bugün

enigma varyasyonları

20. yüzyıl ingiliz Romantik Okulu'nun en büyük temsilcilerinden Edward Elgar'ın 1898-1999 yıllarında orkestra için yazdığı eser. "Enigma" bulmaca demektir ve eser lirik bir temanın üzerine kurulan 14 çeşitlemeden oluşur. Besteci ilk çeşitlemede eşi Lady Alice Elgar'ın, son çeşitlemede de kendi müzikal portresini vermiş, aradaki 12 çeşitlemeyi de isimlerinin baş harfleriyle arkadaşlarına adamıştır.

Tema (Andante): Tema ilkini kemanların, ikincisini tahta üflemeli sazların çaldığı iki karşıt ezgiden oluşur. Tema kesintisiz olarak birinci varyasyona bağlanır.

"C.A.E" 1. Varyasyon (L'istesso tempo): Caroline Alice Elgar, Elgar'ın karısı. Bu bölümde Elgar eve geldiğinde ıslıkla çaldığı dört notalık ezgiyi kullanır. Ayrıca bölüm hakkında "Bu bölümün temanın devamı olmasını ve Caroline'nin ne kadar romantik, bana nasıl ilham verdiğini herkese anlatmak istedim" der.

"H.D.S.-P." 2. Varyasyon (Allegro): Hew David Steuart-Powell, Elgar"ın amatör arkadaşı. Elgar arkadaşı için "Onun karateristik özelliklerini mizahi geçişler ve diyatonik motifler kullanarak anlattım, tam da onun sevdiği gibi" der.

"R.B.T." 3. Varyasyon (Allegretto): Richard Baxter Townshend, yazar. Besteci burda soprano partisindeki ses oyunlarıyla yaşlı bir adamın alçak bir sesle yazara sunum yapmasını anlatır.

"W.M.B." 4. Varyasyon (Allegro di molto): William Meath Baker. içlerindeki en kısa olan bu varyasyonda besteci kendini her zaman enerjiyle ifade eden Hasfield'li bir beyi anlatır.

"R.P.A" 5. Varyasyon (Moderato): Richard Penrose Arnold, amatör piyanist ve şair Matthew Arnold'un oğlu. Bu varyasyon ara vermeden bir sonrakine bağlanır.

"Ysobel" 6. Varyasyon (Andantino): Isabel Fitton, Elgar'ın viyola öğrencisi. Varyasyon sanki Fitton'un tel geçiş etüdlerini taklit eder gibi başlar ve melodi solo viyola tarafından çalınır.

"Troyte" 7. Varyasyon (Presto): Arthur Troyte Griffiths, mimar. Besteci burda arkadaşıyla yolda yürürken yakalandığı sağanak yağmur, gök gürültüsünü ve koşarak Norbury'nin evine sığınmalarını anlatır.

"W.N." 8. Varyasyon (Allegretto): Winifred Norbury, Elgar'ın arkadaşı. Varyasyon rahatlığıyla tanınan Norbury'nin evinde başlar ve sonunda sadece kemanın çaldığı uzun notayla sonraki varyasyona bağlanır.

"Nimrod" 9. Varyasyon (Adagio): Anma günlerinde ve cenazelerde kullanılan bu müziği Elgar arkadaşı Augustus J. Jaeger'in tavsiyesiyle yazmıştır. Varyasyonun adı üzerinde "Tanrı'nın huzunda güçlü bir avcı" yazılı eski bir ahitten alınmıştır.

"Dorabella" 10. Varyasyon (Intermezzo: Allegretto): Dora Penny, William Meath Baker'ın üvey kızı. Besteci burda Dora'nın kekemeliğini tahta nefesli çalgıları kullanarak anlatmaya çalışmıştır.

"G.R.S." 11. Varyasyon ( Allegro di molto): George Robertson Sinclair, Hereford Katedrali'nin orgçusu. Elgar burda Sinclair'in enerjik kişiliğini anlatmıştır.

"B.G.N." 12. Varyasyon (Andante): Basil G. Nevinson, daha sonra Elgar'ın ünlü viyolonsel konçertosunu yazmasına da esin kaynağı olacak çellist.

"* * *" 13. Varyasyon (Romanza: Moderato): Lady Mary Lygon. Besteci buu bölümün ismini izin almadığı için "* * *" koymuştur. Solo klarnetin melodilerine aralıklarla timpaninin gemi motorlarını andıran vuruşları eşlik eder.

"E.D.U." 14. Varyasyon (Finale: Allegro Presto): Elgar burda karısının kendisine seslendiği "Edu" ismini kullanmıştır ve kendi müzikal karakterini anlatır.