yunan mitolojisi

Bayağı zengin olan ve okuması zevkli mitolojidir.

Yunan mitolojisinde tanrılar dünya üzerindeki egemenliklerine göre üç gurupta incelenmektedirler. Bunlar evreni oluşturan daha çok cisimlerle özdeşleştirilen ilk ya da öncül Yunan Tanrıları, öncül tanrıları tahtından eden Titanlar ve Titanları tahtından eden Olimpos tanrılarıdır.

ilk Yunan Mitoloji Tanrıları
Öncül ya da ilk Yunan Mitoloji Tanrıları, Yunan mitolojisine göre evreni oluşturan ilk varlıklardır. Aynı zamanda Olimpos tanrılarından önce var olan Titanların atalarıdır.

Theogony adlı esere (M.Ö. 7. yy'da yazılan) göre ilk Yunan Mitolojik Tanrıları şöyledir;

Kaos (Haos olarak da okunur): χάος kelimesi Yunanca boşluk anlamına gelmektedir. Evrenin (Kozmos) oluşumundan önceki biçimsiz boşluktur.

Erebus (Ἔρεβος; Okunuşu Erevos): Karanlık tanrısı. Hesiod'a göre Yunan Tanrısı Kaos'tan meydana gelmiştir.

Niks (Νύξ): Gece tanrıçası Niks, Kaos'tan meydana gelmiştir.

Aitir (Αἰθήρ): Hesiodos'a göre aydınlık tanrısı. Erebus ve Niks'ten meydana gelmiştir. Ayrıca ''Yüksek Gökyüzü'', tanrıların nefes aldığı hava'nın elemental tanrısıdır.

imera (Ἡμέρα ): Gündüz'ün tanrıçasıdır. Erebus tanrısı ve Niks tanrıçasından var olmuştur.

Gaya (Γαῖα): Yeryüzü tanrıçası. Titanlar ve Devler Gaya ve Uranüs'ten meydana gelmiştir.

Uranüs (Οὐρανός): Gökyüzü tanrısı. Hesiodos'a göre Uranüs, Gaya'dan var olmuştur.

Urea (Oὔρεα): Dağların elemental tanrısı. Yine Hesiodos'a göre Gaya'dan var olmuştur.

Podos (Πόντος): Denizlerin elemental tanrısı.

Tartaros (Τάρταρος ): Plato'ya göre ölümden sonra ölümlülerin cezalandırıldığı yer ve aynı zamanda bu yerin elemental tanrısı.

Eros (Ἔρως): istek, aşk ve seks'in elemental tanrısı. Hesiodos'a göre ilk Yunan Mitoliji Tanrılarının 4. Südür.


ikincil Yunan Mitolojik Tanrıları – Titanlar (Τιτᾶνες)

Titanlar Yunan Tanrıları Gaya ve Uranüs'den meydana gelmiştirler. ilk kuşak Titanlar şöyledir;

Okyanus(Ὠκεανός): Okyanusların tanrısı.

iperion (Ὑπερίων): Bazı kaynaklarda güneş tanrısı olarak geçmektedir.

Koios (Κοῖος): Zeka tanrısı.

Kronos (Κρόνος): Titanların en genci ve lideri olan tanrıdır.
Babası Uranüs'ü tahtından etmiş, sonra da kendi oğlu Zeus tarafından tahtından edilmiş ve Tartaros'da hapis edilmiştir.

Kriyos (Κρεῖος): Adından başka hakkında bilgi bulunmayan yunan tanrısı.

iapetos (Ἰαπετός): işcilik tanrısı.

Mınimosini (Mνημοσύνη): Hafıza tanrıçası ve ilham tanrıçalarının annesi.

Tithis (Τηθύς): Deniz Tanrıçası.

Evrifaessa (Ευρυφάεσσα): Theia olarakta adlandırılan aydınlık tanrıçası.

Fivi (Φοίβη): Ay ile ilişkilendirilen tanrıça.

Rea (Ῥέα): Olimpos tanrılarının (Üçüncü kuşak Yunan mitolijisi Tanrıları) anası olan tanrıça.

Themis (Θέμις): Kutsal düzen, hukuk ve adelet tanrıçası.

ikinci kuşak Titanlar ise şöyledir:

iperion'un çocukları:

Eos: Şafak Tanrıçası.

Helios (Ἥλιος Hēlios ya da Ήλιος ): Güneş'in material hali.

Selini (Σελήνη): Ay'ın material hali.

Koios'un çocukları:

Lito (Λητώ)

Asteria (Ἀστερία)

iapetos'un çocukları:

Atlas (Ἄτλας): Astronomi ve navigasyon Titanı.

