çamur atma sanatı

türkiye'de içinden büyük kişiler çıkarmış sanattır. bu sanatın bütün detaylarını öyle fazla bilmeye gerek yok, çemkirmek yeterli.

ingiliz ve amerikalıların girişimciliği ile alman ve japonların disiplin ve çalışkanlıkları hemen hemen herkesin bildiği gerçekler. biz de genelde karşıdan bakıp bakıp 'gâvur yapıyo be abi' der dururuz. aman neden? 'bizim altyapımız yok ve zaten dış güçler bizim gelişmemizi istemiyorlar' demeyin çünkü burada ağır sanayiden vs. değil, girişimcilik, çalışkanlık ve disiplinden bahsediyorum.

şimdilik disiplin ve çalışkanlık mevzularını eleyip sadece girişimcilik konusunu ele alalım ve şu soruyu soralım; türkler girişimci midir? bir Amerikalı ya da bir ingiliz kadar olamadığımız aşikar. sebep? başlıktan da anlaşılabileceği üzere ‘üstün çamur atma sanatımız’ yüzünden. çünkü türkün bir iş ile uğraşırken ya da uğraşayım mı acaba diye kara kara düşünürken aklında daima tek bir soru vardır; 'acaba başkaları ne der?' evet, yanlış okumadınız. koskoca bir toplumun kendi yeteneklerinin farkına varamamasının nedenini tamamen bu cümleye bağlıyorum. 'acaba ne derler?'. bunun en basit ve en güzel örneklerinden birini okul ya da üniversitede dersteyken görebilirsiniz. mesela çok parlak (parlak olmasa da olur) bir fikri olan bir öğrenci parmak kaldırıp o fikrini beyan etmekten kaçınır. çünkü sınıf arkadaşlarının, görüşünü saçma bulmalarından ve dolayısıyla ‘rezil’ olmaktan korkar.

aslında bu ve benzeri çekinceler temelsiz de değildir. ağzınızla kuş tutsanız dahi, çamur atmak için yanıp tutuşan bir sürü kişi fırlayacaktır. tabii, burada yapıcı eleştirileri kastetmiyorum. ulaşamadığı ciğere mundar diyen kedilerden bahsediyorum. bir bakıma dünya çapında çok da kayda değer markalarımızın olmamasını bu elzem duruma bağlıyorum. hani bir fıkra vardır ya cehennemde sadece türklerin başına bekçi konulmaz çünkü zaten birbirlerinin kaçmalarına izin vermezler diye, aynen öyle. herhalde konuyu bir başka açıdan en güzel özetleyen cümle ise şu çin atasözü (inşallah gerçekten böyle bir atasözü vardır yoksa sözlükte bir tarafından atasözü uyduran kişi olarak geçmek istemem) olsa gerek; bir türk dünyaya bedeldir ama iki türk bir çinli etmez.