu da kurtaramadı. beğenmediğimiz ittihatçılar bile trablusgarp ı zor koşullarda bir şekilde savunmuştu halbuki. girit i size ancak aldığımız fiyata veririz diyen osmanlı bürokratlarının bu sözünü ne yazık ki sultan abdülhamid döneminde sıklıkla yedik.

iddialar ortaya atarken kaynak kullanmak çok önemlidir. bismarck şunu dedi diye arkadaşınızdan duyduğunuz veya şuradan buradan okuduğunuz iddiaları ortaya koyarken biraz araştırsanız bunların israiliyat olduğunu siz de göreceksiniz. birileri sultan abdülhamid e yapmadığı şeyleri isnat ediyor diye onu idealize etmeye gerek yok.