Prometheus (Προμηθεύς): Tanrılara karşı çıkan ve insanlığa ateşi armağan eden Titan.

Epimetheus (Ἐπιμηθεύς)

Menoetius (Μενοίτιος)

Okyanus'un kızı:

Mitis (Μῆτις): Yetenekle ilişkilendirilen Titan.

Kriyos'un çocukları:

Astrayos (Ἀστραῖος): Alaca karanlığın Titanı.

Pallas (Πάλλας)

Perses: Yıkım tanrısı.

Titanların altın çağı, yeni kuşak tanrılar Olimpos Tanrıları tarafından Titanomahi (Titanlar Savaşı) neticesinde son bulmuştur.

Üçüncü Kuşak Yunan Mitolojik Tanrıları – 12 Olimposlu Tanrı
Zeus, Hera, Poseydon, Demeter, Athena, Apollo, Artemis, Aris, Afrodit, Hephaistos (ifestos), Hermes ve Dionisus 12 olimpos tanrılarıdır. Zaman zaman Hestia da bu tanrılar arasında gösterilmektedir. Hades olimpos'ta bulunmadığından bu tanrılar arasında gösterilmez. Öte yandan Persefon'da 12 tanrı arasında gösterilmemektedir. Herkül ve Asklepius'un adları ise zaman zaman 12 tanrı ile anılmıştır. 12 Yunan Tanrısı efsanevi olimpos dağında yaşamaktadırlar. Egemenliklerini Titanlar savaşında Titanları yenip Tartaros'a hapsederek kazanmıştırlar.

Zeus, Olimpos'lu tanrıların kralı, gökyüzü ve şimşek tanrısıdır. Zeus titanlar Kronos ve Rhea'dan doğan en genç tanrıdır. Kartal ve Şimşek sembolleri Yunan Tanrısı Zeus'u sembolize etmekte kullanılmıştır. Tanrıça Hera'nın eşi ve kardeşidir. Poseydon ve Hades'in de kardeşidir. Zeus'un doğum yeri Girit'tir.

Hera, Zeus'un eşidir ve Olimpos'un kraliçesidir. Evlilik tanrıçasıdır. Sembolleri nar, tavus kuşu, taç ve inektir.

Hera Tapınağının bulunduğu yer: Olimpia'dır.

Poseidon, Deniz ve deprem tanrısıdır. Sembolleri at, boğa ve yunustur. Kronos ve Rhea'nın oğlu Zeus ve Hades'in kardeşidir.

Demeter Doğurganlık, tarım, doğa ve mevsimlerin tanrıçasıdır. Kronos ve Rhea'nın çocuğudur. Sembolleri gelincik, meşale ve buğdaydır.

Athena, Bilgelik, savunma, ve savaş stratejisi tanrıçasıdır. Zeus ve Metis'in kızı. Sembolleri baykuş ve zeytin ağacıdır.

Apollo, Işık, bilgi ve şifa tanrısıdır. Aynı zamanda salgın ve karanlığında tanrısıdır. Zeus ve Leto'nun oğlu. Sembolleri güneş, lir, ok ve yaydır. Artemis'in ikiz kardeşidir.

Artemis Avcılık, bakirelik, doğum, okculuk ve ay tanrıçasıdır. Ay ve Geyik yaygın sembollerindendir. Artemıs Zeus ve Leto'nun kızı, Apollo'nun kardeşidir.

Ares, Savaş ve Şiddet tanrısıdır. Sembolleri kalkan, mızrak ve köpektir. Zeus ve Hera'nın oğludur.

Afrodit Aşk, güzellik ve şehvet tanrıçasıdır. Sembolleri kuş, elma, arı, kuğu ve güldür. Zeus ve Dione'nin kızıdır.

ifestus Olimposlu tanrıların Demircilik ustasıdır. Demir ve ateş tanrısıdır. Hera ve Zeus'un oğludur, Afrodit'in kocasıdır.

Hermes Tanrıların habercisidir. Ticaret, hırsızlık ve oyun tanrısıdır. Olimpostaki en genç ikinci tanrıdır.

Hestia
Düzen ve aile tanrıçasıdır. ilk kuşak olimposlu tanrılardandır. Olimpostaki yerini Dionisus'a bırakmıştır. Kronos ve Rhea'nın ilk çocuğu ve Olimpos'un en yaşlı tanrısıdır.

Dionisus şarap, tören ve eğlence tanrısıdır. Zeus ve ölümlü prenses Semele'nin oğludur. En genç olimposlu tanrıdır. Ayrıca olimpostaki tanrılar içerisinde tek yarı tanrıdır.