panenteizm

panteizme göre tanrı "evren"dir, evren de "tanrı"... panenteizme göre ise evren "tanrı" nın bir parçasıdır...

panteizm de "birlik" esasdır, her şey bir ve tek şeydir... panenteizm de ise diyalektik tanrıcılık söz konusudur; yani tanrı nın bir değişmez, sabit; bir de devinimli, değişen ve oluşan bir yanı vardır...

panenteizm in ilk savunucularından birisi white head dır ve kuramı benzerlik gösterse de bir çok açıdan spinoza nın ki ile temelde çelişir...

sanıldığının aksine ibn arabi nin vahdet i vücud inancı, panteizm ile değil, panenteizm ile eşleştirilebilir... çünkü ibn arabi ve tasavvufçular islam inancını temel alarak "islam felsefesi" yaparlar ve islam ın inanışlarından birisi de "evreni yaratan bir ilah" ın olduğu yönündedir, yani tanrı evreni kapsar, evren ise tanrı nın bir parçasıdır ve sürekli bir devinim içerisindedir...

(bkz: kamusaltanrıcılık)

Herşey tanrıdır ve tanrı herşeydir. Gördüğümüz herşey tanrının yansımasıdır. yaratılmışla yaradan arasındaki perde kalkmış, herşey tanrının parçası olmuştur. Platon, hegel, ibn arabi, bruno, white head, mevlana' nın fikirlerinden destek alan felsefe bilimdir.

spinoza ve bruno ile yakın olan fakat onların felsefesi olan panteizm den ayrı olarak tanrıyı evrenden daha aşkın niteler. fakat evreni de tanrıya içkin ancak ondan ayrı olmayan bir nitelik olarak tanımlayan felsefedir.

pananteizm olarak gösterilmişti bize. yani kısaca şu demek.

hem içkin hem de aşkın bir tanrı düşünün. evren tanrı modelinin bir üst versiyonudur.

evrenin tanrının sadece bir parçası olduğunu, evreni de aştığını düşünün.

şöyle örneklendirim. evren tanrının sadece ayakları, tanrı ise tüm bir vücut.

pan: her şey
en: içinde
te: tanrı.

ismet senin yapacağın benzetmenin aq. Tam bi nurcusun aq.

Vahdeti vücut kavramı ile ilişkili olan inanış şekli.

Bu felsefi görüşü benimseyenlerden bazılarının iddiasına göre panenteizm dinlerin kökünü kurutacakmış.bu iddiayı ortaya atanlar panenteizmi dinleştirdiklerinin farkında değiller sanırım.

Evren ile tanrı aynı şeydir, bütündür.

vahdedi vücut tanrı evrenle tanımlanamaz ama evrene dahil olarak görülebilir tanrı evrenden daha büyüklüktedir.

çoğu insanın farkında olmadığı, insanlık tarihi kadar eski felsefi akım.

görsel

görsel

görsel