nikita kruşçev

meşhur 20. parti kongresiyle sscb'yi parçalama politikası başlatan kel. kruşçev'in hazırladığı bu rapor, stalin ile arasındaki şahsi hesaplaşmanın sonucudur. kuruşçev 30'lu yıllardaki sürgün karalarının hemen hepsine imza atmış ve birinci elden katılmış birisi olarak raporunda tek suçluyu stalin olarak göstermiştir. bu onun olaya bakış açısında ki subjektifliği ortaya çıkartan kesin bir unsurdur. rapor kurşçev'in iddia ettiklerinin tersine, ülkeye ve partiye yarardan çok zarar vermiştir. kruşçev'in raporlarından önce hemen hemen dünyanın % 70'i sovyetler birliğine sempati duyarken kruşçev'in raporlarından sonra tüm dünyadaki komünist hareket ikiye bölünmüş, sovyetler birliğindeki manevi ve siyası ortam sarsılmıştır. bu politika kendisinden sonra gorbaçov ve yeltsin'li yıllara kadar devam etmiştir.
dönemin politbüro üyelerinden olan biryakov ise yaptığı bir konuşmada, "herkes kruşçev'in raporlarından sonra sarsıldı. çünkü halk stalin'i seviyordu ve destekliyordu. ben bile stalin'i her koşulda desteklemeyen, yaptığı bazı haksızlıklara tanıklık etmiş birisi olarak raporu görünce şok geçirdim" demiştir.

tüm bunlara bir ek, kruşçev mücadelenin en sıcak günlerinde partide yer almamış, ortamın durulmasını ve sakinleşmesini bekleyip 1919 da partiye katılmış birisidir. partide olmadığı yıllardaysa (şuan şehrin ismini unuttum) menşeviklerin ellerinde bulundurduğu bir şehirde kalmayı tercih etmiştir.