osmanlı yı ayakta tutan unsurlar

1-avrupa-ipek/baharat yolu bağlantısını sağlaması (keşifler öncesi dönem için)
2-avrupa devletleriyle sömürgeler arasında tampon bölge olması (sömürgecilik sonrası dönem için) avrupa devletleri osmanlı'yı birbirlerine yar etmemek için kapışıp durdular, osmanlı da denge politikasını sürdürerek ekonomik çöküşüne rağmen bir süre daha ayakta kaldı.