stalingrad muharebesi

aslında 2.dünya savaşının kaderinin yazıldığı savaştır. normandiya çıkarmasında müttefiklerin başarılı olmasının bile almanların stalingrad´ da yenilmesiyle ilintisi vardır.

tarihin gördüğü en karmaşık ve en kanlı savaştır, meydan muharebesi türü bütün savaşlarla uzaktan yakından ilintisi yoktur. stalingrad ı başka hiçbir savaşla karıştırmazlar, ve çok özel olarak incelerler, ki zaten bugün herşeyin nasıl cereyan ettiği tam olarak bilinmemektedir, çelişkili kısımlar çoktur.

yazsonu 42 de stalingrad a saldırılar başladı, almanlar zikindirikten bi şekilde stalingrad´ı ele geçireceklerini sanıyolardı.

savaş, dünyadaki eşi benzeri görülmemiş bir gerilla savaşıdır. bütün gerilla savaşlarının ana savaşı stalingrad´ tır. aynı anda traktör fabrikasında, tren garının bekleme salonunda ,peronlarda, binalarda, sokaklarda, kapı kapı , pencere pencere savaşılmıştır.

ayrıntılara girmeyerek yazarları sıkmadan söylemek gerekirse-

alman 6. ordusu- 400 -350bin kişilik bir güçle ismi operasyon mavi - operation blau- ile stalingrad a saldırmış, ve yüzde 90 oranında şehri ele geçirmiştir - ağustos sonu, eylül başı 1942-

stalingrad şehrinin olduğu yerde volga nehri istanbul boğazından daha geniş, 1,5km civarı, bu durum sovyetlerin karşı kıyıdan taarruz yapmasına engel bir durum oluşturuyor.

ancak sonradan bunu beceriyolar, ve kasım 1942 de 6.wehrmacht ordusunun çevresini kuşatıyolar ordunun dış dünyayla bağlantısını kesiyolar, yardım gidemiyo 6.orduya, ve giden yardım konvoylarını da imha ediyolar.

bahsi geçen 61.-62. inci sovyet orduları kuşatması bembeyaz giyinmiş sovyet askerlerinin, karın, çamurun içinde ciddi ciddi onlarca km sürünerek bölgeyi ele geçirmesi şeklinde gerçekleşiyo.

bu kuşatma- tarihteki en ünlü "die einkesselung - almanca- tabak içine alma- tam kuşatmadır !!"

sovyetlerin kuşatma operasyonunun ismi - operasyon uranus !

ve sonra o meşhur 42-43 kışı gelir.

6. alman ordusu resmen donar, yemek de yok, içmek de yok, eksi 25 derece soğukta...

ve tam bu ortamda sovyetler kuşattıkları wehrmacht ordusuna saldırır.

sonuçta 400bin kişi olduğu söylenen 6.ordudan 6bin 6500 kişi falan kalır. 200-250bin kayıp da sovyetler verir. savaşta 650-700bin kişi ölür.

gerhard weinberg, ya da bizim anthony beevor falan, hep tarihte hiçbir savaşın stalingrad´taki vahşetin yanına yaklaşamayacağından bahsederler. çok küçük bir coğrafya içinde , mesela traktör fabrikasında - bildiğin fabrika- 60bin kişi ölmüş !!!

tarihin en kanlı savaşı 2.dünya savaşıdır, ve 2.dünya savaşının da dönüm noktası stalingrad´tır.

oberfeldmarshall paulus, 6. ordu komutanı 8 ocak 1943´te sovyetlere teslim olmuştur.

kesinlikle 2.dünya savaşının dönüm noktasıdır.

görsel
Savaşın infografiği.

anlamadığım nokta hitler'in volga'dan nasıl rusların lojistik desteğin geçmesine izin verebildiğidir. volga'ya bir denizaltı indiremedi mi mesela. denizaltı oraya iner mi bilmiyorum da, ya da bizim nusret mayın gibi mayınlayamadı mı volga nehrini.

Stalingrad da, şimdiki adıyla volgograd, gerçekleşmiş ikinci dünya savaşının dönüm noktası olan muharebedir. Iki taraf da çok büyük kayıplar verdiği için bu şehre meat grinder(kıyma makinesi) da denmiştir. 2 milyon insanın hayatıni kaybettiği savaştır.

