sokak adları

(bkz: hasan pulur)
(bkz: mıllıyet)

istanbul'da ya da büyük şehirlerde en çok ve en sık değişen, değiştirilen nedir bilir misiniz?
Kaldırım taşları...
Kaldırımlar bir indirilir, bir yükseltilir, taşların cinsi değiştirilir, rengi değiştirilir, bazılarına göre de bu işler seçime yakın yapılır.
Niye yapılır?
Bir kârı vardır ki yapılır.
* * *
BiR de sokak levhaları ve kapı numaraları...
Kaldırımlar kadar sık olmasa bile onlar da değiştirilir.
Yıllar önce istanbul'un sokak, cadde levhalarının rengi kırmızıydı, bir aklı evvel çıktı, maviye çevirdi; niçin, neden bilinmez, bilinse bile halka söylenmez.
Şimdi kapı numaralarını tekrar kırmızıya çeviriyorlar.
Dedik ya, niçin, neden, bilinmez...
Tabii bu işler bedava yapılmıyor, kim bilir kimler, bu külfetin bedelini alıyor acaba?
* * *
YA sokak adlarının değiştirilmesi?
O da bir başka gayretkeşlik...
Adam 40 yıllık sokağın adını değiştirir, kendisinin ve oğlunun adını verir.
Bir sabah kalkarsınız ki kırk yıllık sokağınızın adı değişmiş.
işin yoksa, adres değişikliğini eşe dosta, resmi dairelere bildir...
Sokak adları bir şehrin tarihini ve estetik yanlarını yansıtır, bazılarında gizli mizah vardır, yergi vardır.
Mesela bizim çocukluğumuzun bir bölümü "Dalga" sokakta geçti, bir ucu "Kabuklu Ceviz" sokağına, bir ucu da "Kadife" sokağına açılırdı.
Sokak adlarını değiştirmek çok kolay, Belediye Meclisi'nin bir üyesi, dedesinin, öğretmeninin, tanıdığın adını teklif eder, ertesi gün mesela kırk yıllık "Yasemin" sokak "Hacı Mehmet Efendi" sokağı olup çıkar.
Oysa Batı'da bir sokağın adını değiştirmek öyle kolay değildir, üstelik değiştirmezler de. Cahit Kayra, Paris'teki bir sokağın adının hiç değişmediğini sık sık söyler... Sokağın adı nedir bilir misiniz:
"Balık Tutan Kedi Sokağı"
* * *
BiZiM de değiştirilmesi için uğraştığımız bir sokak adı vardır:
"Camgöz Sokak"
Niye bu isim değişsin diye uğraştık, bilir misiniz?
Oktay Akbal, Hilmi Yavuz tanıktır, onlar da uğraştılar, çünkü Türk edebiyatının büyük şairi Behçet Necatigil'in evi bu sokaktaydı, burada vefat etmişti.
* * *
SOKAK adlarını değiştirirken, komik duruma da düşerler.
Mesela Asmalımescit'te "Şehbender" sokağı vardır, bir konsolos bu sokakta oturduğu için bu ad verilmiş...
Bir de baktık "Şehbender" sokağının adı "Şeyh Bender" olmuş...
Akılları, fikirleri şeyhlerde, müritlerde olduğu için "Şehbender"in yanlış olduğunu, doğrusunun "Şeyh Bender" olduğunu düşünüp düzeltmişler...
Kadıköy'de "Sivastopol" sokağı vardır, bunun da adını değiştirmişler, "Sivas Topal" yapıldığını anlatırlar.
* * *
ESKi sokak adlarından birkaç örnek:
"Akbaba, Akkarga, Tavuk Uçmaz, Güvercin, Kedi, Serçe..."
"Karga Zarife, Peri, Ödlek, Çatık Kaş, Yürek Yakan, Mirasyedi, Maşuklar, Öksüz, Kanı Sıcak, Bekâr Bey, Yeni Gelin, Hoşsohbet, Pürtelaş, Kırık Merdiven, Acı Musluk, Aymaz Çeşme, Akar Çeşme, Solgun Söğüt, Karakış, Seher Yıldızı, Tavşan Taşı, Taka Tuka.."
* * *
BU sokak adlarının özelliği nedir? diye sorabilirsiniz, tabii değiştirilmemişlerse...
Cahit Kayra diyor ki:
"Bunlar bir açıdan geçmişte kalan bir dönemin yaşam biçimini, bir başka açıdan o dönem insanlarının zevklerini, güldürü eğilimlerini yansıtan anlamlı araçlardır."
Acaba bu sokak adlarını değiştirenler, ne demek istendiğini anlarlar mı?

http://www.milliyet.com.t...07/03/16/yazar/pulur.html

uludagsozluk sokak. * * *

sokak adları her zaman ilgimi çekmiştir. istanbul'da ya da başka şehirlerde, sokak adları önünde durduğum, uzunca düşündüğüm çok olmuştur. bir kentteki sokak adları, o kentin geçmişinin, dünya görüşünün, yaşama kültürünün üzerinde uzunca durulup düşünülmesi, açımlanması gereken gizli tarihidir... tophane'de bir sokağa adını veren "tomtom kaptan" acaba kimdi? hayatından bir roman çıkar mı?

istanbul'daki sokak adlarının kökeni, öyküleri konusunda acaba çalışmalar yapılmış mıdır? böyle bir çalışma sanırım çok ilginç olur, düşündürücü sonuçlar da verirdi. dünyadaki belli başlı kentler arasında bu bakımdan bir karşılaştırma yapılması sanırım çok ilginç sonuçlar verirdi.

aralarında çok ilginç olanlarına rastlamak mümkündür. bu ne len;

görsel

ayrıca bazıları tartışma yaratır;
(bkz: sezen aksu sokağı)