93 yılındaki alman yapımı film de tam bir başyapıttır, mutlaka izlenilmelidir.
https://m.imdb.com/title/tt0108211/

stalingrad'ı işgal eden almanlara, bulundukları süre boyunca gece gündüz dinletilen, son derece rahatsız edici şöyle bir şarkı vardır:

https://youtu.be/QV2sTTxKpSY

stalingrad bizimdir tarzı bir şeyler diyor sanırım. bilen varsa yeşillendirsin düzelteyim.

23 ağustos 1942-6 şubat 1943 tarihleri arasında, yaklaşık altı ay sürmüş olan ikinci dünya savaşı'nın doğu cephesinde mihver orduları'yla kızıl ordu arasında stalingrad için verilen mücadele.

"düşmedi stalingrad, verilmedi moskova
kızıl süvariler hücumda!"

Şanlı sscb'nin nazi almanya'sının götüne tekmeyi bastığı savaştır. Ara ara yad edilir.

(bkz: zhukov)

(bkz: vatan haini)

(bkz: hermann goring)

Kapıdaki düsman filminde sıkça adı geçen şehir. Film demişken kesinlikle izleyiniz.

Canakkale'den sonra yakin tarihin en ünlü savunma savaslarindandir. Simdi ki adi volgagrad olan stalingrad volga nehri kiyisinda stratejik bir konumdaydi. Almanlar sehri alip volga'yi gececeklerini dusunurken buyuk bir rus direnisiyle karsilastilar. Ünlü enemy at the gate filmi bu direnisi de isler bi taraftan.

Konuyla ilgili en az 3 bin sayfa kitap okudum.

Çanakkale savaşının bile önünde tarihin en kanlı savaşıdır. ilk gerilla tipi savaştır -o savaşta kural falan yoktur, cephe falan da yoktur.

Savaş içinde bir tepe 17 kere el değiştirmiştir mesela.

Askerlik tarihi halen daha o muharebeden ders çıkarır.

1 milyon insana -toplamda -mezar olmuştur.

Aslında ikinci dünya savaşı almanya için orada bitmiştir -ama Hitler inatçıydı -ve uzun 'un medyası gibi medyası vardı -oradaki trajediyi 2.dünya savaşının sonuna kadar alman halkından saklamayı başardılar.

Stalingrad çok önemli bi konudur.

öldür öldür bitmeyen Sovyet askeri karşısında nazilerin dayanamadığı muharebedir.

bu agir savunmalar sonucu rus kizlari erkeksiz kalmistir.
bugun yabanci bir sap bulup rusya'yi terketmeye can atarlar, antalya'yi cok severler.

Şanlı sscb'nin nazileri sikerttiği savaştır efenim.

Meteorolojinin galibiyetiyle sonuçlanmıştır.

(bkz: kobane)

Yenilmedi Moskova, verilmedi Stalingrad Kızıl Süvariler hücümda!

sokaklarında bu ses yankılanan muharebe. böyle bir şeye psikoloji nasıl dayansın.

her 7 saniyede bir alman askeri ölüyor. stalingrad bir toplu mezar.

https://www.youtube.com/watch?v=EI_eMNqye44

Yüzbinlerce sivil vatanseverin asker gibi savaşmak zorunda kaldığı acıklı zafer. Ve savaşmışlar gerçekten..

Volga (idil) nehri'nin asya kıyısından gelen topçu desteğinin sscb kuvvetlerine önemli artı sağladığı, çok çetin geçmiş olan muharebe.

Stalin'in sivilleri kullanmak zorunda olduğu çatışmadır. Detaylarıyla pek çok kaynaktan incelemeye devam ettiğim bir muharebe, almanların gücü gerçekten büyükmüş. Naziler bütün bir dünya ile savaşabilecek kadar çok tehzicatı, mühimmatı, askeri bocalamış sovyetlerin üzerine ve cidden stalingrad zaferi, sovyetlerin tüm sanayisinin aniden silah sanayisinde dönüşümü, diğer padezlerden katılan sivil katılımcılar sayesinde inanılmaz bir özveri ile kazanılmıştır.
Stalin ekonomi programını nazi saldırısını beklediği halde savunma sanayisine kaydırmadığı için eleştirilmiştir. O dönem halk kıtlıkla karşı karşıyaydı ve sanayinin emperyalist sanayiye yetişmesi mecburiydi, herkes açlıktan ölebilirdi.